آثار اقتصادی تداوم جنگ اوکراین بر غرب/ ارسال تسلیحات ثمری ندارد

خبرگزاری مهر- گروه بین الملل: ولادیمیر پوتین در ۲۱ فوریه ۲۰۲۲ (دوم اسفند ۱۴۰۰) با انتقاد از بی‌توجهی غرب به نگرانی‌های امنیتی مسکو، استقلال جمهوری‌های خلق دونتسک و لوگانسک را در منطقه دونباس به رسمیت شناخت. در ۲۳ فوریه (۴ اسفند) و تنها یک روز پیش از آغاز جنگ اوکراین، شورای اتحادیه اروپا در واکنش به این اقدام نخستین بسته تحریمی را علیه روسیه تصویب کرد.

پوتین روز پنجشنبه ۲۴ فوریه (۵ اسفند ۱۴۰۰) نیز عملیات نظامی که آن را «عملیات ویژه» خواند، علیه اوکراین آغاز کرد و به این ترتیب روابط پرتنش مسکو - کی‌یف به رویارویی نظامی تغییر وضعیت داد که چند روز است وارد پنجمین ماه خود شده است.

در ابتدای ماه ژوئن (۱۱ خرداد) اتحادیه اروپا ششمین بسته تحریمی علیه روسیه را به تصویب رساند. این اقدام که فشار را باز هم بر بانک‌ها و مسئولان روس افزایش می‌دهد، برای اولین بار نفت روسیه را هم که نخستین منبع درآمد آن محسوب می‌شود، شامل شده است.

با گذشت چند ماه از جنگ اوکراین بسیاری از کشورهای جهان از تبعات آن متاثر هستند؛ افزایش بهای سوخت، بیم کمبود آن در فصل سرد، افزایش بهای غلات، بروز قحطی، تورم و رکود اقتصادی بخشی از هزینه‌هایی است که کشورهای غربی در ادامه راهبرد تحریم مسکو با آن مواجه شده‌اند با گذشت چند ماه از جنگ اوکراین بسیاری از کشورهای جهان از تبعات آن متاثر هستند؛ افزایش بهای سوخت، بیم کمبود آن در فصل سرد، افزایش بهای غلات، بروز قحطی، تورم و رکود اقتصادی بخشی از هزینه‌هایی است که کشورهای غربی در ادامه راهبرد تحریم مسکو با آن مواجه شده‌اند.

هرچند که روسیه در ماه آوریل از تصرف کی‌یف صرف‌نظر کرد اما تحریم‌های غربی تا امروز نتوانسته از ادامه عملیات نظامی این کشور در شرق و جنوب اوکراین، ممانعت بعمل آورد.

از سوی دیگر، آمریکا و اروپا با حمایت نظامی و بشردوستانه از اوکراین همواره در صدد اتخاذ تدابیری برای منزوی ساختن مسکو هستند در حالی که برای مهار تاثیر این راهبرد بر اقتصادهای خود به سختی افتاده اند؛ اما آیا غرب در بلندمدت تاب خواهد آورد؟

اقدام روسیه علیه اوکراین از ابتدا تهدیدی جدی علیه امنیت اتحادیه اروپا تلقی شد و آمریکا و کشورهای اروپایی تحریم‌های سختی را علیه مسکو اعمال و به کی‌یف کمک‌های نظامی قابل توجهی اهدا کردند.

تا اینجا این راهبرد تاثیری در اراده ولادیمیر پوتین که همچنان به حملات اوکراین ادامه می دهد نداشته و حتی هزینه مالی سنگینی را هم به قدرت‌های غربی تحمیل کرده است.

رسانه‌ها هر روز خبری از رکورد تازه نرخ تورم در اروپا و آمریکا منتشر می‌کنند. تورم در بخش مواد غذایی نیز به دلیل توقف صادرات غلات از اوکراین و افزایش بهای جهانی، قابل توجه بوده است. این مساله حتی بروز قحطی را در کشورهایی در آفریقا و خاورمیانه که به شدت به واردات غلات وابسته بودند، محتمل کرده است.

سران کشورهای اروپایی که خطر جنگ را پشت دروازه‌های قاره سبز می‌بینند همچنان بر حمایت از اوکراین اصرار و باور دارند که کوتاه آمدن در این جنگ تکرار آن را این بار در کشور دیگری در اروپای شرقی محتمل می‌کند. این در حالی است که مسکو همچنان غرب و تحریم‌های آن را عامل بروز مشکلات اقتصادی فعلی خوانده و با ادامه پیشروی‌های خود قصدی برای پایان دادن به جنگ ندارد.

طولانی شدن جنگی که به نظر می‌رسد هر دو جبهه انتظار آن را نداشتند و بیشتر از آن پیش‌بینی ها از ادامه وضعیت تا ماه‌ها و شاید سال‌ها سوالات مهمی را در مورد میزان مقاومت کشورها در برابر تبعات متعدد و روزافزون آن ایجاد کرده است.

