مشکلات دنیای مدرن گذرگاهی برای رسیدن به معنویت است

به گزارش خبرنگار مهر، حجت الاسلام حمیدرضا مظاهری سیف مدیر پژوهشکده معنویت، همزمان با ایام ماه مبارک رمضان در سلسله جلسات برنامه رادیویی «راه و بیراه» که به همت فرهنگسرای اندیشه و با مشارکت رادیو گفتگو تولید و پخش شد، درباره مؤلفه‌های حال خوب در معنویت، اظهار داشت: آن حال خوبی که ناشی از معنویت است از حضور انسان در ملکوت نشأت می‌گیرد. انسان در آن واحد به صورت موازی در دو جهان دنیوی و ملکوتی حضور دارد. آنچه برای حواس ظاهری انسان غیب محسوب می‌شود برای قلب آدمی عالم غیب به شمار نمی‌رود چرا که خداوند متعال از انسان خواسته به عالم غیب ایمان داشته باشد و ایمان بر اساس جهل نیست بلکه بر پایه آگاهی به غیب غیر حسی است. همه حال خوب انسان از عالم غیب می‌آید.

وی ادامه داد: شادی که در عالم غیب وجود دارد و انسان با قلب خود آن را درک می‌کند ناشی از مواجهه با سرور و قدرت بی پایان است از این رو انسان در مواجهه با آن شاد می‌شود. این شادی بی نهایت و نامحدود بوده و هیچ چیزی نمی‌تواند آن را محدود کند. شادی‌های عالم دنیا محدود بوده و اگر انسان به این شادی‌های محدود باشد اعتماد خود را از دست می‌دهد. این معنویت و باور قلبی ما به عالم غیب است که شادی‌های محدود دنیا را قابل قبول کرده است. اگر انسان بتواند توجه خود را اصلاح کند و از آن آگاهی ماورایی که دارد غفلت نکند قطعاً به شادی نامحدود متصل می‌شود و لازم نیست صبر کند تا زندگی این عالم تمام شود و بعد از مرگ شادی آن عالم را تجربه کند.

مدیر پژوهشکده معنویت افزود: انسان زمانی که با خداوند صحبت می‌کند و در پیشگاه پروردگار ابراز ندامت دارد به او شادی دست می‌دهد؛ این شادی و ادراک سرور زودگذر نیست بلکه در این هنگام آگاهی آن سویی آدمی تقویت شده است. موهبت‌های معنوی پایدار است اما زمانی که انسان از آنها رویگردان شود دیگر از آن موهبت‌ها دست برداشته و در افق محدودیت‌ها سیر می‌کند. انسان زمانی که با خداوند متعال مناجات می‌کند حسی که دارد بر مبنای یک خودآگاهی است چرا که همه هیجانات انسانی یک آگاهی مناسب با خود دارد.

مظاهری سیف بیان داشت: راه رسیدن به شادی بی نهایت توجه است و این امر با رویگردانی از تجارب حسی و نشانه گذاری آن حس تجربی امکان پذیر است. بنابراین شادی که انسان می‌تواند از معنویت کسب کند از جنس همان آگاهی است که از عالم غیب کشف می‌کند. آدمی به آنچه که انتظار دارد می‌رسد شاد می‌شود. انسان تا زمانی که آگاهی اش محدود به ادراکات و حس‌های دنیوی است آن شادی بی نهایت را نمی‌تواند درک کند و همین امر موجب رنج او می‌شود.

وی ادامه داد: رویگردان شدن از این عالم به آن عالم بسیار لازم و ضروری است و انسان می‌تواند این دوپاره آگاهی خود را یکپارچه کند. انسان می‌تواند آن ذهن و عقل مفهومی خود را با تأمل بر تجربیات معنوی تقویت کرده و به آن تجربیات بنگرد، این آگاهی‌ها بسیار ارزشمند است و می‌تواند هیجانات درونی خود را درک کند.

مدیر پژوهشکده معنویت بیان کرد: انسان بی نهایت طلب است و وقتی با تجربه‌های معنوی انس می‌گیرد و می‌یابد بعد از آن می‌خواهد این تجربیات بیشتر، پایدار و مکرر رخ دهد؛ اینجا است که به دنبال راه و روش می‌رود. انسان می‌تواند در اینجا توجه خود را با مقوله‌های متعددی چون ذکر گفتن تقویت کند. نماز یومیه معنویات انسان را تقویت می‌کند.

مظاهری سیف گفت: اهل عرفان می‌گویند زندگی مدرن بشر را دچار غفلت کرده اما از زاویه دید معنوی اینگونه نیست اتفاقاً انسان در همین بحران‌ها یاد پروردگار می‌افتد. قبلاً خانواده‌ها گسترده‌تر بودند و در روستا زندگی می‌کردند و همه اعضا در کنار هم در تلاش و کوشش بودند اما امروز که افراد تنها ماندند به نظر می‌رسد بهترین فرصت برای پناه بردن به خداوند است و معنویت همین است.

مدیر پژوهشکده معنویت ادامه داد: انسان به مثابه موجودی که در اجتماع زندگی می‌کند آن امور معنوی را در همان کمک کردن به دیگری و دیدن نشانه‌های خداوند و زیستن با اجتماع و رفع خودخواهی‌های منفی را به عنوان معنویت به شمار آورد. همین رنج و مشکلات و بحران‌ها در دنیای مدرن گذرگاهی برای سوق دادن انسان به سوی خداوند است.

وی با بیان اینکه خداوند به انسان مشتاق تر از اوست اظهار داشت: راه رسیدن به خدا از میان خلق می‌گذرد انسان اگر در عرصه‌های مختلف زندگی بتواند طعم معنویت را بچشد هنر است. هنر معنوی زیستن آن است که فرصت‌ها را دریابیم.

مظاهری سیف با اشاره به اینکه مساله قدرت یکی از کارکردها و مؤلفه‌های معنویت است گفت: معنویت به انسان قدرت می‌دهد زیرا انسان ممکن است به لحاظ زیست دنیوی حس ضعف داشته باشد اما به لحاظ ملکوتی احساس قدرت می‌کند زیرا خودش را متصل به قدرت بی نهایت می بیند. معنویت به انسان قدرت نامحدود می‌دهد و انسان در این هنگام دیگر خودش را نمی بیند و بلکه خدا را که همه سراسر نور و اسمائ الهی است را به عنوان منبع قدرت بی نهایت مشاهده می‌کند. انسان‌های معنوی ریسک معقولشان بالا است زیرا دلبستگی های آن کم و به خداوند متعال اعتماد دارد و پیامد این قدرت و ریسک پذیری بر اساس روایات باعث ثروت زیاد می‌شود.

مدیر پژوهشکده معنویت با اشاره به اینکه معنویت موجب افزایش رزق می‌شود، گفت: در روایت آمده تقوا موجب وسعت رزق است. انسان از همین معنویت و حضورش در ملکوت غفلت داشته باشد احساس ضعف می‌کند زیرا حضور خودش را در ملک می بیند. دلیل این امر آن است که قلبش آن قدرت نامحدود را مشاهده می‌کند و خودش را هیچ می بیند. افراد باید حال بد خود را نشانه یابی معنوی کنند.