به گزارش خبرنگار مهر، کتاب «یک محسن عزیز» در برنامه روایت مستند زیر ذره بین در حوزه هنری اصفهان بررسی شد؛ این کتاب که نوشته فائضه غفار حدادی است با حضور محمد قاسمی‌پور مسئول دفتر فرهنگ و مطالعات پایداری حوزه هنری کشور نقد شد.
در غرب از مستندنگاری اقبال زیادی شده است
در این جلسه محمد قاسمی‌پور مسئول دفتر فرهنگ و مطالعات پایداری حوزه هنری اظهار کرد: ما باید در زمینه نقد و بررسی قالب‌های نوشتاری فعالیت جدی انجام دهیم و متأسفانه نقد ما فضای آموزشی ندارد و حتی در دانشگاه‌ها نیز به دانشجویان یاد نمی‌دهند که نقد چگونه باید باشد.
محمد قاسمی‌پور افزود: شما باید در مواجهه با هر اثر دو نکته را مد نظر بگیرید، یک اینکه قالب اثر چیست؟، یعنی سبک نوشتاری اثر زندگینامه، خاطره، داستان و… است که اینها همه اشتراکاتی دارند اما تفاوت‌های زیادی هم دارند؛ دوم آنکه گروه سنی هدف یا مخاطب را مشخص کنید.
وی تصریح کرد: متأسفانه ما در حوزه ادبیات دفاع مقدس با در هم ریختگی و ادغام قالب‌ها مواجهیم و گاهی جلد در آثار نامگذاری متفاوتی نسبت به قالب نوشتاری اثر دارد.
مسئول دفتر فرهنگ و مطالعات پایداری حوزه هنری خاطرنشان کرد: سعی کردیم در حوزه پژوهش و شناختن شهدا، تلاش کنیم تا طرحی نو ایجاد کنیم و مصاحبه‌ها را با استانداردهای تاریخ شفاهی بگیریم. قالب نوشتاری کتاب یک محسن عزیز نوظهور نیست ولی ما سعی کردیم بین تحقیق و تألیف مرزبندی ایجاد کنیم.
این مسیر را باید مومنانه رفت
وی در خصوص مستند نگاری در مورد زندگی شهدا گفت: به عنوان نویسنده برای کار ۱۰ و ۱۵ و ۲۰ ساله بر روی مستندنگاری آماده شوید؛ ۱۰ سال از عمر ما در مقابل عزیزانی که عمر خود را فدا کردند برای حفظ مملکت چیزی نیست.
قاسمی پور ادامه داد: اگر به دنبال خلق کارهای ماندگار هستید باید بدانید که کارهایی ماندگار شده است که پشت آن صبوری بوده است و آثاری ماندگار هستند که زمان بر آنها تأثیر نمی‌گذارد و در همه زمان‌ها خواندنی باشند.
وی ادامه داد: در این عرصه نیاز به مقاومت و پایداری وجود دارد، باید به درستی وارد این مسیر شد و با جان و روح آن را تقویت کرد تا بتوانیم نقد اصولی و درستی داشته باشیم.
وی اظهار امیدواری کرد: خانم غفار حدادی که در نوشتن این کتاب به راستی مجاهدت کردند امیدوارم در سال‌های آتی بتوانند ثمره بهتری از پایمردی و مجاهدتشان ببینند.
اگر سوژه مهم باشد مابقی رنج‌ها برایتان نوش است
نویسنده کتاب «یک محسن عزیز» هدف از حضور خود در این برنامه را رفع دغدغه‌های دیگر عزیزانی که می‌خواهند کتاب مستند در مورد شهدا بنویسند خواند و گفت: پیشنهاد نوشتن کتاب زمانی که فرزندم دو سالش بود به من شد و آقای قاسمی پور گفتند شهیدی به نام محسن وزوایی هست که من تاکنون اسمش را نشنیده بودم.
وی از اینکه عکس شهید وزوایی در خیابان محل زندگی شأن است و در فرودگاه نیز کتابی در مورد ایشان در همان زمان خواندند و نشانه‌هایی که از شهید برای قبول نوشتن این کتاب داشتند برای مخاطبان سخن گفت.
