شناخت امام خمینی باعث شد مرضیه دباغ طریق مبارزه را برگزیند

به گزارش خبرگزاری مهر، آئین گرامیداشت زنده‌یاد مرضیه حدیدچی (دبّاغ) از مبارزان پیش از پیروزی انقلاب اسلامی در سالروز درگذشت او (یکشنبه ۲۹ آبان) با سخنرانی محسن کاظمی، مجتبی رحماندوست، راضیه دباغ و مریم اردبیلی در سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران برگزار شد.

او شیفته امام خمینی (ره) بود

محسن کاظمی نویسنده کتاب «خاطرات مرضیه حدیدچی (دبّاغ)» با اشاره به گفت‌وگوی تاریخ شفاهی با این بانوی مبارز گفت: پیش از نگارش این کتاب با برخی از مبارزان انقلاب اسلامی گفتگو کرده بودم و نقش زن را در میان مبارزات انقلابی خالی می‌دیدم. با مطالعه بسیاری که روی این موضوع داشتم، به نام خانم‌ها مرضیه حدیدچی (دبّاغ) و طاهره سجّادی برخورد کردم. که متأسفانه توفیق دست نداد سراغ خانم سجّادی بروم و در نهایت جایگاه و نقش زن مبارز را در گفتگوی تاریخ شفاهی با خانم مرضیه حدیدچی (دبّاغ) بررسی کردم و مفتخرم در این مجلس که به نام این زن مبارز مزیّن شده اعلام کنم که کتاب «خاطرات مرضیه حدیدچی (دبّاغ)» در برهوت و غربت کتاب به چاپ نوزدهم رسیده است.

نویسنده کتاب «خاطرات مرضیه حدیدچی (دبّاغ)» در ادامه با اشاره به افرادی که در زندگی او تأثیرگذار بوده‌اند گفت: خانم حدیدچی شیفته امام خمینی (ره) بود. او از حضرت امام شناخت داشت و همین شناخت باعث شد تا رنج سفر را تحمل کند و انقلابی زندگی کند و انقلابی از دنیا برود. اما آنچه مسلّم است، پدرِ خانم حدیدچی و آقای حسن دبّاغ همسر و مرحوم آیت الله سعیدی نقش مهمی در مبارزه این شیرزن و شناخته شدن او داشتند.

وی یاد آور شد: هیبت، صلابت، بینش و شناخت او باعث می‌شد که وقتی وارد زندان می‌شد، زنان مبارز گرد او جمع شوند و خانم حدیدچی ضمن حفظ زنان مبارز برای جذب زنان چپ هم تلاش می‌کرد و آنها را به راه اسلام، خط امام و انقلاب دعوت می‌کرد و در این راه موفق عمل کرد. خانم حدیدچی اساساً شخصیتی سازنده داشت، او در مواجهه با من به عنوان یک نویسنده و پژوهشگر نیز نقشی سازنده داشت و در محافل مختلف که دعوت می‌شد، از کتابی که درباره او نوشته بودم، سخن می‌گفت و قدردان بنده به عنوان نویسنده کتاب بود.

کاظمی اضافه کرد: روزی آیت‌الله سعیدی همسر طاهره دباغ را فراخواند و با او درباره یک تجارت پرسود صحبت کرد. آیت‌الله سعیدی به او گفت: حاضری در کاری مشارکت کنی نه برای آن پول بدهی نه وقت بگذاری؟ او می‌گوید مگر چنین چیزی می‌شود؟ آیت‌الله سعیدی در پاسخ می‌گوید بله، این معامله‌ای است که اگر اجازه بدهی که همسرت وارد چنین فضایی بشود، در تمام کارهایی که او انجام می‌دهد، سهیم خواهی شد و ثوابش برای شما هم خواهد بود. به این شکل محمدحسن دباغ راه را باز می‌کند و بار مسائل خانه، اقتصاد و مسئولیت هشت فرزند را به عهده می‌گیرد تا طاهره دباغ بتواند با فراغ بال به مبارزات خود بپردازد.

مؤلف خاطرات «مرضیه حدیدچی» با اشاره به شناخت طاهره دباغ در مسیر مبارزه گفت: شناخت او در مسیر مبارزه هم قابل پیگیری است برای این مهم باید به وضعیت او در زندان پرداخت. وقتی طاهره دباغ، صدیقه صیرفی‌نژاد را به عنوان معلم خود برگزید، او از بچه‌های چپ شیراز بود. از این انتخاب دو منظور داشت؛ نخست، می‌خواهد روی او کار کند و به عبارتی به او نزدیک شود و موانست پیدا کند و بر او اثر بگذارد و او را به راه اسلام و مبارزه صحیح بکشاند. هم این‌که بعد از مدتی اعلام می‌کند که من باسواد شدم تا فضا را بشکند.

