از کاشت نهال در فرهنگستان تا فراخوان همایش ملاصدرا

خبرگزاری مهر _ گروه فرهنگ واندیشه: در هفته‌های پایانی سال ۱۴۰۰ به سر می‌بریم و رفته رفته مراکز علمی و آموزشی خود را برای تعطیلات آماده می‌کنند و نشست‌های تدارک دیده خود را در روزها و هفته های پایانی سال برگزار و ناشران هم کتابهایی که برای انتشار در نظر داشتند منتشر می‌کنند که در ادامه به مروری به این فعالیتها خواهیم داشت.

هنوز دعوای سنت و مدرنیته حل نکردیم

گروه فلسفه خانه اندیشمندان علوم انسانی مدتهاست که سلسله نشست‌هایی با عنوان وضعیت تفکر در ایران معاصر برگزار می‌کند که در تازه‌ترین نشست این موسسه، نشست «ما و میراث فکری آلن تورن» با سخنرانی سلمان صادقی‌زاده کارشناس و پژوهشگر علوم سیاسی برگزار شد. صادقی‌زاده در این نشست گفت: ما هنوز دعوای سنت و مدرنیته حل نکردیم و بزرگترین دعواهای روشنفکری ما در ایران در این باره است. ما با ترجمه تورن می‌توانیم نوع اصیل جامعه شناختی و مدرن با مدرنیته را برای جامعه ایرانی فراهم آوریم. از سوی دیگر رویکرد جامعه شناسی سیاسی آلن تورن یکی دیگر از دلایل انتخاب من برای او بود.

خانه اندیشمندان علوم انسانی همچنین قرار است روز شنبه ۲۱ اسفند ماه نشستی با عنوان دانشگاه برای ایران امروز چه کرده است؟» به همراه رونمایی دو کتاب استادان استادان چه کرده‌اند(تاریخ دارالمعلمین و دانشسرای عالی) و تاریخ هشتاد ساله دانشکده فنی دانشگاه تهران برگزار کند که در این نشست اساتید برجسته‌ای چون باقرساروخانی سخنرانی خواهند کرد.

نشست علمی «تبیین مفهوم جاهلیت مدرن» عنوان نشست دیگری بود که در موسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی برگزار شد.

جاهلیت به طور مستمر بازتولید می شود

مهدی محمد، تحلیلگر مسائل سیاسی در این نشست گفت: ما در دوره ای زندگی می کنیم که جاهلیت به طور مستمر بازتولید می شود. سازمان های بین المللی بسیار قدرتمند با استفاده از تمام امکانات دائما جاهلیت را بازتولید می کنند و هر چه جلوتر می رویم ما با نسخه های قدرتمندتری از جاهلیت مواجه می شویم. ما با پلان های جاهلیت مدرن داریم زندگی می کنیم. جاهلیت مدرن شعاری نیست و کاملا عینی است. ما نیازمند این هستیم که از مفهوم جاهلیت مدرن راز زدایی کنیم. همه ما قربانیان جاهلیت مدرن هستیم و ممکن است نسبت به آن وقوف نداشته باشیم.

اما در طی این هفته درس گفتارهایی با عنوان در محضر شیخ الرئیس توسط بنیاد علمی و فرهنگی بوعلی‌سینا در کنار آرامگاه این فیلسوف بزرگ، برگزار شد که در آن ابن‌سینا پژوهان مختلفی مثل آیت الله طه محمدی رئیس بنیاد سخنرانی کردند. این نشست ها از هفتم اسفند ماه آغاز شدند و تا ۱۸ اسفند ماه هم ادامه داشتند.

در هفته گذشته، مناسبت روز درختکاری را داشتیم و به همین مناسبت هر یک از اعضای پیوسته فرهنگستان علوم در حیاط محوطه فرهنگستان علوم یک اصله نهال کاشتند. همچنین در این جلسه با رأی گیر کتبی ۸ عضو پیوسته جدید و یک عضو وابسته جدید به اعضای فرهنگستان اضافه شدند.

کنفرانس بین المللی الهیات عملی هم در روزهای ۱۶ تا ۱۸ اسفند ماه به صورت مجازی برگزار شد.

اما یکی از قدیمی ترین و مهم ترین همایش هایی که هرساله به صورت مستمر برگزار می‌شود همایش بزرگداشت ملاصدراست که سالهاست توسط بنیاد صدرا برگزار می‌شود. به تازگی فراخوان بیست وششمین دوره این همایش با عنوان «حکمت، حکومت، ولایت» منتشر شد. این همایش خرداد ماه ۱۴۰۱ برگزار می‌شود. مهلت ارسال چکیده مقالات تا ۱۴ فروردین ۱۴۰۱ و مهلت ارسال اصل مقالات تا ۱۶ اردیبهشت ۱۴۰۱ خواهد بود.

چه خبر از بازار نشر؟

اما به روال هر هفته سری به تازه های نشر در هفته ای که پشت سر گذاشتیم بزنیم.

کتاب «فلسفه شکسپیر» اثر کالین مک گین با ترجمه کیهان بهمنی به تازگی از سوی نشر سیب سرخ روانه بازار کتاب شده است. مک گین در این کتاب با رویکرد نقد فلسفی و با نگاهی به چهار تراژدی مهم شکسپیر شامل هملت، اتللو، مکبث و شاه لیر به واکاوی مفهوم دانش، و شک و نیز بررسی ماهیت «خود» و کیفیت علیت از دیدگاه فلسفه می‌پردازد.

انتشارات علمی و فرهنگی، مجموعه کتابهایی با عنوان «راهنمای سرگشتگان» دارد که در تازه ترین مجلد از این مجموعه به سراغ رنه دکارت رفته است. نویسنده این اثر جاسکین اسکیری و مترجم آن مهدی قنبری است. جاسین اسکیری مسیر پیش‌گفته را در کتابش برای سرگشتگان به اقتضای مجموعه کتاب‌های «راهنمای سرگشتگان» در هشت فصل سامان داده است. این هشت فصل با توضیحات رسا و نقل‌قول‌های مستقیم از دکارت، تصویر نسبتاً جامعی از کلیت اندیشه و کوشش‌های او را برای خواننده فراهم می‌کند. این هشت فصل به ترتیب عبارت‌اند از: روش؛ ذهن و تصور؛ متافیزیک؛ دین؛ معرفت؛ فیزیک؛ ماهیت انسان؛ و نهایتاً احساسات، انفعالات و اخلاق. در هر کدام از فصل‌های پیش‌گفته سَرعنوان مهم‌ترین اندیشه‌های دکارت در آن شاخه مدّنظر عرضه می‌شود.

و در پایان اینکه کتاب «کتاب اسلام» نوشته گروهی از تاریخ‌پژوهان و اسلام‌شناسان آلمانی توسط انتشارات Dorling Kindersley Verlag در آلمان منتشر شد. در این کتاب به سوالاتی چون حضرت محمد (ص) که بود؟ چرا مسلمانان در ماه رمضان روزه می‌گیرند؟ اسلام امروزه چگونه اجرا می‌شود؟ و… پاسخ داده شده است.