آیا بایدن با بن سلمان دست خواهد داد؟

خبرگزاری مهر، گروه بین الملل؛ روزنامه «دیلی میل» انگلیس در گزارشی به پیش‌بینی رفتار بایدن در مواجهه با ولیعهد سعودی در جریان سفر به ریاض پرداخت و تبعات برخوردهای احتمالی را مورد تجزیه و تحلیل قرار داد که در ادامه به بخش‌هایی از آن اشاره می‌شود؛

به گفته «جیک سالیوان» مشاور امنیت ملی کاخ سفید، بایدن در سفر خود به عربستان‌سعودی با «محمد بن‌سلمان» دیدار خواهد کرد اما او درباره اینکه آیا این دو نفر با یکدیگر دست خواهند داد یا خیر و اینکه آیا رئیس‌جمهوری ایالات‌متحده مساله قتل «جمال خاشقچی» روزنامه نگار منتقد سعودی را نیز در این دیدار مطرح خواهد کرد یا نه، هیچ توضیحی نداد.

او به این پرسش که به اینکه آیا بایدن و ولیعهد در این دیدار با یکدیگر دست خواهند داد یا خیر هیچ، پاسخی نداد و گفت: در این شرایط حساس، من پاسخ به این سوال را به کسانی که این سفر را سازماندهی می‌کنند، واگذار می‌کنم.

البته اگر عکسی از زمان دست دادن این دو فرد گرفته و منتشر شود، به احتمال زیاد خشم برخی از دموکرات‌ها را که نگران پیشینه حقوق بشری ولیعهد عربستان هستند را به همراه خواهد داشت.

مشاور امنیت ملی آمریکا در توضیح این سفر گفت که بایدن با «ملک سلمان بن‌عبدالعزیز آل سعود» پادشاه عربستان و دولت او دیداری خواهد داشت که این دولت شامل ولیعهد وارث او و وزیر دفاع این کشور است. رئیس‌جمهوری آمریکا این فرصت را دارد که جلسه‌ای دوجانبه با پادشاه، ولیعهد و سایر وزرای دولت عربستان داشته‌باشد.

«بن کیهیل» کارشناس ارشد اندیشکده آمریکایی «مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی» به «دیلی میل» گفت که سفر بایدن برای عربستان و شورای همکاری خلیج فارس موضوعی مهم است. این سفر مهر تأییدی بر نقش مهم عربستان در اقتصاد جهانی و مسائل امنیتی است؛ موضوعی که دولت بایدن اینک با آن درگیر است. بنابراین سفر بایدن به ریاض برای مقامات این کشور از اهمیت بالایی برخوردار است.

از نگاه کیهیل، مدیریت این دیدار و آداب دیپلماتیک امری پیچیده است. به عنوان نمونه در این دیدار موضوع دست دادن طرفین مطرح می‌شود. برنامه‌ریزی برای سفرهای رسمی این‌چنینی به طور معمول از هفته‌ها قبل انجام می‌شود. برنامه‌ریزی‌هایی درباره مسائلی همچون محل استقرار مقامات و نحوه ورود رئیس‌جمهوری به محل مذاکره برای مدیریت یا جلوگیری از دست دادن نمونه‌ای از این موارد است.

با این وجود اما همه اینها می‌تواند به صورتی غیرقابل پیش‌بینی پیش برود و از طرفی باید دانست که جلسه‌های بین دو طرف با دقت زیر نظر گرفته می‌شود.

از طرفی، مدافعان حقوق بشر به بایدن توصیه کرده‌اند فقط در صورتی به این سفر برود که مطرح کردن قتل خاشقچی را در برنامه‌های خود گنجانده باشد. در این زمینه کاخ سفید نیز توضیح داد که رئیس‌جمهوری در این سفر موضوعات حقوق بشری را نیز مطرح خواهد کرد اما به طور مشخص به طرح قتل خاشقچی در این دیدارها اشاره نشده‌است.

افزون بر همه این موارد، بایدن با نگارش یادداشتی که به‌عنوان سرمقاله در روزنامه «واشنگتن‌پست» منتشر شد، از سابقه درخشان خود در زمینه حقوق بشر دفاع کرده‌است. در این سرمقاله آمده‌است: «می‌دانم که افراد زیادی با تصمیم من برای سفر به عربستان مخالفند. دیدگاه‌های من در مورد حقوق بشر شفاف است و از دیرباز وجود داشته‌است. بنابراین، وقتی به خارج از کشور سفر می‌کنم، آزادی‌های بنیادی همواره در دستور کار من قرار دارند، همانطور که در این سفر و بازدید من از اسرائیل و کرانه باختری وجود خواهد داشت.»

بایدن پیشتر تمایلی به تعامل با ولیعهد نداشت تا جایی که او در اوایل دوران ریاست‌جمهوری خود تاکید کرد فقط با پادشاه عربستان تعامل خواهد داشت و تنها او را همتای خود می‌داند.

با این وجود، کاخ سفید در زمان ارائه توضیحاتی از جزئیات این سفر به طور مداوم تلاش کرده که بگوید بایدن با پادشاه و تیم تحت رهبری او که اتفاقاً ولیعهد نیز در آن تیم قرار دارد، دیدار خواهد کرد.

بحران انرژی در آمریکا ممکن است دست دادن بین این دو مرد را به موضوعی اجتناب‌ناپذیر و ضروری تبدیل کند، به ویژه اگر بایدن بخواهد سعودی‌ها با تولید بیشتر نفت به این بحران خاتمه دهندبحران انرژی در آمریکا ممکن است دست دادن بین این دو مرد را به موضوعی اجتناب‌ناپذیر و ضروری تبدیل کند، به ویژه اگر بایدن بخواهد سعودی‌ها با تولید بیشتر نفت به این بحران خاتمه دهند.

برخی از کارشناسان اظهار داشتند که عربستان، دولت بایدن را مقصر اصلی افزایش قیمت سوخت و انرژی در ایالات‌متحده می‌داند. به باور مقامات سعودی، این نتیجه تحریم‌هایی است که واشنگتن و متحدان غربی آن در واکنش به تهاجم روسیه به اوکراین علیه این کشور اعمال کردند.

«مارتین ایندیک» عضو ارشد «شورای روابط خارجی آمریکا» اظهار داشت که با وجود عدم تمایل بایدن به تعامل با ولیعهد، دولت عربستان تصور می‌کند که اینک رئیس‌جمهوری آمریکا مجبور است به اشتباه خود اعتراف و به ولیعهد ادای احترام کند. هر دو طرف اما باید بدانند ضرورت دارد راهی برای همکاری با یکدیگر و بهبود روابط در آینده پیدا کنند.

عضو ارشد شورای روابط خارجی آمریکا تاکید کرد که یک توافق عملی باید در این سفر انجام شود؛ توافقی که در جریان آن محمد بن‌سلمان موافقت کند که نفت بیشتری تولید کند و بایدن نیز بپذیرد که فشارها را از ولیعهد سعودی بردارد.