وحدت استوار بر مبانی فکری، پایدار خواهد بود

به گزارش خبرنگار مهر، آیت الله علی‌رضا اعرافی، مدیر حوزه‌های علمیه کشور در سی و ششمین کنفرانس وحدت اسلامی در باب مبانی علمی و دانشی وحدت تصریح کرد: آنگاه که ما سخن از انسجام، وحدت و یگانگی به میان می‌آوریم باید به این نکته توجه کنیم که زمانی وحدت، انسجامی پایدار خواهد بود که بر مبانی اندیشه‌ای و فکری دقیق استوار باشد.

وی با بیان این که وحدت‌های ظاهری و سطحی نمی‌تواند یک امت بیافریند و یک جبهه واحد تولید کند، گفت: وحدتی می‌تواند ما را به سمت آرمان‌های بزرگ سوق دهد که ریشه در مبانی عقلی، فکری و اصول علمی داشته باشد.

اعرافی با بیان این که وحدت اسلامی باید در نظام‌های تربیتی جهان اسلام ریشه داشته باشد، توضیح داد: مراکز علمی که حوزه‌ها و مراکز علمی دینی هستند، دانشگاه‌های جهان اسلام و همینطور نظام تعلیم و تربیت و آموزش و پرورش در جهان اسلام باید پیشگامان و پیشاهنگ‌های عمق بخشیدن به هویت اسلامی و انگیزه یگانگی و یکدستی در میان امت و نسل جوان باشند.

وی خاطرنشان کرد: پیشرانی و پیشگامی نهادهای علمی، دینی و فرهنگی، آنگاه می‌تواند اثر بخش و پایدار باشد که ریشه در علوم اسلامی و اندیشه پایه اسلام داشته باشد.

مدیر حوزه‌های علمیه کشور با اشاره به این که دستیابی به وحدت، تقریب، انسجام و هماهنگی و یکدستی امت نیازمند تفسیر و توجیه عقلانی فلسفه و کلام همه مذاهب اسلامی در مقوله وحدت و یگانگی است، گفت: باید این وحدت و انسجام در نظام فقهی و شریعت و آئین فقهی مذاهب اسلامی تفسیر شده باشد.

وی با تاکید بر لزوم حضور و نفوذ ریشه‌های وحدت در اخلاق اسلامی مذاهب مختلف اظهار داشت: اگر لااقل ما این سه زاویه نگرش اسلامی (سطح اندیشه کلامی و فلسفی آنها، اندیشه فقهی و شریعت آنها و اندیشه اخلاقی و ارزشی آنها) را متناسب با وحدت ببینیم این وحدت عمق پیدا خواهد کرد.

وی ادامه داد: اگر چنین باشد آن وقت می‌شود گفت که ما کنار هم به تعبیر رسول خدا مثل دانه‌های یک تسبیح و دندانه‌های یک شانه در آمده‌ایم و ید واحده شده‌ایم.

این اندیشمند مسلمان با اشاره به این که در فقه ما آنگاه می‌توانیم وحدت را تعمیق کنیم و عمق ببخشیم که مبانی فقهی ما، راه را برای این یگانگی، یکدستی و همدلی و همراهی باز کند، تصریح کرد: به گمان من فقه ما در چند بعد، بزرگراه دست یافتن به هویت واحده و یگانگی امت را به روی ما گشوده است.

وی روابط اجتماعی را یکی از مباحث مهم در فقه شیعه عنوان کرد و گفت: اگر ما در فقه روابط اجتماعی دقت کنیم، می‌بینیم که روابط انسان‌ها در یک محیط کوچک و بزرگ مبتنی بر یک قواعدی است که اسلام آنها را تشریح می‌کند.

وی توضیح داد که در فقه، روابط اجتماعی و معاشرت میان مسلمانان آنجا که انسان‌ها در قواعد کلی اسلام با هم مشارکت دارند، قواعد مهمی وجود دارد که انسجام و وحدت را به ارمغان می‌آورد.
اعرافی در بخش دیگری از سخنان خود، بازگشت به قواعد فقهی در تحکیم اتحاد اسلامی را راهگشا برای امت اسلام عنوان کرد و افزود: این فقه اگر به درستی در همه مذاهب شناخته شود و در یک نگاه کلان مشترک عرضه گردد، راه را بر بسیاری از خشونت‌های مذهبی می‌بندد و مسیر را برای انسجام در جهان اسلام باز می‌کند.

وی با بیان این که نظیر همین مبحث فقهی در مباحث کلامی و فلسفی و مباحث اخلاقی و ارزشی هم وجود دارد، تاکید کرد: مهم این است که پایه‌های استدلالی وحدت و هویت مشترک امت اسلامی در مبانی علمی و دانشی ما بازشناسی شود.
این اندیشمند مسلمان در ادامه خاطرنشان کرد: اگر امروز رسول خدا در میان ما بودند همه ما را از این پراکندگی‌ها پرهیز می‌دادند. بدون تردید قلب مبارک رسول خدا از این آشفتگی جهان اسلام آزرده است.
وی نفوذ بیگانگان و جهانخواران در جهان اسلام، تهدید منافع امت اسلامی، جنگ افروزی، اختلاف افکنی و پدید آمدن رژیم غاصبی مانند اسرائیل را موجب آزرده شدن قلب رسول خدا (ص) عنوان کرد و گفت: فرهیختگان و نخبگان امت اسلام باید به این دردهای بنیادین بیندیشند.

مدیر حوزه‌های علمیه کشور تصریح کرد: اگر نسیم وحدت بر امت اسلام با همه تفاوت‌های آن بوزد، یک قدرت بزرگ و اثرگذار در عالم خواهد شد.