ساخت دستگاه واقعیت مجازی حیوانات برای آزمایش های شناختی

دکتر محمد رضا ابوالقاسمی دهاقانی سرپرست آزمایشگاه فناوری‌های مغز در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: یکی از پروژه‌هایی که در دانشگاه تهران انجام دادیم و ستاد توسعه علوم شناختی از آن استقبال کرد، ساخت دستگاه واقعیت مجازی و نرم افزارهای آن برای انجام آزمایش‌های مختلف است.

عضو هیأت علمی دانشکده مهندسی هوش مصنوعی دانشگاه تهران، با اشاره به آزمایشگاه فناوری‌های مغز واقع در پژوهشکده فناوری‌های همگرا دانشگاه تهران افزود: هدف اصلی این آزمایشگاه در کنار انجام تحقیقات حوزه علوم اعصاب شناختی تولید و تست وسایلی است که با هدف خواندن مغز و نوشتن روی مغز مورد استفاده قرار می‌گیرد.

وی ادامه داد: از آنجایی که برای انجام آزمایش‌ها احتیاح به وسیله‌ای داریم تا طیف گسترده‌ای از آزمون‌های شناختی برای مدل‌های حیوانی فراهم شود توانستیم با استفاده از واقعیت مجازی، دستگاهی را بسازیم که محیط‌های مختلف واقعی را برای حیوان به صورت مجازی تداعی می‌کند.

به گفته وی به کمک دستگاه واقعیت مجازی می‌توانیم با توجه به پاسخ‌های رفتاری حیوان محیط اطراف او را جهت تعامل حیوان با محیط تغییر دهیم. این قابلیت می‌تواند زمینه ساز انجام بسیاری از تحقیقات در زمینه علوم شناختی باشد. به عنوان مثال یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های رفتاری نحوه تعامل با محیط حافظه مکانی است و مدلی که آلزایمری شده می‌تواند مورد آزمون رفتاری متعددی قرار بگیرد.

سرپرست آزمایشگاه فناوری‌های مغز با شرح کاربردهای مختلف واقعیت مجازی گفت: این سیستم علاوه بر دانشگاه تهران در دانشگاه تربیت مدرس در حال بهره برداری است.

وی با اشاره به اهمیت استفاده از این دستگاه و فناوری واقعیت مجازی گفت: موضوع واقعیت مجازی یکی از ترندهای آینده است و پرداختن به سازوکارهای عصبی موضوع واقعیت مجازی نیز به خودی خود حائز اهمیت است؛ با استفاده از این دستگاه‌ها می‌توانیم بازخوردهای جدید و متفاوتی بگیریم و رفتارهای مغز را مورد بررسی قرار دهیم.

ابوالقاسمی گفت: توسعه بسیاری از متدهای ثبت سیگنال‌های عصبی مانند تصویربرداری مغزی به صورت اپتیکال، ضروت ارائه محرک و بررسی عملکرد مغز در حالت سکون را زیاد کرده است و به این ترتیب دستگاه واقعیت مجازی در این موارد کارا خواهد بود.

وی با بیان اینکه سیستم طراحی شده نمونه خارجی دارد اما جهت کاربردهای آزمایشگاه‌های مختلف شخصی سازی شده است، گفت: تردمیل طراحی شده این دستگاه جدید است و می‌تواند علاوه بر هزینه پایین‌تر به توان مزیت رقابتی دستگاه در نظر گرفته شود.

به گفته وی، تجهیزاتی که برای ساخت استفاده شده است به صورت کامل در ایران قابل دسترسی و می‌توانیم دستگاه‌های ساخته شده را بروز رسانی کنیم.

سرپرست آزمایشگاه فناوری‌های مغز گفت: از آنجایی که واقعیت افزوده در زندگی آینده نقش مهمی ایفا می‌کند لازم بود که به این حوزه ورود کنیم؛ یکی از کاربردهای استفاده از واقعیت مجازی، استفاده از آن برای محیط‌های سرگرمی است؛ توسعه مهارت در حوزه‌های پزشکی، تمارین جراحی، تحقیقات مربوط به علوم اعصاب و… از کاربردهای این فناوری به شمار می‌رود.

وی با تاکید بر اینکه واقعیت مجازی زندگی افراد را تحت تأثیر قرار می‌دهد واین در آینده نیز نمایان خواهد شد؛ گفت: وقتی واقعیت مجازی توسعه پیدا می‌کند با فضاهایی مواجه هستیم که پیشتر وجود نداشته و احتیاج به تحقیقات گسترده‌ای در این زمینه داریم و دستگاه تولید شده گامی در این جهت است.