لمس شورانگیز بهار در آشوراده/جزیره ایرانی خزر بی‌تاب گردشگران است

خبرگزاری مهر - گروه استان‌ها: رستوران غذاهای دریایی و محلی، اقامتگاه‌های محلی، آلاچیق‌های ساحلی، استقرار واحدهای انتظامی، سوپر مارکت، قایق سواری و اسبدوانی، زمین والیبال ساحلی و فوتبال ساحلی، اردوگاه داش آموزی از جمله زیرساخت‌های آشوراده، تنها جزیره ایرانی دریای خزر است که با برقرار بودن سرویس منظم شناورهای تفریحی سبک از بندرترکمن امکان تردد شبانه روزی گردشگران نوروزی را به این جزیره جذاب را برای علاقه مندان فراهم کرده است.

فاصله آبی آشوراده از بندرترکمن ۲.۲ کیلومتر بوده و سرشار از چشم اندازهای بدیع و منحصر به فردی است که تجربه یک گردشگری به یادماندنی را برای مسافران نوروزی را فراهم می‌سازد.

پرواز مرغ‌های مهاجر در پهنه آبی پیرامون جزیره، تماشای دسته‌های بزرگ مرغ‌های آتشین و فلامینگوها برا فراز آسمان جزیره، بازدید از قلعه تاریخی روس‌ها، مرکز بازتوانی فک‌های خزری، سواحل ماسه‌ای طولانی، مزارع و پن های پرورش ماهیان خاویاری، انارستان‌های وسیع و رژه خرگوش‌ها و قرقاول‌های بازیگوش در درختزارهای این جزیره تنها بخشی از جذابیت‌های این جزیره منحصر به فرد است.

آشوراده به عنوان بخشی از پناهگاه حیات وحش میانکاله، به سبب ظرفیت‌های متعدد زیست محیطی و میزبانی از خیل پرشماری از انواع پرندگان مهاجر در معرض خطر انقراض، در سال ۱۳۵۴ جزو نخستین مناطق زیستکره جهان معرفی و ثبت شد و همچنین در کنوانسیون جهانی رامسر در زمره تالاب‌های مهم دنیا قرار گرفت.

هر چند بیش از ۱۵ سال است که مقوله اجرای طرح طبیعت گردی و گردشگری آشوراده مطرح شده است اما هر بار به دلایل مختلف از سوی سازمان حفاظت محیط زیست وتو می‌شود و بهره مندی ایرانیان از این موهبت الهی ابتر مانده و با وجود همه تلاش‌های متولیان محلی، زیرساخت‌های گردشگری جزیره آشوراده نیازمند توجه بیشتر است.

توسعه زیرساخت‌های اقامتی مانند آلاچیق‌های سنتی ترکمنی یا احداث سازه‌هایی در این حوزه با الهام از معماری محلی، احداث باغ پرندگان، موزه ماهی، جاده سلامت برای پیاده روی و یا دوچرخه سواری، طرح سالم سازی دریا، ایجاد کمپینگ با سازه‌های موقت، سفره خانه سنتی و نظایر آنکه بیشتر جنبه طبیعت گردی داشته که هیچ منافاتی با مسائل زیست محیطی ندارد باید در دستور کار مسئولان قرار بگیرد.

بافت قدیمی روستا

روستای آشوراده بیش از هزار نفر سکنه داشته که در سال ۱۳۷۲ به دلیل بالاآمدن آب دریا تخلیه شده است بافت قدیمی روستای آشوراده در تنها جزیره ایرانی دریای خزر یکی از جاذبه‌ها است که در کوچه‌ای به طول تقریبی ۱۵۰ متر با ۱۵ خانه قرار دارد که برخی از این واحدها به دلیل مهاجرت صاحبان آن متروکه شده و برخی دیگر با مرمت و بهسازی در اختیار مسافران قرار می‌گیرد.

این جزیره تا سال‌های پیش با امکاناتی همچون پاسگاه ژاندارمری، شرکت تعاونی روستایی، مدرسه راهنمایی، مغازه، مسجد و حسینیه بیش از هزار نفر سکنه داشت که به مشاغل دامداری، کارگری، پیشه‌وری و ماهیگیری مشغول بودند اما در سال ۱۳۷۲ به علت بالا آمدن سطح آب دریای خزر و بروز سیل، مردم جزیره آنجا را ترک کردند و هم‌اکنون تنها کارمندان شیلات در آن ساکن هستند.

ابنیه تاریخی

در سال ۱۸۳۷ جزیره آشوراده با وجود اعتراض ایران، به دست نیروهای روسیه اشغال شد، پس از این اشغال، نیروهای روسی تا چندین دهه یک پاسگاه نظامی در آن داشتند.