این پژوهشگر تاریخ انقلاب اسلامی عنوان کرد: طاهره دباغ چنان اثری بر صیرفی‌نژاد گذاشت که البته این انتخاب او باعث شد که منظر خیر حبیب‌اللهی که از زنان مبارز مسلمان است، از این انتخاب گلایه کند که چرا دباغ ما را به عنوان مدرس انتخاب نکرد! بعداً متوجه می‌شوند که چه قدر دباغ با ذکاوت دست به این انتخاب زدند. بعداً در یک دستگیری گروهی که صیرفی‌نژاد را دوباره به زندان می‌اندازند او که مارکسیست بود به دباغ می‌گوید برایم دعا کنید و او می‌گوید برو و توکلت به خدا باشد. خدا حواسش به شما هست.

مرضیه حدیدچی صرفاً یک اسم نیست

راضیه دبّاغ فرزند ارشد مرضیه حدیدچی (دبّاغ) با اشاره به اینکه مرضیه حدیدچی (دبّاغ) تنها یک اسم نیست، بلکه بیانگر مسیری است که او برای زندگی خود انتخاب کرده است؛ گفت: بعد از گذشت ۶ سال از درگذشت مادرم، هنوز نام او را در جای جای ایران به عنوان بانوی شیرزنِ انقلابی می بینم که به اعتقاد من نام او صرفاً یک اسم نیست، بلکه رمز ماندگاری مادرم، مسیری است که برای خود انتخاب کرد و اکنون نام و یاد او به عنوان یک شیرزن در اذهان باقی مانده است.

راضیه دبّاغ گفت: زنان جمهوری اسلامی ایران به فرمایش مقام معظم رهبری نیمی از جامعه را تشکیل می‌دهند، دختران و مادران اثرگذارتر هستند و اگر قرار باشد تاریخ را بدون حضور بانوان بررسی کنند، مطمئناً نتیجه درستی به دست نمی‌آورند؛ زیرا حتی اگر فرزندی از فرزندان ما در قالب یک انسان انقلابی تربیت می‌شود و به عنوان یک شهید نازنین به جامعه انقلابی هدیه می‌شود، تربیتی جز تربیت یک زن انقلابی نداشته است. البته این مطلب به معنای نادیده گرفتن نقش مردان نیست، اما واقعیت این است که کودکان زمان بیشتری از روزمرگی‌های خود را با مادران می‌گذرانند و تربیت فرزندان نیز از همینجا شکل می‌گیرد. بنابراین آنچه در کودکان بالقوه وجود دارد، اول با تربیت مادر و خانواده و بعد با اجتماع به فعلیت می‌رسد.

وی در ادامه صحبت‌های خود با اشاره به ویژگی‌های مادرانه مرضیه حدیدچی (دبّاغ) گفت: وقتی درباره مادر ما صحبت می‌شود، مهمترین نکته‌ای که به دفعات می‌شنویم، جسارت و شجاعت او است. اما واقعیت این است، همین زن جسوری که از سوی امام خمینی (ره) به عنوان سفیر در سفر به شوروی سابق و ارسال پیام حضرت امام به گورباچف انتخاب می‌شود؛ مادری بسیار دلسوز و مهربان بود که در تربیت معنوی فرزندان خود و شناخت راه درست به فرزندان خود از هیچ تلاشی دریغ نکرد.

دبّاغ ادامه داد: انتخاب مادرم برای این سفر مهم از سوی امام خمینی (ره)، نتیجه شناخت و درک حضرت امام از ایشان بود. این درک به مادر من شخصیت داد و در ادامه مسیر، شخصیت خود را رشد داد و آنقدر روی خود کار کرد تا توانست سختی‌ها و ناسازگاری‌های زندگی را تحمّل کند. این زن آنقدر احساس خوب زنانگی و مادرانگی دارد که در زندگی فرزندان و همسرش از این بابت هیچ نقطه کور و خالی باقی نگذاشته بود. مادر من با وجود اینکه سال‌ها به عنوان مبارز دور از فرزندان خود بود، اما زمینه‌های تربیتی را به گونه‌ای برای ما فراهم کرد که تربیت درست فرزندان همواره در خانه و خانواده ما جاری و ساری بوده است. مادرم یک زن جامع الاطراف بود و هیچیک از ابعاد زندگی را خالی از حضور خود نگذاشت.

