به گزارش خبرنگار مهر، حجت‌الاسلام مرتضی جوادی آملی در مراسمی که در کتابخانه مرکزی اصفهان به مناسبت روز جهانی فلسفه برگزار شد، با بیان اینکه اصفهان دیار حکمت، فرهنگ و تمدن است، اظهار داشت: شخصیت‌هایی در اصفهان هستند که استوانه علم و آگاهی بودند از جمله شیخ بهایی و میرداماد که در اصفهان کارستان کرده و آثار فخرآفرینی را خلق کردند.
وی با بیان اینکه مرحوم میرداماد که صاحب القبسات است بنیان‌های حکمت جدید را در اصفهان پایه ریزی کرد، افزود: حمایت‌های علمی، معرفتی و اجتماعی میرداماد سبب شکوفایی شخصیت بزرگی چون صدرالمتالهین شد در آن زمان شیخ بهایی که شیخ الاسلام بود در کنار میرداماد و ملاصدرا با شرایط جدیدی که ایجاد کردند تمدن نوینی را رقم زدند.
مدیر بنیاد بین المللی علوم وحیانی اسرا درخصوص قلمرو فلسفه تصریح کرد: فلاسفه گذشته دستاوردهای خوبی داشتند که مهم‌ترین آن صیانت از علم و نگاهداشت آن بود، عالمان دین با شناخت چارچوب و مبادی مسائل معرفتی را به گونه‌ای سامان دادند که عمق بیابد، رشد کند و استوانه‌های علمی مانند بوعلی سینا اجازه نمی‌دادند حرکت‌های انحرافی مسیر علم را تغییر دهند، این افراد وزنه‌هایی بودند که باید قدر بدانیم.
ابن سینا و ملاصدرا اجازه آمیخته شدن فلسفه با خرافات را نمی‌دادند
وی افزود: ابن سینا و ملاصدرا در زمان خود اجازه نمی‌دادند که فلسفه با عقاید غلط و انحرافی متفلسفان آمیخته شود و متفلسفان فلسفه اصیل را آلوده کنند، برای مثال ملاصدرا در اسفار خود چندین مرتبه مطرح می‌کند که خود را از متفلسفان دور کنید همانطور که در مباحث عرفانی جعل صوفیه را برنمی‌تابید و آن را مذموم می‌دانست.
حجت الاسلام جوادی آملی ادامه داد: گاهی متفلسفان تفکر جوانان را به سمتی می‌برند که اصیل نیست، همیشه در کنار هر امر اصیلی یک امر خرافی شکل می‌گیرد اما استوانه‌های فلسفی مانند ابن سینا و ملاصدرا نمی‌گذاشتند مسیر علم در جهت ناصواب برود.
وی با بیان اینکه فلسفه از جمله علومی است که بحث درباره انسان در آن حائز اهمیت است، گفت: فلسفه همیشه حتی از زمان سقراط پر چالش بوده است در همان زمان هم سوفسطاییان فلسفه را از اصلش دور می‌کردند.
مدیربنیاد بین‌المللی علوم وحیانی اسرا با بیان اینکه در فلسفه اسلامی به دلیل شخصیت‌های اصیل و برجسته‌ای که در آن بوده مسیر علم حفظ شده است، ابراز داشت: ابتدا ابن سینا در الهیات شفا و اخلاقیات و طبیعیات، سپس فخر رازی و محقق طوسی، قوام فلسفه به واسطه خواجه نصیر طوسی شکل گرفت و بعد در عصر صفوی میرداماد و صدرالمتالهین این راه را ادامه دادند.
وی افزود: ملاصدرا شاهکار فلاسفه بود او به تنهایی خود یک حوزه علمیه بود و قامت فلسفه را به قد سپهر استوار داشت، شناخت درست باری تعالی و باورهای کلامی را ارتقا بخشیدن، از جمله کارهای او بود، ملاصدرا هر چه از میراث گذشته از یونان و ایران بود را جمع کرد تا بتواند معاد عقلی و برهانی را مطرح کند او تمام آثار فلاسفه را مطالعه کرد حتی از مطالعه هیچ کتابی از ابن عربی فرو گذار نکرد، از مباحث او می‌توان فهمید از چشمه‌ای سیراب شده است؛ ملاصدرا باور داشت که می‌توان عرفان را تا منظر حکمت متعالیه جلو برد.
حجت الاسلام جوادی آملی گفت: ملاصدرا در شواهدالربوبیه مشهد خامس را مطرح کرد، عمده ترین بحث نبوات است و اینکه نبی سیاست دارد و همانطور که نبوت روح شریعت است، شریعت هم روح سیاست است و سیاست بدون شریعت جسدی بی روح است.
فلسفه درباره هستی شناسی و زمام انسان حرف می‌زند
وی با تاکید بر اینکه فلسفه درباره هستی شناسی و زمام انسان حرف می‌زند و انسان را متوجه مبدا می‌کند، تصریح کرد: باید مبدا فاعلی و مبدا غایی را در علوم مورد توجه قرار دهیم تا علوم افسار گسیخته نشوند منظورمان این نیست که دین و فلسفه با جنبه‌های انسانی و دنیایی مخالف است و یا به دنبال محدود کردن انسان است؛ این مغلطه است فلسفه برای رشد و شکوفایی و پایندگی انسان تلاش می‌کند.
مدیر بنیاد بین المللی علوم وحیانی اسرا ادامه داد: قلمرو فلسفه که فلسفه مطلق است نسبت به همه علوم به ویژه علوم انسانی باید مورد توجه قرار گیرد، فیلسوف اصیل کم است اما همان‌ها هم اصل حرف را زده‌اند و آنچه باید به جامعه برسد رسیده است و این غلط است که دین و فلسفه را ناکارآمد بدانیم.
نظر شما