نویسنده‌ی کتاب یک محسن عزیز خاطر نشان کرد: وقتی می‌خواهید در مورد یک شخصیت و شهیدی که نمی‌شناسید تحقیق کنید و بنویسید باید ببینید این سوژه ارزش دارد که شما می‌خواهید او را بشناسید و به بقیه هم بشناسانید.
وی ادامه داد: تا یک زمانی من می‌خواستم که کتاب خوبی بنویسم ولی از یک جایی به بعد می‌خواستم که این شهید را بیشتر بشناسم و تحقیقات در مورد این شهید با شماره‌ای از برادر ایشان (حمیدرضا) آغاز شد و جلسه اول با صحبت با آقای عبدالرضا وزوایی ادامه یافت.
غفار حدادی خاطر نشان کرد: اسناد زیادی در تحقیقات من به دست آمد، طبقه بندی این اسناد زمان زیادی برد و من نقاط عطف زندگی شهید مثل لانه جاسوسی، بازی دراز و … را انتخاب کردم و هر چه سند داشتم را بسته به موضوع (برهه زمانی) که می‌خواستم بیان کنم تقسیم کردم.
وی ادامه داد: من مانند کسی بودم که چیزی را نمی‌دانست و اکنون در به در گشته بود و آن را پیدا کرده بود و از هر نکته آن لذت برده بود و برای همین دلم می‌خواست مخاطب نیز با این لذت من همراه شود و از ذره ذره وجود محسن و از کارهای او لذت ببرد.
محسن یک گنج است متعلق به انقلاب که تاکنون شناخته نشده است
وی خاطر نشان کرد: من دوست داشتم کتابی بنویسم که نوجوانانی که نسبت به دفاع مقدس و انقلاب گارد دارند نیز آن را بخوانند و پس از خواندن چند صفحه آن را با خود به خانه ببرند.
نویسنده این کتاب افزود: من می‌خواستم یک شخصیت واقعی را به جوانان نشان دهم همانگونه که خودم او را درک کردم. در نوشتن این کتاب گروه سنی ۱۵ تا ۳۰ سال و مخاطبی که با فضای جبهه و جنگ آشنایی ندارد مد نظرم بود.
وی در خصوص حضور نویسنده در کتاب گفت: دوست داشتم که خواننده تمام احساساتی که من در آشنایی با این شخصیت را درک کردم درک کند و تعجب‌هایی را که دیدم با مخاطب به اشتراک بگذارم.
غفار حدادی تاکید کرد: صحنه‌هایی که در کتاب آمده از مستندات گرفته شده است. من هیچ چیز از اصل مکان و زمان و افراد و ماجراها را عوض نکرده‌ام و تنها در این کتاب به فضاسازی پرداخته‌ام.
وی خاطرنشان کرد: کتاب را پیش از چاپ به ۱۳ نفر از آشنایان و دوستان محسن دادم و گفتم آن را بخوانند و ببینید آیا این محسن است یا نه؟ و همه تأیید کردند که این محسن است.
توضیح درباره حواشی کتاب «یک محسن عزیز»
نویسنده این کتاب در خصوص حواشی که برای کتاب «یک محسن عزیز» ایجاد شده است، گفت: من منکر برخی از ضعف‌های این کتاب نمی‌شوم ولی هرگز قصد حریف ماجراهای جنگ را نداشته‌ام و حتی نقطه ضعف‌های محسن وزوایی را با جزئیات رفتاری او آورده‌ام اما در برخی از حواشی که برای این کتاب ایجاد شد باید بگویم من از مستندات واقعی استفاده کرده‌ام و از سخنان راوی بهره برده‌ام و عین جملات او را در کتاب آورده‌ام.
غفار حدادی خاطرنشان کرد: اگر می‌خواهید یک زندگی مستند جذاب بنویسید باید حتماً آن را با جزئیات بنویسید و همه چیز را کامل بنویسید.
وی تصریح کرد: وقتی در مورد یک شهید می‌نویسید اول باید خودتان را به خانواده او ثابت کنید تا بفهمند شما طرف آنها هستید و شما هم مثل آنها هستید و قصدتان این است که همه چیز را بگویید که شاید در ظاهر به نفع شهید نیست اما در جمع به نفع شهید است و خود او را به مخاطب نشان می‌دهد.
نظر شما