صادرات تجهیزات پزشکی؛ ۲۰ میلیون دلار به ۶۰ کشور!

به گزارش خبرنگار مهر، آمارهای رسمی سازمان غذا و دارو نشان می‌دهد که میزان صادرات تجهیزات پزشکی کشور از ۲۴ میلیون دلار در سال ۹۸ به ۲۰ میلیون دلار در سال ۱۴۰۰ کاهش یافته است.

توجیه مدیران سازمان غذا و دارو، برای کاهش میزان صادرات تجهیزات پزشکی، شیوع پاندمی کرونا بوده است. در حالی که این ادعا از دیدگاه دست اندرکاران صنعت تجهیزات پزشکی، نمی‌تواند ادعایی محکمه پسند باشد.

تولید کنندگان تجهیزات و ملزومات پزشکی در کشور، همواره از نوع نگاه مدیریتی حاکم بر اداره کل تجهیزات پزشکی سازمان غذا و دارو گلایه دارند که باعث شده مسیر پیشرفت و توسعه صنعت تجهیزات پزشکی کشور، ناهموار شود.

مصداق بارز و آشکاری که می‌تواند ثابت کند صنعت تجهیزات پزشکی کشور حمایت نمی‌شود، واردات ۴۵۰۰ دستگاه یونیت دندانپزشکی در فاصله سال‌های ۹۶ تا ۱۴۰۱ بوده است.

نکته قابل تأمل در ماجرای واردات یونیت‌های دندانپزشکی، صدور مجوز تحت عنوان یونیت دندانپزشکی اطفال بوده است که اصلاً چنین کالایی با این ویژگی در دنیا تولید نمی‌شود.

در همین حال، نیاز کشور به یونیت‌های دندانپزشکی سالانه ۱۵۰۰ یونیت است که از طریق ۶ تولید کننده داخلی قابل تأمین است.

بر اساس گزارش‌های رسمی، در سال ۹۶ تعداد ۷۵۰ یونیت؛ در سال ۹۷ تعداد ۵۵۰ یونیت؛ سال ۹۸ تعداد ۸۵۰؛ سال ۹۹ تعداد ۹۵۰ و در سال‌های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ تعداد ۱۶۰۰ یونیت ترخیص شده است و صرفاً ۲۰۰ یونیت همچنان ترخیص نشده است.

این در حالی است که روح الله مزینانی مدیرکل تجهیزات و ملزومات پزشکی سازمان غذا و دارو، عنوان داشته است که هم‌اکنون میزان واردات تجهیزات پزشکی ۶۰ درصد مجموع تجهیزات مصرفی بوده و ۴۰ درصد دیگر هم تولید داخل است و در تلاش هستیم تا در بازه زمانی مشخص شده با دیدن کیفیت و کمیت در کنار هم، میزان محصول تولید داخل را افزایش داده و میزان واردات محصول خارجی کاهش یابد.

یونیت دندانپزشکی، فقط یکی از صدها کالای حوزه تجهیزات پزشکی است که توانایی تولید آن در داخل کشور وجود دارد و می‌توان از ظرفیت بالای تولید برای صادرات نیز بهره برد.

بنابر اعلام سازمان غذا و دارو، تجهیزات پزشکی ساخت ایران به ۶۰ کشور دنیا صادر می‌شود و در عین حال، رقم صادرات این کالاها در سال گذشته، ۲۰ میلیون دلار گزارش شده است.

اگر بخواهیم میزان حمایت از تولید داخل را به واسطه همین دو عدد یعنی تعداد کشورها و رقم صادرات، بسنجیم؛ متوجه خواهیم شد که سهم ارزی هر کشور از صادرات کالاهای ایرانی، به طور میانگین ۳۱۳ هزار دلار می‌شود.

به نظر می‌رسد ۲۰ میلیون دلار صادرات تجهیزات پزشکی تولید داخل به ۶۰ کشور دنیا، نمی‌تواند عدد قابل قبول و قانع کننده برای صنعت باشد. در حالی که ظرفیت و توان داخلی برای صادرات، خیلی بیشتر از این عدد می‌تواند باشد.

منطقه‌ای که ایران در آن واقع شده است، ۴۰۰ میلیون جمعیت را شامل می‌شود که می‌تواند بستر و بازار خوبی برای صادرات کالاهای با کیفیت تولید داخل باشد. اما، سیاست‌های اشتباه سازمان غذا و دارو در حوزه تجهیزات پزشکی، مانع از رونق صادرات شده است. زیرا، ۱.۲ میلیارد دلار واردات در مقابل ۲۰ میلیون دلار صادرات تجهیزات پزشکی، نشان می‌دهد که توازن در این حوزه برقرار نیست و باید سیاست‌های مدیریتی مورد بازبینی و تغییر قرار گیرد.

حدود دو هزار تولید کننده، دو هزار شرکت وارد کننده و تأمین کننده و دو هزار و ۵۰۰ توزیع کننده فعال تجهیزات و ملزومات پزشکی در کشور فعالیت دارند. از سوی دیگر حدود یک هزار و ۸۰۰ صنف، عرضه کننده برخی اقلام پزشکی و بیش از ۴۰۰ شرکت ارائه دهنده خدمات پس از فروش دستگاه‌های پزشکی و کنترل کیفی نیز در این حوزه فعال هستند. بنابراین، بازار تجهیزات پزشکی کشور با این وسعت برای ۲۰ میلیون دلار صادرات، نمی‌تواند رضایتبخش باشد و حتماً یک جای کار ایراد دارد که چرا تولیدات با کیفیت و قابل رقابت با محصولات خارجی، امکان صادرات ندارند و برعکس، شاهد واردات کالاهای مشابه تولید داخل هستیم.