هم اینک این جزیره دو بنای تاریخی در خود دارد؛ قلعه روس‌ها که در زمان رضاشاه بنای آن تجدید شده و به پاسگاه تبدیل شده و خانه وزیر مختار روس که قلعه تخریب شده و خانه هم در حال تخریب است.

قلعه روس‌ها اگر چه از قدمت زیادی برخوردار نیست اما مورد توجه همیشگی مسافران قرار دارد و تقربیا هر کسی که یک بار به آشوراده آمده حداقل یک عکس یادگاری با مخروبه‌های آن دارد.

آثار دست درازی بشر به طبیعت و تاریخ در جای جای این قلعه متروکه مشاهده می‌شود و برخی با کندن سنگ‌های قلعه و برخی با قطع شاخه‌های درختان به پخت کباب مشغول هستند و توجه هم به آسیب این رفتارهای خود ندارند.

پرنده نگری در آشوراده

حضور پرندگان زمستان‌گذران و شکاری در زیستگاه‌های آبی و درختزارهای آشوراده، این جزیره را به مکانی مناسب برای پرنده‌نگری تبدیل کرده که پای جمعیت زیادی از علاقمندان محیط زیست را به این جزیره می‌کند.

مهاجرت پرندگان از عرض‌های شمالی کره زمین شامل مناطق سردسیر سیبری و اروپای شرقی و غربی، همزمان با سرد شدن هوا و محدودیت منابع غذایی در این مناطق به جزیره آشوراده و مناطق پیرامونی آن از اواخر شهریورماه آغاز می‌شود و این پرندگان تا اواخر فروردین ماه متناسب با درجه دمای هوا در تنها جزیره ایرانی دریای خزر می‌مانند و از منابع غذایی آن تغذیه می‌کنند.

به استناد برخی گزارش‌های زیست محیطی، تنوع پرنده‌های موجود در جزیره آشوراده با کل پرندگان نیمی از کشورهای اروپا برابری می‌کند لذا این امر فرصتی منحصر به فرد را در اختیار گردشگران نوروزی قرار می دهد.

تماشای این همه پرنده در زندگی ماشینی امروز، روح و روان گردشگران نوروزی را را صیقل داده و آرامش وصف ناپذیری را ایجاد می‌کند.

انواع مرغابی‌ها، قو، پلیکان، حواصیل، چنگر، پرستوها، آبچلیک‌ها، غاز، فلامینگو، باکلان و عقاب دریایی دم سفید از جمله گونه‌های پرندگان مهاجری هستند که نیمی از سال را در آشوراده ساکن هستند.

ساحل ماسه‌ای

ساحل بکر و ماسه‌ای جزیره آشوراده، یکی از جاذبه‌های بکر و ناشناخته گردشگری است که تکمیل زیرساخت‌های جذب مسافر در کنار معرفی این ظرفیت، صنعت گردشگری تنها جزیره ایرانی خزر را با امکانی ویژه برای ایجاد اشتغال و کسب درآمد مواجه خواهد کرد.

جاذبه‌های دیگر آشوراده

وجود مرکز پرورش ماهیان خاویاری و اوزون برون در جنوب غربی این جزیره فرصتی مناسب در اختیار گردشگران نوروزی داده تا از نزدیک با فسیل‌های چند متری دریای خزر از نزدیک آشنا شوند.

استقرار مرکز بازتوانی فوک های آبی و نماینده مرکز تحقیقات و بازتوانی سگ‌های آبی هلند در ایران (CSRRC) در جزیره آشوراده فرصت مغتنمی برای گردشگران نوروزی است که در صورت خوش شانس بودن بتوانند با یک یا چند قلاده فوک خزری ملاقات کرده و عکسی به یادگاری بگیرند.

تماشای بازیگوشی قرقاول‌ها و رژه خرگوش‌ها، ملاقات با ماهیگیران ترکمن و رودر رو شدن با مأموران شیلات و محیط زیست و دریابانان آشوراده بخشی از رخدادهایی است که گردشگران نورزی در مدت زمان حضور در جزیره آشوراده با آن مواجه می‌شوند.

گردشگران نوروزی برای رفتن به جزیره آشوراده ابتدا باید به بندرترکمن سفر کنند و در ادامه با استفاده از شناورهای تفریحی کرایه‌ای مسافت دو کیلومتری آشوراده تا بندرترکمن را طی کنند.

به گزارش خبرنگار مهر، بحث‌های توسعه‌ای و گردشگری در مورد جزیره آشوراده پایان ناپذیر است و به نظر می‌رسد باید راه میانه ای را انتخاب کرد و اگر قرار است هرگونه تغییر و تحولی در جزیره آشوراده انجام شود این امر باید مبتنی بر یک الگوی محیط زیستی باشد یعنی اینکه به محیط زیست جزیره که امانتی در نزد ما برای نسل‌های بعدی است، آسیبی وارد نشود.