راضیه دبّاغ فرزند ارشد این بانوی مبارز همچنین با بیان اینکه مرضیه حدیدچی (دبّاغ) پایه گذار امور تربیتی در مدارس بود گفت: مسئولیت‌های بلند مدت و کوتاه مدت بسیاری به مادر من سپرده شد که در انجام هریک از این مسئولیت‌ها موفق و تأثیرگذار بود. یکی از این مسئولیت‌ها، پایه گذاری حوزه امور تربیتی در مدارس بود، اما متأسفانه این امر مهم بعد از او در مدارس و سایر مراکز آموزشی و تربیتی فرزندان ایران جدی گرفته نشد که اگر این نقش مهم آموزشی در مدارس و دانشگاه‌ها نادیده انگاشته نمی‌شد، امروزه شاهد رشد و شکوفایی بیشتری بودیم، اما متأسفانه اتفاقی که نباید می‌افتاد، افتاده است.

وی در پایان گفت: شناساندن شخصیت‌هایی چون مرضیه حدیدچی (دبّاغ) به عنوان یک زن مبارز برای فرزندان مان یک ضرورت است و چه خوب است زندگی و مبارزه‌های مادرم و مردان و زنانی از این دست را در کتاب‌های شعر داستان برای فرزندانمان تعریف کنیم تا آنها در درازمدت به شناخت و آگاهی از خود و جامعه ایران برسند.

مرضیه حدیدچی (دبّاغ) در زندگی خود ناممکن را ممکن کرده است

مجتبی رحماندوست نویسنده، شاعر و استاد دانشگاه گفت: با مطالعه زندگی دبّاغ متوجه ویژگی‌هایی در این بانوی مبارز می‌شویم که جمع آن در یک انسان طبیعی ممکن نیست. اما او در زندگی خود ناممکن را ممکن کرده است.

وی ادامه داد: تجلی صفات متفاوت و فراز و نشیب‌های زندگی این بانوی مبارز در عمر سیاسی، اجتماعی و خانوادگی، از او یک چهره مبارز، چریک، رشید، اسوه مقاومت، مبارز، صخره نوردِ دوشکا به دوش در راه مبارزه با ضدّ انقلاب، الگوی زن مبارز در مخالفت با رژیم طاغوت و از سوی دیگر نماینده دو دوره مجلس، پرسشگر و حقجو که سیاست او عین دیانت او بود، ساخته است. مرضیه حدیدچی (دبّاغ) مطیع رهبر انقلاب و امین او بود. او در راه مبارزه خود به اصول شرع اعتقاد داشت و با کسب اجازه از همسر خود به مبارزه می‌رفت. بنده مطالعه کتاب «خاطرات مرضیه حدیدچی (دبّاغ)» را برای شناخت بیشتر از این زن مبارز توصیه می‌کنم.

تأکید مقام معظم رهبری بر ضرورت معرفی الگوی زن ایرانی و انقلابی به دختران و زنان

مریم اردبیلی مدیرکل اداره امور بانوان شهرداری تهران گفت: حدود ۸ سال داشتم که از طرف مدرسه برای یک اردو به اردوگاه شهید باهنر رفته بودیم. در آن سفر یک روزه، خانم دبّاغ به دیدن ما آمد و برای ما صحبت کرد. در آن زمان و با توجه به سنّ و سال، شناخت اندکی از انقلاب اسلامی داشتم و برای خود تصورات مبهمی از زن انقلابی و انقلاب داشتم. ولی زمانی که خانم حدیدچی صحبت کرد، متوجه شدم که زن مسلمان ایرانی انقلابی چه فردی می‌تواند باشد. او در همان زمان به من به عنوان یک کودک، شناخت خوب و اثربخشی داد.

وی در ادامه صحبت‌های خود با اشاره به فرمایشات مقام معظم رهبری در نشست فعالان حجاب و عفاف در سال ۱۳۹۷ گفت: در سال ۹۷ مجموعه فعالان عفاف و حجاب به دیدار با مقام معظم رهبری رفته بودند و گزارش‌هایی را از مجموعه فعالیت‌های خود در این عرصه ارائه کردند. مقام معظم رهبری ضمن تأکید بر ضرورت معرفی یک الگوی زن ایرانی و انقلابی به دختران ایرانی، خاطره دیدار از سپاه پاسداران استان همدان زمانی که نماینده امام خمینی (ره) بودند را تعریف کردند که در آن سفر خانم مرضیه حدیدچی دبّاغ را از نزدیک دیدند و با فعالیت‌های فرهنگی او از نزدیک آشنا شدند. مقام معظم رهبری گفتند که باید شخصیت‌هایی چون خانم دبّاغ به دختران جوان شناسانده شود که اگر او را بشناسند، بسیاری از مشکلات حل می‌شود.

در پایان این مراسم و با حضور علیرضا مختارپور رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران، عصمت مؤمنی معاون کتابخانه ملّی و فاطمه صدر سرپرست معاونت پژوهش و منابع دیجیتال سازمان، از خانواده مرضیه حدیدچی (دبّاغ) تجلیل شد