سفر «بورل» به «تهران» همزمان با تقویت «دیپلماسی منطقه‌ای» ایران

به گزارش خبرگزاری مهر، روزنامه «تهران تایمز» در گزارش جدید خود به تحولات تازه حول مذاکرات احیای برجام و تاثیر آن بر سیاست دیپلماسی منطقه‌ای جمهوری اسلامی پرداخت که مشروح آن را مطالعه می کنید؛

به نظر می‌آید سفر مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به تهران تحولات مهمی را در پی داشته که می‌تواند به تقویت سیاست خارجی و دیپلماسی منطقه‌ای ایران بیانجامد.

پس از بیش از سه ماه وقفه در مذاکرات وین، «جوزپ بورل» به عنوان هماهنگ کننده مذاکرات وین، به طرز شگفت انگیزی توانست یخ مذاکرات را بشکند. پایان سفر بورل به تهران به اعلامیه مهمی ختم شد با این مضمون که مذاکرات متوقف شده سر احیای توافق هسته‌ای ۲۰۱۵، که با نام برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) شناخته می‌شود، در روزهای آینده از سر گرفته می‌شود.

مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در حساب کاربری توئیتر خود آورد: در دیدار با حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه ایران، در خصوص از سرگیری مذاکرات ایران و آمریکا طی روزهای آتی با تسهیل گری تیم من، برای حل آخرین مسائل باقی مانده توافق کردیم.

بورل علاوه بر امیر عبداللهیان با «علی شمخانی» دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران نیز دیدار و گفت‌وگو کرد. پس از دیدار طولانی میان بورل و شمخانی، در بیانیه مهم دیگری اعلام شد: مذاکرات وین دیگر در پایتخت اتریش برگزار نخواهد شد. بلکه این مذاکرات به یکی از کشورهای حاشیه خلیج فارس، احتمالاً قطر منتقل خواهند شد.

مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا اشاره‌ای به کشور میزبان مذاکرات هسته‌ای اشاره‌ای نکرد. اما بنا به اظهارات مقامات و رسانه‌های ایرانی، قطر به احتمال زیاد میزبان این مذاکرات خواهد بود. علاوه بر محل برگزاری، شکل مذاکرات نیز دستخوش تغییر شده است. بنا به گفته بورل، دور جدید مذاکرات احیای برجام دیگر در قالب گروه ۱+۴ برگزار نخواهد شد. بلکه این مذاکرات میان ایران، اتحادیه اروپا و آمریکا خواهد بود، که تغییر بزرگی به حساب می‌آید.

ادامه مذاکرات احیای برجام در یکی از کشورهای حاشیه خلیج فارس می‌تواند به دلایل دیگر نیز حائز اهمیت باشد: این تحول تازه در بحبوحه تلاش‌های جمهوری اسلامی در جهت بهبود روابط با کشورهای شورای همکاری خلیج فارس، به ویژه عربستان سعودی و امارات متحده عربی و در راستای رویکرد جدید سیاست خارجی دولت رئیسی موسوم به «دیپلماسی منطقه ای» صورت می‌گیرد.

دولت جمهوری اسلامی دیپلماسی منطقه‌ای را حول محور تقویت همکاری با کشورهای همسایه و قدرت‌های غیر غربی پیگیری می‌کند. ایران در راستای سیاست خارجی جدید خود گام‌های را نیز در آسیای مرکزی برداشته است. سفرهای سران کشورهای ترکمنستان، تاجیکستان و قزاقستان به ایران در پرتو دیپلماسی منطقه‌ای جمهوری اسلامی دنبال شد.

برگزاری مذاکرات احیای برجام در قطر می‌تواند به تقویت دیپلماسی منطقه‌ای دولت رئیسی بیانجامد، زیرا احتمالاً موید حسن نیت و جدیت جمهوری اسلامی در جهت پیشبرد بهبود روابط (با همسایگان خود) خواهد بود.

در راستای همین سیاست، مقامات ایرانی و عربی در ماههای اخیر چندین بار با هم دیدارکرده و ارتباط نزدیک میان طرفین همچنان برقرار است. رئیس جمهور کشورمان دو سفر به عمان و قطر داشت و سفر به امارات نیز در دستور کار وی قرار دارد، هر چند هنوز تاریخ دقیق این سفر مشخص نیست.

سفر مصطفی الکاظمی، نخست وزیر عراق نیز نشانه‌ای از روابط رو به بهبود ایران و عربستان است. گفتنی است نخست وزیر عراق آغازگر دیپلماسی میان تهران و ریاض بوده است. الکاظمی در راستای این هدف به عربستان سفر کرد و با محمد بن سلمان ولیعهد این کشور دیدار کرد. نخست وزیر عراق سپس جده را به مقصد تهران ترک کرد. الکاظمی روز یکشنبه وارد تهران شد و با رئیس جمهور کشورمان دیدار کرد. هدف اصلی الکاظمی از این سفرها، کاهش تنش میان ایران و عربستان سعودی است.