تأسیس «اشباح الصحرا» در عراق؛ از افسانه ساختگی تا تهدید واقعی

خبرگزاری مهر، گروه بین الملل - رامین حسین آبادیان: مدتی است که موضوع تشکیل گروه تروریستی موسوم به «اشباح الصحرا» در محافل سیاسی و نظامی عراق مطرح شده است؛ گروهی که گفته می‌شود حتی در بغداد نیز جولان داده است. شخصیت‌های مختلف عراقی تاکنون اظهارنظرهای متعددی را در خصوص تأسیس گروه «اشباح الصحرا» مطرح کرده‌اند که ازجمله آنها می‌توان به «شیخ قیس الخزعلی» دبیرکل جنبش «عصائب اهل الحق» اشاره کرد.

در همین ارتباط، شیخ قیس الخزعلی تصریح می‌کند: «واقعیت این است که تأسیس گروهی به نام اشباح الصحرا یک طرح آمریکایی قدیمی است. آمریکایی‌ها حتی در نظر داشتند تا پیش از تأسیس القاعده و داعش، چنین گروهی را تأسیس کنند. به طور کلی، نقشه‌های ایالات متحده آمریکا علیه عراق که طراحی آنها با هزینه‌های کشورهای حاشیه خلیج فارس صورت می‌پذیرد، هیچگاه متوقف نمی شود».

برخی شخصیت‌های عراقی معتقدند که «اشباح الصحرا» افسانه‌ای است که داعشی‌ها آن را برای تضعیف اراده مردم و مقاومت ساخته و پرداخته‌اند این شخصیت عراقی در ادامه عنوان کرد: «هرگاه عراق به سمت ثبات و آرامش حرکت می‌کند، آمریکایی‌ها طرح و توطئه جدیدی را علیه آن طراحی می‌کنند. هدف اصلی و اساسی آمریکا از طراحی چنین نقشه‌هایی ایجاد موجی از هرج و مرج و نا امنی در عراق است».

از سوی دیگر، «ابو علی العسکری» مسئول نظامی حزب الله عراق نیز در این خصوص اظهار داشت: «زمانی که از اشباح الصحرا سخن می‌گوئیم در واقع از یک گروه جنایتکار حرف می زنیم؛ گروهی که برخی جریان‌های داخلی نیز در شکل گیری آن نقش آفرینی داشته‌اند. نیروهای ارتش و حشد شعبی عراق باید در قبال فعالیت‌های این گروه در عراق هوشیار باشند و اجازه جولان دادن را به آن ندهند».

در این میان اما برخی دیگر از شخصیت‌های عراقی موضع متفاوتی دارند و معتقدند که اشباح الصحرا تنها یک افسانه است؛ افسانه‌ای که رسانه‌های وابسته به داعش آن را با هدف تضعیف اراده مردم و مقاومت ساخته و پرداخته‌اند. در همین ارتباط، «فالح الفیاض» رئیس سازمان «حشد شعبی» عراق تأکید می‌کند: «ما هیچ اطلاعات رسمی در خصوص فعالیت‌های گروهی به نام اشباح الصحرا نداریم. این یک افسانه است که داعشی ها با هدف قدرتنمایی و تضعیف اراده مردمی آن را ترویج کرده اند».

از سناریوی افسانه‌ای بودن گروه اشباح الصحرا که بگذریم، باید گفت که زمزمه‌ها در خصوص تشکیل این گروه خود به تنهایی زنگ خطر بزرگی برای یک تهدید بزرگ‌تر در آینده محسوب می‌شود؛ تهدیدی که اگر دستگاه‌های امنیتی و اطلاعاتی عراق آن را نادیده بگیرند، قطعاً با سناریوی سال ۲۰۱۴ مواجه خواهند شد. در رابطه با تأسیس گروه اشباح الصحرا چند سناریو مطرح است که پیشتر به یکی از آنها یعنی افسانه‌ای و ساختگی بودن آن اشاره شد.

سناریوی دیگری که در رابطه با گروه مذکور مطرح است، این است که این گروه توسط برخی جریان‌های داخلی عراق و با هدف حمایت نظامی و امنیتی از این جریان‌ها تأسیس شده‌اند. در طول هفته‌های گذشته شماری از رسانه‌های عراقی اعلام کردند که مأموریت اشباح الصحرا حمایت از «محمد الحلبوسی» رهبر حزب تقدم و «خمیس خنجر» رهبر حزب تقدم و نیز پشتیبانی از احزاب متبوعشان است.

