تاکید بر نیازسنجی جوانان/ به جذب در بازار کار فکر نشده است

سید نظام الدین امامی‌فر هنرمند نقاش، عضو هیأت علمی، معاون پژوهشی و مدیر گروه ارتباط تصویری دانشکده هنر دانشگاه شاهد و عضو شورای سیاست‌گذاری بیست و نهمین جشنواره هنرهای تجسمی جوانان ایران در گفتگو با خبرنگار مهر عضو شورای سیاست گذاری با ارائه پیشنهاداتی برای دوره ۲۹ جشنواره هنرهای تجسمی جوانان، بیان کرد: یکی از ویژگی‌های این دوره از جشنواره هنرهای تجسمی جوانان ایران، حضور یک رشته جدید یا بخش جدید به نام هنر جدید یا همان نیو آرت که هنر مفهومی و ادراکی هم گفته می‌شود، بود. ما قصد داشتیم از مدیاهای جدید هم در این بخش استفاده کنیم ولی نمی‌دانستیم که استقبال جوانان تا چه حدی است اما به نظر می‌رسد که استقبال خوبی شده است. فعلاً با سه رشته ویدئوآرت، چیدمان و هنر محیطی برابر فضاهایی که در این عرصه است ما پیش بینی این سه رشته را کرده‌ایم، گرچه مدیاهای جدیدی هم هستند که بحث تعامل تکنولوژی ارتباط‌های میان رشته‌ای را باید گسترش دهند.

وی در ادامه توضیح داد: شما می‌بینید که جوانان با تکنولوژی به راحتی کنار آمده‌اند و خیلی از کارهایشان را به وسیله همین فضاهای مجازی انجام می‌دهند. ارتباطات‌شان، آثار هنری‌شان و کارهایی را به وجود می‌آورند، یعنی از این ابزار استفاده می‌کنند که برای حوزه‌های هنری باعث تعجب است و شاید این نیازسنجی را خود جوانان انجام داده‌اند. در واقع فضای مجازی و تکنولوژی بستری را آماده کرده است که به نوعی در تمام رشته‌های هنری و غیر هنری مانند علوم انسانی و غیره دخالت کرده و فضا را به سمت دیگری برده‌اند. فعلاً در این سه رشته استعدادیابی می‌کنیم و امیدواریم که در دوره سی‌ام، فضاهای بینا رشته‌ای و فضاهای هنری که پلی بین هنر و تکنولوژی است و ارتباطات جهانی را بتوانیم بین بچه‌ها گسترش دهیم؛ چه بسا که ملاک‌های ارزشیابی هم در مورد آثار هنری گونه‌ای دیگر شده‌اند. در حال حاضر خیلی از جوانان مدام گوشی به دست هستند و ارتباطشان از طریق همین مسنجرها است. خیلی از اتفاقات هنری هم می‌تواند توسط همین میان رشته‌ای ها و در اصل این کاربرهای جدید شکل بگیرد و فضا را به سمت دیگری ببرد که قابل پیش بینی و هدف‌گذاری است.

جوانان امروز به هیچ وجه تقیدات تکراری و قواعدی را که ممکن است برایشان آزاردهنده باشد، نمی‌پذیرند. ما باید فضا را به سمتی ببریم و نیازها را به گونه‌ای مطالعه کنیم تا نیاز قشر جوان جامعه که باید با نشاط و سلامت باشد، تأمین کنیم

امامی‌فر همچنین گفت: به نظر من مسئولان می‌توانند با نیازسنجی جدید، آن فضاهای قدیمی و تکراری را که دائماً به عنوان لباسی به تن جوانان می‌کردند، کنار بگذارند. جوانان امروز به هیچ وجه تقیدات تکراری و قواعدی را که ممکن است برایشان آزاردهنده باشد، نمی‌پذیرند. ما باید فضا را به سمتی ببریم و نیازها را به گونه‌ای مطالعه کنیم تا نیاز قشر جوان جامعه که باید با نشاط و سلامت باشد، تأمین کنیم. ما نباید الگوهای قدیمی را به جوانان بدهیم و از آنها بخواهیم که خودشان را طبق آنها تنظیم کنند، بلکه به نظرم باید برای یک بار داستان را از انتهای قضیه خواند تا متوجه شویم که نیاز آنها چیست و ما برابر آن نیازها بتوانیم خودمان را با این محیط جدید وفق بدهیم.

وی همچنین سوالی را مطرح کرد و در ادامه توضیح داد: به صورت کلی می‌شود این سوال را مطرح کرد که بالاخره مدیران فرهنگی یا هنری جامعه توسط مشاوران خبره و متخصص باید ارتباط داشته باشند و گونه‌های مختلف هنر را مورد مطالعه قرار دهند و هدف گذاری کنند و به نتیجه‌ای که می‌خواهند برسند؛ کار یک مدیر همین است. کار شوراهای بعدی میانی مانند شورای سیاستگذاری این است که در راستای اهداف مدیر و آن فضای ایجاد شده باید حرکت کنند تا آن نتیجه خاص حاصل شود. وقتی برخی از مدیران هنری و فرهنگی جامعه به هر جهت ممکن است به این قضایا نگاه کنند و صرفاً به وسیله هنر، بحث زنگ تفریح مدارس را مجدداً به صدا در بیاورند، به نظرم بدترین شکل مشغول کردن یک جوان است. جوانان آگاه و باهوش ما دقیقاً این موضوع را متوجه می‌شوند، چه بسا در فضاهای هنری حضور پیدا نکنند و این ریزش خطرناک است چرا که باید دید این حجم از تدارکات، سیاستگذاری‌ها و هزینه‌هایی که می‌شود، می‌تواند پوشش بدهد یا خیر. این قضیه باید کاملاً مورد مطالعه و تحقیق قرار گیرد.

