خبرگزاری مهر؛ گروه استانها: خراسان جنوبی با داشتن بیش ۶ هزار هکتار سطح زیر کشت طلای سفید یکی از قطب‌های تولید پنبه در کشور محسوب می‌شود اما آنچه در این سالهای بی آبی آتش به وش های پنبه می‌زند واسطه‌های بازار و چرخه ناقص فراوری این محصول است که سبب می‌شود ارزش افزوده نصیب سایر استانها شود.
گفته‌های بهره برداران پنبه کار حکایت می‌کند که نرخ پایین خرید تضمینی، گرانی سم برای مبارزه با آفات، کم آبی و افزایش چشمگیر هزینه‌های برداشت محصول، جولان دلالان در بازار و تلاش برای پایین نگه داشتن قیمت محصول برداشت شده در روزهای برداشت و بازار فروش، نبود واحد ریسندگی در استان، گرانی بیش از حد برداشت مکانیزه محصول و … از جمه مشکلاتی است که با آن دست و پنجه نرم می‌کنند.
همچنین دسترنج کشاورزان توسط واسطه‌ها با نازل‌ترین قیمت خریداری می‌شود و تولید این محصول با توجه به شرایط بازار و ضعف فراوری و آب بر بودن، گرانی تجهیزات برداشت و … درحال رنگ باختن است. کاهش محصول تولیدی هم سبب شده است تا بسیاری از واحدهای پنبه پاک کنی غیر فعال شوند.
مافیای پنبه
کم آبی و خشکسالی تیغی بر بیخ گلوی کشاورزی گذاشته و آفت‌های بسیاری به دامانش انداخته است. کاهش تولیدات محصولات باغی و زراعی به ویژه محصولاتی با ارزش چون پنبه و زعفران و … عرصه را بر بسیاری از فعالان این میدان تنگ کرده است.
برداشت محصول یا به صورت خروج وش پنبه و دستچین یا همراه با غوزه و به طرز سنتی انجام می‌شود.
دستگاه‌های مکانیزه برداشت محصول پنبه کار برداشت را با غوزه انجام می‌دهند و در واحدهای پنبه پاک کنی جداسازی وش از غوزه یا همان کالک پوست‌ها انجام می‌شود.
کشاورز بشرویه ای که اهل قطب تولید پنبه استان است می‌داند با کم آبی و گرانی‌های به وجود آمده و هزاران مشکل دیگر بر سر راه دیگر کاشت، داشت و برداشت محصولی چون پنبه نه تنها برایش سود آور نیست بلکه ضررهایی هم دارد اما باز هم ناامید نیست.
صفری از مافیای پنبه و جولان دلالان در بازار برای اینکه پنبه تولید شده را از دست کشاورزان با نازل‌ترین قیمت رها کنند گلایه کرد و گفت: بار دیگر دل طبیعت و زمین را زیر و رو کرده‌ام تا رزقی حلال داشته باشم.
وی تصریح کرد: نرخ خرید تضمینی بسیار پایین بود و از این رو کشاورزان تمایل به فروش پنبه خود با این نرخ‌ها را نداشتند.
کاهش تولید
وی بیان داشت: قیمت بازار اگر چه جوابگوی دسترنج کشاورزان پنبه کار نیست اما بهتر از سالهای قبل است.
به اظهار وی هر کیلو پنبه به نرخ‌های ۲۸ و ۲۹ هزار تومان توسط واسطه‌های بازار خریداری می‌شود و البته مافیای پنبه و دلالان مانند همیشه بیکار نمی‌نشینند و برای آنکه به نفع خود بازار را پیش ببرند سعی بر پایین نگه داشتن قیمت‌ها دارند.
این کشاورز بشرویه ای با بیان اینکه به سبب گرما و خشکسالی کاهش تولید داشته‌ایم، تصریح کرد: وش های پنبه در مقایسه با سالی که آب بیشتر بود کاهش یافته است.