محسوس‌تر شدن تبعات این جنگ و تاثیر آن بر اقتصاد کشورها و نیز ابهام در چشم‌انداز اقتصاد جهانی بیش از پیش لزوم پایان دادن به درگیری‌های اوکراین را آشکار کرده است. دورنمای جنگی طولانی با تبعاتی این چنین گسترده مساله پایان دادن به آن را از مسیر دیپلماتیک مطرح کرده است محسوس‌تر شدن تبعات این جنگ و تاثیر آن بر اقتصاد کشورها و نیز ابهام در چشم‌انداز اقتصاد جهانی بیش از پیش لزوم پایان دادن به درگیری‌های اوکراین را آشکار کرده است. دورنمای جنگی طولانی با تبعاتی این چنین گسترده مساله پایان دادن به آن را از مسیر دیپلماتیک مطرح کرده است.

ینس استولتنبرگ دبیرکل پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) که پیشتر بارها از «طولانی و فرساینده شدن» جنگ اوکراین سخن گفته بود، به تازگی در گفت‌وگو با روزنامه ال‌پائیس گفت: به احتمال زیاد این جنگ بر سر میز مذاکره پایان خواهد یافت.

رسانه فرانسوی «اوئست فرانس» پیشتر نتایج یک نظرسنجی را منتشر کرد که نشان می‌داد بخشی از مردم اروپا «صلح فوری» را به «جنگی طولانی» با روسیه ترجیح می‌دهند.

این اختلاف نظر در کنار آنچه هزینه‌های جنگ اوکراین برای غرب خوانده می شود، پایان دادن آن را به یک ضرورت تبدیل کرده است اما آیا این درگیری با گفت و گو پایان خواهد یافت؟ و آیا هزینه‌های گزاف این درگیری، طرف‌ها را پشت میز مذاکره خواهد نشاند؟

بله همانطور که گفته شد با پیشروی نیروهای روسیه، رسانه های غربی از زمزمه هایی که بر ضرورت پایان جنگ تاکید دارد، خبر می دهند تا بیش از این خسارت اقتصادی و نظامی روی دست غرب نگذارد.

یک رسانه آلمانی اخیراً در گزارشی اعلام کرد که آمریکا و متحدانش رایزنی هایی محرمانه ای را برای پایان دادن به جنگ اوکراین و راهکار خروج از مخمصه گرفتار شده در آن، انجام می دهند.

روزنامه فارین پالسی آمریکا فراتر از این رفت و گزارش داد که افکار عمومی آمریکا در قبال جنگ اوکراین به دودسته تقسیم شده اند و بخش زیادی از آمریکاییها حامی پوتین و مخالف ارسال سلاح به اوکراین هستند. افکار عمومی آمریکا در قبال جنگ اوکراین به دودسته تقسیم شده اند و بخش زیادی از آمریکاییها حامی پوتین و مخالف ارسال سلاح به اوکراین هستند

قدر مسلم آن است که تسلیحات آمریکایی و اروپایی که به اوکراین سرازیر می شود و آخرین آن هم ۴۰۰ میلیون دلار شامل موشکهای هیمارس با برد ۸۰ کیلومتر است، فقط سبب طولانی شدن جنگ می شود اما آنرا به نفع زلنسکی و دولت او، رقم نخواهد زد. وانگهی اگر این موشکها برای حمله به شهرهای روسیه استفاده شود خطر رویارویی مستقیم میان آمریکا و روسیه را افزایش خواهد داد.

رهبران روسیه با تلاشهای میانجی گرانه ای برای پایان جنگ موافقت خواهند کرد که خواسته ها و شروط آنها را برآورده سازد و بارزترین آن نیز استقلال منطقه دونباس و به رسمیت شناختن حاکمیت روسیه بر شبه جزیره کریمه است.

پوتین بارها اعلام کرده است که راه حل میانه را نخواهد پذیرفت و ادامه تحریمها علیه روسیه نتیجه عکس خواهد داد. تحریم ها دولت بایدن علیه روسیه نتیجه عکس داده است و ایجاد بحران و افزایش تورم در کشورهای غربی گواه آن است.

پوتین به هیچ وجه حاضر به کوتاه آمدن نیست ولی سئوالی که اینجا مطرح می شود این است که آیا غرب خواسته و شروط حاکم کرملین را خواهد پذیرفت تا از حجم خسارات نظامی و اقتصادی ناشی از جنگ اوکراین بکاهد؟

بایدن در تلاشی مذبوحانه عازم خاورمیانه شده است به این امید که بتواند دستاوردی به ویژه در زمینه انرژی داشته باشد اما برگرداندن عقربه های ساعت به عقب دشوار است و آمریکا پس از جنگ اوکراین مانند قبل از این نخواهد بود و این حماقت بایدن و زیرکی پوتین را نشان می دهد.

درست که علت از صحنه خارج شدن بوریس جانسون دلایل داخلی عنوان شده است اما جنگ اوکراین در این زمینه به ویژه تبعات منفی و مخرب آن بر اقتصاد انگلیس در واقع عامل اصلی سقوط جانسون است.