کنکور نظام تعلیم و تربیت فرزندان ما را به گروگان گرفته است

به گزارش خبرگزاری مهر، به نقل از شورای عالی انقلاب فرهنگی، ایمان افتخاری عضو حقیقی شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به مصوبه جدید کنکور گفت: متخصصان علمی کشور با مصوبه شورا درباره کنکور موافق هستند و خود را صاحب آن می‌دانند.

وی درباره اینکه مصوبه کنکوری شورای عالی انقلاب فرهنگی می‌تواند در عمق بخشی مفاهیم نقش داشته باشد افزود: در مصوبه شورا دو محور وجود دارد؛ یک محور جنبه ارتقا عدالت آموزشی دارد و یک محور تعلیم و تربیتی است. محور عدالت آموزشی موافقان و مخالفانی دارد اما در محور دیگر، اکثر کسانی که در حوزه تعلیم و تربیت و آموزش علوم پایه و انسانی فعالیت دارند، حداقل تا جایی که بنده مطلع هستم، نظرات شبیه به هم دارند. اختلافات جزئی هست ولی در کلیات اتفاق نظر دارند.

وی ادامه داد: تقریباً همه متخصصان معتقدند که شیوه فعلی برگزاری کنکور، فضای تعلیم و تربیت سه سال آخر دوره متوسطه را به شدت مخدوش می‌کند و کارکردهای تعلیم و تربیتی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. در واقع کنکور نظام تعلیم و تربیت فرزندان ما را به گروگان گرفته است. این نظر خیلی مورد اتفاق متخصصان است. معلمان و اساتید دانشگاه‌ها و فرهیختگان کشور، در خیلی از موضوعات مرتبط با تعلم و تربیت با هم اختلاف نظر دارند. ولی همگی گلایه دارند که در حال حاضر دانش آموز در سه سال آخر در اختیار نظام تعلیم و تربیت نیست، و بالطبع از آن بهره‌ای نمی‌برد.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: دانش آموز برای فهم و درک بهتر از ریاضی باید توانایی‌های خاصی را به دست بیاورد که شامل شناخت مسأله، توانایی محاسبه، یافتن الگوها، به کارگیری مدل‌ها، استدلال و استنتاج منطقی، حل مسأله و موارد متعدد دیگر است. متأسفانه در سال‌های منتهی به کنکور فراگیری همگی این موارد کنار گذاشته می‌شوند و با یادگیری شیوه تست زنی، بازاری ایجاد می‌شود که تنها توانایی بهتر تست زدن را یاد می‌دهد. در حالی که این توانایی در زندگی آینده دانش آموزان و رشد واقعی آنها هیچ تأثیری ندارد، یا تأثیر ناچیزی دارد.

وی ادامه داد: اینگونه می‌شود که دیگر دانش آموزان به یادگیری عمیق علاقه مند نیستند. اساتید هم نگرانند که دانشجویانی که وارد دانشگاه می‌شوند مفاهیم را به درستی یاد نگرفته‌اند. این فرآیند، آسیب زننده و بسیار نگران کننده است. آن چیزی که در گذر از کنکور، توانایی محسوب می‌شود، با هدف نظام آموزش و پرورش ما یکی نیست. وقتی اینگونه است باعث می‌شود که نظام آموزش و پرورش ما مسیری را هدف بگیرد، و دانش آموز ما به سمت دیگری برود.

وی درپاسخ به این سوال که برخی این شبهه را مطرح می‌کنند که مصوبه شورا دروس عمومی را از کنکور حذف کرده گفت: دو رکن در فرآیند ورود به دانشگاه وجود دارد: دانش آموزانی که دوره تعلیم و تربیتی را طی کرده‌اند و حالا می‌خواهند وارد مقطع دیگری شوند در دو جنبه باید سنجیده شوند. یکی اینکه دوره ۱۲ ساله تحصیل که سپری شده، چقدر موفقیت آمیز بوده و چقدر از اهداف در نظر گرفته شده محقق شده است؟ ملاک دومی که مورد سنجش قرار می‌گیرد این است که دانش آموز چقدر توانایی لازم برای ورود به دانشگاه را دارد؟

افتخاری افزود: لذا دو نهاد باید ارزیابی خودشان را از دانش آموزان داشته باشند؛ یک نهاد، نهادی است که این دانش آموزان ۱۲ سال در آن زندگی کرده‌اند. این نهاد باید ارزیابی کند که دانش آموز چقدر کوشا بوده و وقت گذاشته و نتایج قابل قبولی به دست آورده است. یک طرف دیگر دانشگاه است که باید مشخص کند آیا دانش آموز یا داوطلب توانایی لازم برای ورود به دانشگاه را دارد یا نه؟

وی ادامه داد: حتماً وقتی به این دو نهاد از چارچوب کلی‌تر نگاه می‌شود نیاز به تقسیم کار دارند و سنجش برخی از حوزه‌ها به عهده نهاد آموزش عالی است و بخشی هم برعهده آموزش و پرورش. یعنی تقسیم کار باید بین نهاد پذیرنده و آموزش دهنده دانش آموز به شکل مناسبی صورت پذیرد. سنجیدن بر اساس تست، فاصله بیشتری با اهداف درسی در دروس عمومی دارد، حال آنکه برخی توانایی‌های دروس تخصصی- و نه همه آنها- قابل سنجش با بهره گرفتن از تست هم هستند. این دو امر باعث شد که شکل فعلی تصویب شود و دروس تخصصی هم به صورت تستی سنجیده شوند و هم در سوابق تحصیلی مد نظر باشند و دروس عمومی تنها در سوابق تحصیلی محاسبه شوند. قطعاً در آینده باید مطالعات تکمیلی انجام شود تا نقاط ضعف و قوت روشی که اتخاذ شده سنجیده شود و بازنگری و اصلاحات لازم صورت گیرد. آنچه که تاکنون بر اساس نظر متخصصین حوزه سنجش و آموزش پیشنهاد شده است، مدل فعلی است.