پیمان شوقی مؤلف کتاب «تجربه‌نگاری فیلم اول» در گفتگو با خبرنگار مهر، درباره این کتاب گفت: این کار همانطور که از نامش بر می‌آید قرار است مجموعه‌ای باشد از تجربیات فیلمسازان موفقی را که سینما را با ساخت فیلم‌های کوتاه شروع کرده‌اند و پس از سال‌ها فعالیت حرفه‌ای در این عرصه به وادی ساخت فیلم‌های بلند حرفه‌ای پا گذاشته‌اند؛ بسیاری از فیلمسازان حرفه‌ای سینما را با فعالیت‌های پشت صحنه نظیر دستیاری، منشی گری صحنه، فیلمنامه‌نویسی و حتی تهیه‌کنندگی آغاز کرده‌اند و از ابتدا با مناسبات معمول در سینمای بدنه آشنا هستند، اما فیلمسازان فیلم کوتاه به ویژه هنرمندانی که فعالیت خود را از جمع‌های صددرصد فرهنگی مثل انجمن سینمای جوانان شروع می‌کنند، معمولاً با آن بیگانه هستند؛ بنابراین یکی از مهم‌ترین چالش‌های آنها در زمان ساخت فیلم اول، کنار آمدن با مناسبات تولید در بدنه سینما و کار با عوامل حرفه‌ای است. به نظرم آشنایی با این چالش‌ها هم به درد ثبت در تاریخ می‌خورد و هم بسیار به کار هنرجویانی که با هدف رسیدن به عرصه فیلم‌های سینمایی وارد انجمن شده‌اند، می‌آید.
وی درباره ساختار کتاب افزود: بخش عمده کتاب شامل مصاحبه با ۱۵ کارگردان ایرانی خواهد بود که از فیلم کوتاه به سینمای حرفه‌ای رسیده‌اند و آثارشان در داخل و خارج کشور مورد توجه و اعتنای منتقدان قرار گرفته‌است. البته تمام این فیلمسازان از هنرجویان سابق انجمن نیستند ولی از همان پس‌زمینه مشترک برخوردارند. ضمن اینکه اطمینان دارم همه آنها به خاطر موفقیت آثارشان الهام بخش هنرجویان امروز و فیلمسازان فردای انجمن سینمای جوانان هستند.
شوقی گفت: مهم‌ترین معضل امروز سینمای ایران که بر ارتباطش با مخاطب نیز به شکل چشمگیری اثر منفی گذاشته بی توجهی به مقوله ژانر و تنوع مضمونی فیلم‌ها است. کافی است نگاهی به فیلم‌های هر دوره اکران بیندازید تا متوجه شوید تقریباً همگی یا کمدی هستند یا درام شهری (همان زیرژانری که اینجا به غلط آن را سینمای اجتماعی می‌نامند) و گاهی هم فیلمی با ژانر جنگی بین شأن دیده می‌شود که از نظر تعداد به هیچ وجه با آن دو مورد دیگر قابل قیاس نیست. متأسفانه ما فیلم تاریخی، اکشن، تریلر، عاشقانه و هیچ ژانر دیگری نداریم. عامل این مشکل محدودیت‌های اعمال شده بر سینما و حاصل رونویسی از دست فیلم‌های جشنواره پسند است.
وی ادامه داد: این روند عملاً به نابودی اقتصاد سینما و حذف آن از سبد جامعه منجر می‌شود، زیرا سینما هنر گرانی است و با توجه به شرایط اقتصادی فعلی محال است که بدون اقبال و استقبال تماشاگران امکان ادامه حیات داشته باشد. متأسفانه شاهد هستیم چنین فقدان تنوع ژانری امروز تماشاگر ایرانی را از تماشای فیلم‌های ایرانی دلزده کرده و آنها را به سمت کالاهای فرهنگی دیگر فرستاده است؛ بنابراین در انتخاب و گزینش نام‌هایی که باید در این کتاب به سراغ شأن بروم پیش از هر چیز حواسم به این بود که طیف متنوعی از سلیقه‌ها و تعلقات ذهنی به انواع مختلف فیلم‌ها را داشته باشند.
مؤلف کتاب «تجربه‌نگاری فیلم اول» گفت: سال‌ها قبل مصاحبه‌هایی که با فیلمسازان و فیلمنامه‌نویسان انجام می‌دادم، مرا متوجه ظرفیت بالای فرم مصاحبه برای آموزش غیرمستقیم یا به اصطلاح همین انتقال تجربه کرد، اما این کتاب خوب «فیلم اول من» ترجمه وازریک درساهاکیان بود که مرا به فکر انجام تجربه مشابهی در محدوده سینمای ایران و فیلمسازان برآمده از فیلم کوتاه انداخت و آن را با مدیریت انتشارات و پژوهش انجمن مطرح کردم. از این ایده استقبال شد ولی اولویت‌های انجمن در آن سال‌ها چیزهای دیگری بود.
وی افزود: سرانجام پس از چند سال، اخیراً با ترسیم افق‌های جدید برای ترمیم مسیر انجمن دعوت شدم که طرح را مجدداً ارائه کنم و در زمستان سال گذشته به تصویب رسید و کار عملی روی آن آغاز شد. امیدوارم تا پیش از پایان امسال، نسخه نهایی را تحویل ناشر بدهم.
شوقی گفت: با ناشر روی حدود ۲۰ اسم توافق کرده‌ایم و عمده انرژی من هم فعلاً روی گردآوری اسناد تصویری و مطبوعاتی مربوط به آنها متمرکز است، اما به هرحال روند کار بستگی به مشغولیت‌های آنها هم دارد و ممکن است تعدادی از این اسامی جابه جا شوند. تلاش کرده ایم تجربه‌های چند نسل از فیلمسازان را در این کار گردآوری کنیم و ضمناً سهم خانم‌های فیلمساز را از یاد نبریم. امیدوارم همه چیز طبق پیش‌بینی‌های اولیه جلو برود و بتوانیم محتوای ماندگاری را به ادبیات سینمایی ایران اضافه کنیم.
نظر شما