«تجسمی فجر» احیاگر کارکردهای نگارگری/ مسئولیتی که دوچندان شد

مینا صدری عضو شورای سیاستگذاری و دبیر رشته نگارگری پانزدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر درباره لزوم برگزاری جشنواره تجسمی فجر به خبرنگار مهر گفت: جشنواره «تجسمی فجر» تلاش ارزنده و گرانقدری برای دیدن تفکرات و مهارت‌های هنرمندان در زمینه‌های گوناگون هنری است و جای آن دارد بستری برای رشد و توسعه هنرهای ایرانی با نگاه ایرانی اسلامی شود. بی شک اگر این نگاه اصالت پیدا کند و اثر گذار باشد، می‌تواند به یک نگاه جهانی تبدیل شود.

لزوم برنامه‌ریزی منسجم «تجسمی فجر» برای سال آینده

وی تصریح کرد: برای رواج و گسترش نگاه ایرانی و اینکه جشنواره عامل رشد شود، نیاز به برنامه‌ریزی درازمدت و منسجم‌تری است. جشنواره فجر محفلی برای محک خوردن آثار هنرمندان و ارزیابی و نقد آن‌ها است و فرصتی برای جوانان تا در این رویداد هنری آثار خود را در معرض داوری قرار دهند.

صدری پیشنهاد داد: برای دست‌یابی بهتر به این هدف یعنی ایجاد این فرصت، ضروری است بعد از هر اختتامیه به صورت منسجم برنامه‌ریزی برای سال آینده شروع شود.

وی در توضیح رشته نگارگری و حضور آن در «تجسمی فجر» توضیح داد: قابلیت‌های زیادی در حوزه نگارگری وجود دارد که دیده نشده یا از آن بهره کافی گرفته نشده است. تأثیر هنر نگارگری در رشته‌های دیگر هنری مانند نقاشی، ارتباط تصویری و حجم سازی قابل توجه است. با تمام این اوصاف، هنوز بخش عمده‌ای از قابلیت‌های نگارگری به کارگرفته نشده است، به عنوان مثال ما به صورت جدی توجه فعالان نقاشی متحرک (انیمیشن)، برای استفاده از ساختار نگارگری را نمی‌بینیم. نکته دیگر در مورد نگارگری این است که این هنر و هنرمند آن، همواره در عرصه تمدن‌سازی یا گسترش فرهنگ ایرانی اسلامی به کشورهای دیگر، فعال و کارساز بوده است. چنان‌که هم‌اکنون نسخه‌های مصور متعددی در گنجینه‌های هنری کشورهای جهان به عنوان نقاشی ایرانی نگهداری می‌شود.

«تجسمی فجر» احیاگر کارکردهای نگارگری

دبیر رشته نگارگری پانزدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر در ادامه سخنانش تاکید کرد: جشنواره «تجسمی فجر» یکی از رخدادهای مهمی است که می‌تواند فضایی ایجاد کند تا کارکردهای نگارگری احیا و حجم بیشتری از امکانات و قابلیت‌های آن به نمایش درآید.

وی با بیان اینکه «تجسمی فجر» عاملی انگیزشی برای جوانان نگارگر بوده، گفت: در این سال‌ها جشنواره «تجسمی فجر»، یکی از عوامل مهم انگیزشی برای هنرمندان جوان نگارگر بوده تا به خلق اثر بپردازند و به همین دلیل این هنرمندان همیشه در جشنواره حضور فعالی داشته‌اند. در جشنواره پانزدهم، علی‌رغم، عدم حضور برخی از هنرمندان، مشارکت قابل توجهی همچون سال‌های پیشین وجود داشته و فضای تعامل در بخش نگارگری پر تحرک بود. نکته قابل ذکر برای هنرمندان جوان اینکه تلاش‌های زیادی از طرف استادان و متولیان، صورت می‌گیرد تا فضای مناسب و حمایتی برای حضور هنرمندان جوان و فعالیت آنها به وجود بیاید اما با عدم حضور در جشنواره، یکی از امکانات مهم برای حمایت و دیده شدن برای جوانان هنرمند از دست می‌رود.

جایگاه خاص تذهیب و گل‌ومرغ

این هنرمند نگارگر در توضیح و ارزیابی آثار حاضر در بخش نگارگری جشنواره پانزدهم بیان کرد: در مجموع، کارهای راه یافته به جشنواره از کیفیت بالایی در هر سه بخشِ نگارگری، گل‌ومرغ و تذهیب برخوردار بود. البته اگر فضای بیشتری در اختیار نمایشگاه بود، آثار بیشتری در جشنواره به نمایش درمی‌آمد. سال‌هاست در تذهیب شاهد آثار فاخری هستیم و امسال نیز چنین بود و آثار بسیار زیبا و فاخری به نمایش درآمد. همچنین در گل‌ومرغ هم شاهد آثار دلنشین و دل‌انگیزی بودیم که مورد توجه داوران قرار گرفتند. گرایش نگارگری مقداری با تذهیب و گل و مرغ متفاوت است و با موضوع و گاهی با روایت‌گری همراه است لذا برای نگارگران، کار دشوارتر است و نیاز به مهارت‌ها و تجربه‌های متنوعی دارد. به همین دلیل برای جشنواره و داوران از جایگاه خاصی برخوردار است. در این عرصه نیز آثار محتوایی، زیبا و با کیفیتی ارسال شده بود.

مسئولیت سیاستگذاران هنری دوچندان شد

وی با تاکید بر حضور چشمگیر جوان‌ها در این دوره جشنواره، گفت: مشارکت هنرمندان نگارگر در این دوره، مسئولیت سیاست‌گذاران هنری را در قبال نگارگری و هنرمندان آن دوچندان می‌کند. اگر چه برخی بر این باورند، که هنر نباید تحت حمایت حاکمیت باشد و به تعبیری مستقل عمل کند اما حمایت از هنرمندان از وظایف مهم حاکمیت است. اگر نگاهی گذرا به تاریخ هنر شود، همواره هنر تحت حمایت بوده است. یا حمایت حکومت و یا بخشی از جامعه به عنوان کلیسا و ظاهراً بخش خصوصی. لذا توقع می‌رود، نگارگری پیش از گذشته در حمایت‌های هنری جای بگیرد.

توجه جدی به تأثیر نگارگری بر مخاطب جهانی

صدری در پایان گفت: در دیپلماسی هنر، نگارگری و هنرمندان نگارگر به عنوان هنر اصیل ایرانی خویشکاری جدی دارند. تجربه استادان نگارگر بر این است که نگارگری تأثیر جدی بر مخاطب غیر ایرانی دارد و او را جذب فرهنگ و هنر ایران می‌کند. این اثرگذاری قابلیتی است که باید مورد توجه قرار بگیرد، و در مراودات فرهنگی و هنری از آن به بهترین شکل استفاده شود.