پیگیری اصلاح مدل اقتصادی شبکه ملی اطلاعات در سال ۱۴۰۱

صادق عباسی شاهکوه در گفتگو با خبرنگار مهر، اظهار داشت: بررسی مدل اقتصادی شبکه ملی اطلاعات و اصلاح آن از حدود ۳ ماه پیش آغاز شده و در سال ۱۴۰۱ نیز پیگیری آن ادامه خواهد یافت.

معاون وزیر ارتباطات با تاکید بر اینکه اصلاح مدل اقتصادی شبکه ملی اطلاعات دارای ابعاد مختلف است، گفت: یکی از مباحث در این موضوع به تنظیم نظام تعرفه گذاری اینترنت مربوط می‌شود. به این معنی که باید نسبت تعرفه اینترنت موبایل و اینترنت ثابت مشخص شود. موضوع دیگر مربوط به بحث تعرفه استفاده از ترافیک داخلی است. چرا که هم اکنون مصوبه ترافیک نیم بهای داخلی که در کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات به تصویب رسیده، در حال اجرا است اما برخی از دارندگان محتوا و اپراتورها نسبت به آن ملاحظات و مشکلاتی دارند.

وی با بیان اینکه در حال بررسی این موارد هستیم تا مشکلات مربوط به مدل اقتصادی شبکه ملی اطلاعات حل شود، خاطرنشان کرد: تلاشمان این است که در عین حالی که کاربران از تعرفه نیم بهای ترافیک داخل منفعت می‌برند سایرین نیز دچار مشکل نشوند. اما در این زمینه هنوز به نتیجه نهایی نرسیده ایم.

عباسی شاهکوه گفت: پیشنهادات مدنظر در کارگروهی با حضور نمایندگان وزارت ارتباطات و مرکز ملی فضای مجازی در دست بررسی است. اما هر پیشنهاد جنبه‌های مثبت و منفی دارد که باید به یک نقطه بهینه در مورد آن برسیم و این مساله زمان بر است.

به گزارش مهر، کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات پیرو سند تبیین الزامات شبکه ملی اطلاعات، مصوبه تفکیک پهنای باند داخلی و خارجی اینترنت را از ابتدای سال ۹۶ به تمامی اپراتورها ابلاغ کرد و اپراتورها ملزم شدند تا هزینه استفاده از سایت‌های دارای ترافیک داخلی را برای کاربران با تخفیف نیم بها و استفاده از پیام رسان های بومی را یک سوم محاسبه کنند.

در این مدل تعرفه گذاری که با عنوان تعرفه ترجیحی نیز شناخته می‌شود سازمان فناوری اطلاعات و شرکت مخابرات کشور با همکاری شرکت ارتباطات زیرساخت موظف شدند شرایطی فراهم کنند تا ترافیک پهنای باند داخلی به‌صورت جدا از ترافیک پهنای باند بین‌المللی در دسترس اپراتورها قرار گیرد و پس از این تفکیک، قیمت اینترنت داخلی و بین‌المللی به‌صورت جداگانه و با قیمت متفاوت از هم محاسبه شود. همچنین تمامی تولیدکنندگان محتوای داخلی که محصولات آنها در داخل کشور میزبانی می‌شود نیز IP آدرس‌های خود را سازمان فناوری اطلاعات ایران اعلام کردند تا مشمول تعرفه یک دوم و یا یک سوم شود.

اما با وجود اعمال تمامی این موارد و با گذشت بیش از ۵ سال از ابلاغ سند تبیین الزامات شبکه ملی اطلاعات و نیز تاکیداتی که در طرح کلان و معماری شبکه ملی اطلاعات صورت گرفته، به نظر می‌رسد این هدف نتیجه معکوس داشته و تولید محتوای داخلی آنطور که باید تقویت نشده است. مطابق با آنچه که گفته می‌شود هم اکنون سهم ترافیک داخلی به خارجی حدود ۲۰ درصد است و کاربران نیز از کیفیت محتوای داخلی حتی با وجود تعرفه نیم بها، رضایت ندارند.

در این میان نه تنها شاهد رشد ترافیک داخلی نسبت به خارجی نیستیم بلکه تولید محتوای بومی نیز تقویت نشده و صاحبان محتوا و پلتفرم نیز معتقدند که این سازوکار نتوانسته از آنها حمایت کند. جمع بندی این عوامل نشان می‌دهد که حمایت از تولید محتوای داخلی با اهداف مدنظر فاصله دارد و به همین دلیل اپراتورهای ارتباطی و تولیدکنندگان محتوا خواستار تغییر مدل قیمت گذاری در این زمینه شده‌اند.

از این رو دی ماه ۱۴۰۰ عیسی زارع پور وزیر ارتباطات، رگولاتوری را ملزم کرد که برای اصلاح مدل تعرفه گذاری رقابتی ترافیک ارتباطات داخلی کشور و تعرفه نیم بهای پهنای باند شبکه ملی اطلاعات چاره‌ای بیاندیشد.