این هنرمند باسابقه با بیان اینکه الگوها یا ارزشیابی در مساله هنر، سیال هستند، تاکید کرد: فضاهای جدیدتری که برابر اقتضای محیط است، باید فضاهای موجود را به همدیگر وصل کند تا جوانان ما هم بتوانند همگام با سایر جوانان کشورهای دیگر حرکت کنند. جوان نیاز به نشاط، ارتباط و تجربه دارند و ما باید این فضای تجربه و فضای آزمون و خطا را در اختیار یک جوان بگذاریم و نباید از جوانان بخواهیم که برابر الگوهایی که ممکن است تاریخ مصرف خیلی از آنها تمام شده است، حرکت کنند.

وی عنوان کرد: با موج جدید تکنولوژی و بحث پیشرفت آن، اتفاقات جدیدتری در هنر افتاده و نیاز به تفکر در فضای جدید بالاتر رفته و اجرا مرحله کمتری را به خود اختصاص داده است. به عنوان مثال در فضای هنر جدید، هنرمندان به شیوه اجرایی فکر نمی‌کنند بلکه به مفهمومی که در آن فضا منتشر می‌شود، توجه دارند.

امامی فر در پاسخ به این پرسش که آیا جشنواره‌های تجسمی در طی ۲۸ دوره گذشته توانسته است به جشنواره‌ای اثرگذار و جریان‌ساز تبدیل شود، گفت: به نظر می‌رسد که مسئولان اگر قصد دارند به بررسی عملکرد خودشان و نتایجی که ایجاد شده بپردازند باید سفارش‌هایی را به صورت علمی به بعضی از هسته‌های علمی مثل دانشگاه‌ها در مقاطع ارشد و دکتری بدهند تا محققان جوان هم بتوانند وارد این فضا بشوند. بحث تحقیق بحث جاذبه‌ها و نیازهایی که برای جوانان است، در بعضی از رشته‌های هنری باید نیازسنجی شوند. در دوره بیست و نهم این جشنواره خوشبختانه بحث هنر جدید بر موضوعات ده‌گانه اضافه شده است؛ البته ممکن است در فضاهای جدید هنرمندان خودشان را بیشتر نشان دهند ولی آن چیزی که به نظر می‌رسد، کمبود است که دلیل آن شاید به آموزش‌های پایه برمی‌گردد.

برگزارکنندگان جشنواره تجسمی جوانان می‌توانند پیشنهاداتی به کمیسیون‌های هنری وابسته مانند آموزش و پرورش و فضاهای آموزش عالی بدهند و به نوعی بتوانند قبل و بعد هنرجویی را که قصد دارد وارد این حیطه شود و علاقمند است، تأمین کنند

وی در توضیح این موضوع تصریح کرد: کتاب‌هایی که به عنوان کتاب هنر در دروس پایه و هنرستان‌ها در حال تدریس است، مطمئناً فضای به روزی ندارند و نیازهای یک دانش آموز و هنرجو را تأمین نمی‌کند؛ البته همین قضایا ممکن است در دانشگاه‌ها هم به نوعی دیگر باشد. به نظر می‌رسد برگزارکنندگان جشنواره تجسمی جوانان می‌توانند پیشنهاداتی به کمیسیون‌های هنری وابسته مانند آموزش و پرورش و فضاهای آموزش عالی بدهند و به نوعی بتوانند قبل و بعد هنرجویی را که قصد دارد وارد این حیطه شود و علاقمند است، تأمین کنند.

امامی‌فر همچنین گفت: بحث هنرهای تجسمی نیازهایی است که از قبل باید به آن خوراک داده شود و روی این اتفاقات کار شود و رشته‌های میان رشته‌ای شکل بگیرند تا سپس ما بتوانیم استعدادها را پیدا کنیم و فضایی برایشان به وجود بیاوریم که خودشان را نشان بدهند و آنها را به یک فضای بالاتر معرفی کنیم. اگر به جشنواره‌های جوانان دوره‌های قبل نگاه کنیم، بیشتر ارتباط ایجاد می‌شود یعنی از یک فضا شناسایی و به فضای دیگر معرفی شوند ولی اینکه آیا به بحث کار، اقتصاد و انگیزه‌های درونی این جوانان می‌پردازیم یا خیر؛ باید به صراحت بگویم خیر. این جشنواره بیشتر یک ارتباط و رابطی بین این اتفاقات است و حالا باید این بهره برداری نتایج هم توسط برگزار کنندگان پیش بینی شود که ببینیم آخر این ماجرا قرار است به کجا ختم شود تا پیشنهادات مناسب ارائه شود.

وی در پایان در مورد اینکه آیا برگزاری جشنواره روند اتصال هنرمندان و هنرجویان جوان را به بازارهای شغلی در آینده در پی خواهد داشت، توضیح داد: می‌توانم صریحاً بگویم خیر. در برگزاری جشنواره جوانان، به بحث جذب هنرمندان در بازار کار و یا اقتصاد در هنر اندیشه‌ای نشده است. بیشتر بحث شناسایی هنرمند مدنظر است و بعد آثار آنها؛ و شاید معرفی این هنرجو- هنرمندها به جامعه بالادستی که می‌تواند فجر و سایر جشنواره‌ها باشد. نمی‌دانم این مسئولیت برعهده برگزار کنندگان است و یا فضاهای دیگر باید مشارکت کنند اما در هر حال این موضوع در تخصص من نیست و نمی‌توانم راهکاری پیشنهاد دهم.