سناریوی مهمتر، نقش آفرینی ایالات متحده آمریکا در تأسیس گروه «اشباح الصحرا» است تا بدین ترتیب، افزایش نا امنی‌ها در عراق به دستاویز محکمی برای واشنگتن جهت بقای نظامی بیشتر در این کشور تبدیل شود سناریوی مهمتری که در این عرصه بیش از دیگر سناریوها می‌توان به آن تکیه کرد، نقش آفرینی ایالات متحده آمریکا در تأسیس گروه اشباح الصحرا است. با توجه به وضعیت کنونی عراق و ظهور و بروز برخی نا امنی‌ها در این کشور به ویژه علیه نیروهای ارتش و حشد شعبی، زمینه برای شکل گیری گروه‌هایی نظیر اشباح الصحرا فراهم است. لذا به هیچ وجه بعید نیست که گروه مذکور را آمریکایی‌ها با هدف بسط نا امنی در عراق تأسیس کرده باشند.

واقعیت این است که تداوم نا امنی‌ها در عراق به نفع ایالات متحده آمریکا است. در حال حاضر، فشارهای فراوانی از سوی مردم و مقاومت عراق بر آمریکایی‌ها برای خروج از خاک این کشور اعمال می‌شود.

بدیهی است که شکل گیری گروه‌هایی نظیر اشباح الصحرا و برهم خوردن امنیت ثبات عراق می‌تواند دستاویز مستحکمی برای آمریکایی‌ها جهت بقای نظامی بیشتر در خاک عراق باشد.

در این میان، آمریکایی‌ها نگاه ویژه ای به اردوگاه الهول سوریه دارند؛ جایی که داعشی ها در حال حاضر در آنجا سکنی گزیده‌اند. ایالات متحده آمریکا طی هفته‌های گذشته شماری از داعشی های ساکن الهول را به سوریه منتقل کرده‌اند. چندی پیش «امیر عبدالمنعم» کارشناس امور امنیتی عراق درباره بازگشت تروریست‌ها و خانواده‌های آنها از اردوگاه الهول سوریه به عراق هشدار داد.

آمریکایی‌ها برای تقویت گروه اشباح الصحرا نگاه ویژه ای به تروریست‌های اردوگاه الهول در سوریه دارند وی از طرح‌هایی از سوی واشنگتن برای احیای داعش خبر داد و اعلام کرد: «واشنگتن به دنبال بازگرداندن داعشی ها و خانواده‌های آن‌ها از اردوگاه الهول سوریه به عراق است. مناطق شمال نینوا یکی از مناطقی است که به دنبال بازگرداندن تروریست‌ها به آن هستند». واقعیت این است که آمریکایی‌ها خود نیک می‌دانند که تروریست‌ها و خانواده‌های آنها در اردوگاه الهول یک بمب ساعتی محسوب می‌شوند و در صورت بازگشت به عراق، هر لحظه امکان انفجار آنها وجود دارد.

از همین روی، ایالات متحده آمریکا به تروریست‌های اردوگاه الهول در سوریه به عنوان یکی از مهمترین ابزارهای تقویت گروه اشباح الصحرا در عراق می‌نگرد. آمریکایی‌ها طی هفته‌های اخیر نیز چند هزار تروریست را از حسکه سوریه به عراق ترانسفر کردند. بعید نیست که اعزام این تروریست‌ها به عراق نیز با هدف تقویت اشباح الصحرا صورت گرفته باشد.

به هر حال، آنچه که واضح به نظر می‌رسد این است که اشباح الصحرا امروز به یک نقطه هشدار در عراق تبدیل شده است که باید توسط تمامی گروه‌های این کشور و نیز توسط دستگاه‌های امنیتی و اطلاعاتی مورد توجه جدی قرار گیرد. طبیعی است که در این میان، هر گونه اختلاف در صفوف بیت شیعی می‌تواند زمینه برای جولان دهی اشباح الصحرا را بیش از پیش فراهم آورد. بنابراین، ممانعت از ظهور و بروز چنین تهدیدی نیازمند نقش آفرینی دستگاه‌های امنیتی و حشد شعبی از یک سوی و مشارکت احزاب و جریان‌های سیاسی شیعی از سوی دیگر، است.