به گزارش خبرنگار مهر، کتاب «جهاد نظامی بر اساس آموزه‌های قرآن و اهل بیت (ع)» اثر عباس کوثری است که در پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی تهیه و به همت نشر این پژوهشگاه در ۹۷ صفحه منتشر شد.
پژوهشکده مذکور تلاش کرده است با پژوهشگران فرهیخته و بهره گیری از آموزه‌های نورانی قرآن و اهل بیت (ع) و تدوین فرهنگنامه سبک زندگی، کاربردی‌ترین اطلاعات موضوعات مرتبط با حوزه‌های گوناگون فردی، خانوادگی، اجتماعی و محیط زیست را در اختیار علاقه‌مندان قرار دهد.
در میان مدخل‌های این فرهنگنامه، بعضی از موضوعات از ویژگی‌های خاص فرهنگی برخوردار است و عموم افراد جامعه به صورت گسترده با آن سروکار دارند. از این رو، به منظور ارتقا و تقویت سبک زندگی اسلامی، شایسته است آموزه‌های دینی مربوط به این گونه موضوعات علاوه بر ارائه در فرهنگنامه، به صورت کتابچه‌های مستقل نیز در اختیار علاقه مندان قرار می‌گیرد.
بر همین اساس، در اثر پیش‌رو شاخصه‌های مربوط به جهاد نظامی در آموزه‌های قرآن و اهل بیت (ع) تهیه می‌شود و در اختیار علاقه مندان قرار می‌گیرد.
ساختار اثر
در این اثر، پس از مفهوم شناسی سبک زندگی اسلامی و مبانی و گستره سبک زندگی و مفهوم شناسی، اهمیت و اقسام جهاد تبیین شده است.
نویسنده، در ادامه این اثر، ضمن تبیین وجوب جهاد، به افراد معاف از جهاد (افراد غیرمکلف، افراد ناتوان و زنان) اشاره شده و اهداف جهاد (حاکمیت توحید، دفاع، ترویج عدالت، نجات مظلومان) را تشریح کرده است.
سپس، با اشاره به اهمیت ساماندهی و تشکیلات، بایسته‌های قبل از جهاد (آموختن احکام جهاد و آمادگی نظامی) تبیین و مورد تأکید قرار گرفته است.
«آداب زمان جهاد» از دیگر مباحث این اثر است که در این راستا دعا و نیایش، عدم استفاده از سلاح سمی، پشتیبانی و غافلگیرنمودن دشمن توصیه شده است.
در این اثر، همچنین، فرماندهی و آداب آن بر اساس آموزه‌های قرآن و اهل بیت (ع) به تفصیل مورد تبیین قرار گرفته و سپس به آداب رویارویی با دشمن پرداخته شده است.
نویسنده در پایان این اثر، به «آداب بعد از جهاد بر اساس آموزه‌های قرآن و اهل بیت (ع)» می‌پردازد که از جمله این آداب می‌توان به مراقبت و هوشمندی، رسیدگی به مجروحان و خانواده شهیدان، رعایت حقوق اسیران (تأمین خوراک و پوشش اسیران و رعایت جایگاه اجتماعی اسیران)، پرهیز از مثله کردن و کثرت یاد خدا و استغفار اشاره کرد.
آداب رویارویی با دشمن بر اساس آموزه‌های قرآن و اهل بیت (ع)
از جمله مباحث لازم در جهاد نظامی، آداب رویارویی با دشمن است که در این راستا توصیه‌هایی در قرآن و فرمایشات ائمه اطهار (ع) ذکر شده است که در این راستا می‌توان به اتمام حجت، آغاز نکردن جنگ، پرهیز از گرفتن اسیر قبل از پیروزی و تناسب مقر فرماندهی با موقعیت نظامی اشاره کرد.
رعایت حقوق اسیران در قرآن و کلام ائمه (ع)
کافرِ اسیر شده، در صورتی که زن و مرد نابالغ است، کشتن او جایز نیست و مرد بالغ نیز اگر پس از خاتمه جنگ اسیر شود، کشته نمی‌شود، بلکه امام یا نایب او بین آزاد کردن وی در قبال دریافت مالی یا بدون آن و یا بردگی گرفتن او مخیّر است و اگر در حال نبرد اسیر شود، کشته می‌شود، مگر آنکه اسلام را انتخاب کند.
در جنگ‌ها معمولاً عده‌ای اسیر می‌شوند و از نتایج طبیعی آن است؛ ولی آنچه اهمیت دارد، اهداف جنگ و کیفیت رفتار اسیران و نظام حقوقی حاکم بر آنان است. در جاهیت هدف غارت و ازدیاد ظالمانه ثروت بود، ولی در اسلام هدف اصلاح و تربیت و در نهایت آزاد شدن آنهاست؛ به گونه‌ای که برای آزادی بردگان سهمی از زکات قرار داده است؛ اسلام برای اسیران حقوقی را مقرر ساخته و زیباترین جلوه انسانی را ترسیم کرده است که از جمله این حقوق می‌توان به تأمین خوراک و پوشش اسیران و رعایت جایگاه اجتماعی اسیران اشاره کرد.
نظر شما