خبرگزاری مهر، گروه بین الملل - آذر مهدوان: نشست روند آستانه در هفته گذشته (۲۷ خرداد) در حالی برگزار شد که چند روز قبل تر «جو بایدن» رئیس جمهور آمریکا در منطقه حضور داشت. اگر چه او در این تور خارومیانه‌ای تلاش کرد تا با به‌دست آوردن متحدانی جدید مسیر انزوای سیاسی ایران و روسیه را در منطقه هموار کند اما برگزاری نشست یاد شده و دیدار رؤسای جمهور ایران، ترکیه و روسیه در تهران و تاکید سران سه کشور بر توسعه روابط در همه زمینه‌ها و همکاری متقابل در راستای حل مساله سوریه، تلاش رئیس جمهور آمریکا در تحقق اهدافش را بی نتیجه گذاشت.
از طرفی سفر «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهور ترکیه به ایران بعد از گذشت چهار سال در حالی صورت می‌گرفت که او نیروهای مسلح خود را برای آغاز چهارمین عملیات در خاک سوریه آماده می‌کرد. اما آنچه که از دیدار اردوغان با مقامات کشورمان و آنچه که از بندهای بیانیه آستانه مشاهده می‌شود تعویق راهبردی در عملیات احتمالی ترکیه است.
خبرنگار مهر، با هدف بررسی احتمال تغییر سیاست ترکیه در سوریه بعد از نشست آستانه، گفتگویی را با «اوتکو ریحان» معاون حزب وطن ترکیه انجام داده است که در ادامه مشروح این گفتگو از نظر می‌گذرد:
*به فاصله‌ی چند روز پس از سفر بایدن به منطقه شاهد هفتمین نشست سران روند آستانه در هفته‌ی گذشته بودیم. اگر چه سفر بایدن دستاوردی برای آمریکا نداشت اما برگزاری نشست فوق به عنوان دیپلماسی موفق ایران، ترکیه و روسیه، سه کشور مهم در تأمین امنیت منطقه از سوی برخی از تحلیلگران مطرح می‌شود. نظر شما در خصوص تأثیر روند آستانه در حل مساله سوریه چیست؟
ابتکار روند آستانه از سوی ترکیه، روسیه و ایران سازنده‌ترین گام برای حل مشکل سوریه است. در واقع سرنوشت این سه کشور نه تنها در مساله سوریه مشترک است، بلکه تقریباً در همه مسائل مشترک هستند. این کشورها هدف اصلی نقشه‌های آمریکا و رژیم صهیونیستی در منطقه‌اند. اقدام مشترک این سه کشور صلح و توسعه اقتصادی را برای منطقه به ارمغان خواهد آورد. امروزه ایالات متحده در حال تضعیف و از دست دادن سلطه خود بر جهان است. شیخ نشینان خلیج فارس که به عنوان متحدان سنتی آمریکا شناخته می‌شدند حالا سیاست مستقل‌تری در پیش گرفته‌اند. حتی می‌توان گفت که عربستان سعودی و امارات در دوره آینده در بلوک ضد آمریکایی قرار خواهند گرفت.
*مهم‌ترین موضوعی که در نشست آستانه از سوی سران سه کشور تاکید شد لزوم خروج آمریکا از شرق فرات بود. به نظر می‌رسد این بار هر سه کشور نسبت به گذشته بیشتر بر روی این مساله تاکید دارند. کما اینکه در میان ۱۶ بند بیانیه آستانه به لزوم کنترل شرق فرات توسط ارتش سوریه اشاره شده است. ارزیابی شما درباره این موضوع چیست؟
آمریکا همراه با دست نشانده‌های خود مانند پ-ک-ک و ی-پ-گ شرق فرات را اشغال کرده است. این کشور پایگاه‌های نظامی بسیاری را برای محافظت از این گروه‌ها و سرقت نفت سوریه ایجاد کرده است. ارسال ده‌ها هزار کامیون اسلحه و مهمات به پ.ک. ک و گروه‌های وابسته به آن و تسهیل آموزش نظامی به این گروه از جمله اقدامات واشنگتن در سوریه است. به همین دلیل، بزرگترین مانع در برابر تمامیت ارضی و وحدت ملی سوریه، دولت آمریکا و گروه‌های مورد حمایت آن است.
پی بردن به این واقعیت در روند آستانه بسیار مهم است. از آنجایی که شرق فرات جز خاک سوریه است، پس باید تحت کنترل ارتش سوریه باشد. همکاری ترکیه و سوریه کلید خروج آمریکا از منطقه و شکست پ ک ک است. حزب ما (حزب وطن) این شرایط را فراهم خواهد کرد.
*با توجه بیانیه آستانه به نظر می‌رسد دو مبحث مهم در این بیانیه وجود دارد که می‌تواند تغییراتی در برخی از سیاست‌های ترکیه مقابل سوریه ایجاد کند. اولین مبحث لزوم بهره گیری از راه حل سیاسی به‌جای راه حل نظامی است دومین مبحث نیز بازگشت مهاجران سوری نه به منطقه امن بلکه محل اقامت اصلی شأن در سوریه است. تحلیل شما در مورد بیانیه نشست آستانه چیست؟
مردم سوریه خودشان در مورد سرنوشت سوریه تصمیم خواهند گرفت. حتی شرکای آستانه نیز به تنهایی حق تصمیم گیری در این مورد را ندارند. کشورهای ضامن روند آستانه فقط به دستیابی به صلح و ثبات در سوریه کمک می‌کنند. نکته اصلی در مورد بازگشت به سوریه، بازگشت این افراد به محل اصلی زندگی خودشان است که پیشتر مجبور به ترک وطن شده‌اند. ایجاد منطقه امن مساله سوریه را حل و فصل نخواهد کرد بلکه مساله را صرفاً به تأخیر خواهد انداخت. بسیاری از مهاجران برای فرار از گروه‌های تروریستی مجبور به مهاجرت شده اند در نتیجه پاکسازی سوریه از لوث تروریست‌ها روند بازگشت مهاجران سوری را آسان خواهد کرد.
۱۲:۱۰ - ۱۴۰۱/۰۵/۰۳
نظر شما