وی ادامه داد: اگر چه کارخانه‌های پنبه پاک کنی و جدا کردن وش از کالک در شهرستان فعال است اما نداشتن واحد ریسندگی در استان ضربه زیادی به بهره برداران محصول پنبه وارد می‌کند و ارزش افزوده فراوری را نصیب دیگر نقاط می‌کند.
جولان دلالان
پنبه کار اهل خوسف هم از جولان دلالان در روزهای برداشت گفت و افزود: در منطقه و روستاهای اطراف ما چند نفر به طور انحصاری خرید پنبه با کالک را از کشاورزان در اختیار دارند.
اکبری ادامه داد: در یک روستا هر مَن پنبه با کالک را بین نرخ‌های ۲۸ تا ۳۰ هزار تومان خریداری می‌کنند.
وی با بیان اینکه قیمت‌ها در مقایسه با سالهای قبل بالاتر است اما به همان اندازه از سال قبل تاکنون هزینه‌های تولید محصول هم بالارفته و کم آبی و گرما هم سبب خسارت به محصول شده است، گفت: در شرایطی که روز به روز قیمت برخی محصولات کشاورزی و غیر کشاورزی روندی افزایشی دارد نرخ پنبه که توسط مافیای بازار و دلالان اعلام می‌شود جوابگوی هزینه‌های تولید نیست و افزون بر این، کاهش شارژ چاه‌های کشاورزی هم روز به روز سطح زیر کشت این محصول را در استان کاهش می‌دهد.
این کشاورز پنبه کار خوسفی با اشاره به اینکه نیمه‌های اردیبشهت درگیر کاشت و داشت این محصول هستیم و محصول را در آبان و آذر برداشت می‌کنیم، عنوان کرد: با وجود زحمت و صرف هزینه‌های زیاد برای اقداماتی مانند تسطیح و صاف کردن زمین، خرید بذر پنبه و کود، هزینه‌های کارگری و.... هنگام برداشت و فروش محصول، این هزینه‌ها به سختی جبران می‌شود.
سطح زیر کشت پنبه
معاون زراعت سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی هم در گفتگو با خبرنگار مهربا اشاره به اینکه سطح زیر کشت پنبه در استان به بیش از ۶ هزار و ۸۰۰ هکتار می‌رسد از کاهش تولید این محصو ل به سبب کاهش بارندگی‌ها خبر داد.
حسینی افزود: بیشتر کشت محصولات به سمت و سوی محصولات کم آب بر و علوفه سوق یافته است.
وی با بیان اینکه بیشترین سطح کشت پنبه در استان با سه هزار و ۵۰۰ هکتار به شهرستان بشرویه اختصاص دارد، ادامه داد: برای اعلام نهایی میزان پنبه برداشت شده باید تا روزهای پایان برداشت محصول صبر کرد.
به گفته وی برداشت پنبه در خراسان جنوبی با توجه به شرایط آب و هوایی از ۱۵ مهر آغاز می‌شود و تا پایان آذر ادامه دارد.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی هم در گفتگو با مهر گفت: به سبب کاهش منابع آبی و خشکسالی شاهد کاهش تولیدات پنبه هستیم.
عبدالرضا اکبری با بیان اینکه خرداد، ورامین، خورشیدی و ساجدی از ارقام پنبه کشت شده در خراسان جنوبی است، تصریح کرد: خراسان جنوبی از استان‌های برتر در تولید پنبه در کشور است.
اما مدت هاست افزایش قیمت نهاده‌هایی مانند سم و هزینه‌های سنگین برداشت و نبود توجیه اقتصادی، روزگار پنبه را ناخوش کرده است و در این بین کارخانه‌های پنبه پاک کنی استان هم چرخشان نمی چرخد.
در بحث فراوری طلای سفید در استان هفت واحد پنبه پاک کنی در استان وجود دارد که سه واحد به دلیل کاهش سطح زیر کشت در برخی مناطق و وجود دلالان و خرید پنبه و ارسال آن به دیگر نقاط و… غیر فعال و چهار واحد فراوری و تولید وش پنبه در شهرستان‌های بشرویه، سرایان و فردوس فعال است.
نظر شما