عبدالرحمن اونق نویسنده کتاب «غریبه» در آستانه چهلمین سالگرد آزادسازی خرمشهر و رونمایی از کتاب جدیدش، در گفتگو با خبرنگار مهر، درباره این کتاب و نسبت آن با حماسه آزادسازی خرمشهر گفت: این رمان یک رمان نوجوانانه است که پس زمینه‌ای جنگی و مرتبط با اتفاقات خرمشهر دارد. «غریبه» رمانی است که داستانش در سال ۵۹ و اوایل جنگ می‌گذرد و مربوط به زمانی است که عراقی‌ها به ایران و مشخصاً به خرمشهر حمله می‌کنند و با دفاع جانانه مردم خرمشهر مواجه می‌شوند.
وی افزود: شخصیت‌های اصلی در این رمان شخصیت‌های نوجوان هستند. شخصیت‌های بزرگسال هم داریم اما از آنجایی که مخاطب اصلی رمان نوجوانان هستند، اتفاقات اصلی با محوریت نوجوانان در رمان رخ می‌دهد.
این‌نویسنده درباره ظرفیت کتاب برای ارتباط با نوجوانان امروز که شاید قرابتی با مفاهیم و واقعیت‌های مرتبط با جنگ نداشته باشند هم گفت: تلاش من این بوده که این ارتباط شکل بگیرد و نوجوانان امروز با این مضامین آشنا شوند. نوجوانان امروز باید بدانند چه اتفاقی سبب شد که مردم خرمشهر برای ۳۳ روز به‌صورت جانانه از شهر خود دفاع کنند و مقابل دشمن بایستند.
اونق در ادامه گفت: قطعاً تلاش‌های بیشتری برای آشنایی نسل جدید با واقعیت‌های جنگ تحمیلی باید داشته باشیم. دنیای نوجوانان امروز با دنیای نوجوانان آن سال‌ها به کل متفاوت شده است. آن سال‌ها تازه انقلاب شده بود و نوجوانان در مواردی حتی پرشورتر از بزرگسالان در برخی صحنه‌ها حاضر می‌شدند. نوجوانان ذاتاً پرشور و کنجکاو هستند. نوجوان امروز هم این ویژگی‌ها را دارد اما دنیایش با دنیای نوجوان دیروز متفاوت است. باید سعی کنیم دنیای این دو را به هم نزدیک کنیم تا بتوانند حس و حال هم‌سن‌وسال‌های خود در آن سال‌ها را درک کنند.
نویسنده رمان «غریبه» درباره فاداری به وقایع تاریخی در متن این رمان و امکان ارجاع به آن از منظر تاریخی گفت: این رمان، یک رمان تاریخی نیست و داستانی درباره گذشته را روایت می‌کند. واقعیتی که در خرمشهر اتفاق افتاد را از منظرهای مختلف می‌توان روایت کرد. در این رمان هم ما یک واقعه تاریخی را انتخاب کردیم و با قدرت تخیل خود آن را روایت کردیم. آنچه به‌عنوان قصه در این کتاب روایت کرده‌ام ممکن است رخ داده باشد و یا رخ نداده باشد، اما اصل واقعه تاریخی آن یعنی جنگ و حمله دشمن به مردم بیگناه یک شهر و دفاع آن‌ها از شهرشان یک واقعیت تاریخی است. این واقعه یک واقعه جهانی است که در هر جای دیگری هم که اتفاق بیفتد می‌توان در قالب رمان آن را روایت کرد.
اونق درباره استفاده کامل از ظرفیت‌های ادبی مرتبط با جنگ و دفاع مقدس هم گفت: در حوزه رمان نوجوان، کتاب‌های بسیاری نوشته شده که آثار جذابی هم در میان آن‌ها هست. اما اینکه بگویم از تمام ظرفیت‌ها استفاده شده است یا نه، نیاز به یک تحقیق میدانی دارد که من چنین تحقیقی انجام نداده‌ام. اما در قیاس با رمان‌هایی که در کشورهای دیگر درباره جنگ‌های‌شان نوشته می‌شود، فکر می‌کنم ما ضعیف‌تر عمل کرده‌ایم. این نظر شخصی من نسبت به کتاب‌هایی است که خوانده‌ام. جنگ اتفاقی مهم برای کشور ما بود و برهه‌ای مهم از تاریخ ما به حساب می‌آید. کشور ما هنوز بعد از انقلاب روی پا نشده بود که مورد هجوم کشور دیگری قرار گرفت. احساس می‌کنم باتوجه به اهمیت این مقطع، خیلی بیشتر باید به آن می‌پرداختیم.
این‌نویسنده درباره فاصله گرفتن نویسندگان امروز از تاریخ وقوع حوادث مرتبط با جنگ هم گفت: نویسنده‌ای مانند من نوعی در صحنه این تحولات حضور نداشتیم و شرایط جنگ را از نزدیک درک نکرده‌ایم. کار برای ما سخت‌تر است و باید تحقیق و پژوهش داشته باشیم. کتاب‌ها و فیلم‌هایی که از آن زمان ثبت شده به‌خصوص آثار مرتبط با حوادث خرمشهر باید موردتوجه قرار گیرد اما کار سختی است برای یک نویسنده که بخواهد از روی فیلم یا کتاب، رمانی را بنویسد. این کار اما باید انجام بگیرد تا آن واقعیت‌ها و حقایق به نوجوانان امروز منتقل شود.
اونق در پایان گفت: امروز هم می‌توان با استفاده از همین فیلم‌ها و کتاب‌ها و با بهره‌گیری از یک تخیل قوی، آثاری تأثیرگذار را خلق کرد. نویسندگان با استفاده از تخیل خود باید به‌گونه‌ای واقعیت‌ها را روایت کنند که گویی خودشان در آن زمان حضور داشته‌اند. در زمان جنگ هم نویسندگانی بوده‌اند که رمان‌هایی را خلق کرده‌اند که آثار خوبی هم بوده‌اند. نویسندگان جوان ما باید با بهره‌گیری از همین ظرفیت‌ها جنگ را به بهترین شکل روایت کنند.
نظر شما