به گزارش خبرنگار مهر در بیرجند، در گویش بیرجندی کلمه رمضان با عنوان "رِمَزُا" تلفظ می شود که با این نامگذاری از یازده ماه دیگر سال یا همان سالگان ممتاز می شود.
مناجات و شب خوانی(شوخوانی) از مراسم ویژه اکثر شهرهای خراسان جنوبی در گذشته بوده است . در این مراسم از نخستین شب ماه رمضان هر شب، برخی از مردان خوش صدا پس از نیمه شب سه نوبت به بالای بام خانه خود می رفتند و با صدای بلند به خواندن ادعیه و اشعاری نیایشی می پرداختند و با این عمل، علاوه بر نیایش، جهت تدارک سحری مردم را از خواب بیدار می نمودند.
شب خوانی معمولاً در سه نوبت انجام می گرفت که هر کدام نمودار وقتی از سحرگاهان بود. صدای این شب خوانان در سکوت دل شب حالت روحانی به آن می داد و مردم نیز برنامه سحر خود را با همین مناجات ها تنظیم می نمودند.
قبل از اذان سحر نیز مناجات کوتاهی می کردند که به آن نظاره خوانی می گفتند. نکته ای که نمی توان از ذکر آن گذشت این است که در آخرین دقایق سحر برای اعلام وقت امساک، یک شب خوانی کوتاه دیگر انجام می گرفت.
این مراسم در برخی روستاها از جمله روستای "چنشت" شهرستان سربیشه به وسیله طبل انجام می گرفت و هنوز نیز گاهی انجام می شود.
بعدازظهرهای ایام ماه رمضان هر روزجلسات ختم قرآن در منازل و اکثر مساجد شهرها و روستاهای خراسان جنوبی برپا می شود.
پس از اقامه نماز مغرب و عشاء در مساجد نیز عده ای با پخش خرما، شیرینی و نان های ویژه منطقه در بین روزه داران در صواب این ماه بهره مند می شوند.
در روستای طبسین سفلی شهرستان نهبندان هر شب بعد از نماز مغرب و عشاء نماز "تراویح" می خوانند که 20 رکعت است و به صورت دو رکعتی خوانده می شود.
در شب های احیاء، مردان و زنان به مسجد می روند و مراسم شب احیاء را با خواندن ادعیه وارده این شب ها و گذاشتن قرآن بر سر، شب زنده داری می کنند.
در روستای "توتسک" شهرستان نهبندان در شب های احیاء رسم بر این است که هر کس که نذری دارد آش می پزد و برای برآوردن آن نذر با آش روزه داران را افطاری می دهد.
همچنین در برخی از روستاهای شهرستان درمیان در دهه آخر ماه رمضان بعضی از اهالی روستا مراسم اعتکاف می گیریند.
مراسم اعتکاف بدین صورت است که یک یا چند نفر از امام جماعت محل خود می خواهند تا برای آنها اعتکاف نماید. در این مراسم امام جماعت به مدت 10 روز در مسجد می نشیند و از آن بیرون نمی آید و به خواندن قرآن و نیایش می پردازد.
معتکف نیز فقط هنگامی که کسی فوت نماید می تواند در تشییع جنازه شرکت نماید و گرنه برای هیچ کار دیگری از مسجد خارج نمی شود. سحری و افطاری او را کسانی که از او خواسته اند این کار را انجام دهد یا کسانی که نذر دارند مهیا می نمایند.
در شب اول ماه شوال (شب عید فطر) تنها یک بار مناجات و شب خوانی انجام می گیرد به گونه ای که با گفتن سخنان موزون و خوانده اشعاری مناسب با ماه مبارک رمضان وداع می کردند و بدین جهت این شب خوانی را الوداع می نامیدند.
در اغلب شهرها و روستاهای خراسان جنوبی اهالی صبح روز عید فطر به حمام می روند و لباس نو می پوشند و پس از اقامه نماز عید همگی به صورت دسته جمعی به خانه امام جمعه رفته و در آنجا عید مبارکی به اصطلاح عید مبارکی می کنند.
سپس به همراهی امام جمعه به خانه بزرگان و علما و سپس هر کسی به خانه فامیل و قوم خود می رود.
نظر شما