چالش‌های طرح مسکن ملی/ این خانه خیلی دور است

خبرگزاری مهر - گروه استان‌ها: مسکن همچنان به عنوان یکی از دغدغه‌های اصلی مردم شناخته می‌شود، بسیاری از مردم برای خرید و یا اجاره مسکن با چالش‌های زیادی مواجه هستند، در حالی که هر روز قیمت‌های خرید و اجاره افزایش می‌یابد، درآمد مردم کفاف هزینه‌های این بخش را ندارد.

در برخی از مناطق کشور مثل تهران حتی قیمت پا را فراتر از حد گذاشته و بررسی‌ها نشان می‌دهد اگر چه ورود دلار به عرصه خرید و فروش ملک و اجاره واحدهای مسکونی وجاهت قانونی ندارد اما مالکان واحدهای مسکونی در برخی از مناطق تهران تنها با دلار معامله می‌کنند.

برای رفع بخشی از مشکلات مسکن، ساخت سالانه یک میلیون واحد مسکونی توسط دولت در قالب طرح نهضت ملی مسکن در دستور کار قرار گرفت اما این طرح با گذشته ۲ سال با چالش‌های بسیار زیادی مواجه شده و هنوز نتوانسته به خانه دار شدن قشر کم درآمد جامعه منجر شود.

اطلاعات تسهیلات‌دهی بانک‌ها به طرح نهضت ملی مسکن نشان می‌دهد که بانک‌ها به تأمین مالی این ابرپروژه‌ی دولت سیزدهم، چندان پایبند نیستند. این اطلاعات حاکی از آن است که بانک‌ها در سال اول تنها ۶۴.۷ هزار میلیارد تومان قرارداد منعقد کرده‌اند که البته ۵۱.۵ هزار میلیارد تومان آن تنها توسط بانک مسکن اعطا شده بود.

همچنین در سال دوم نیز، ۱۱۱ هزار میلیارد تومان قرارداد منعقد شده که مجدداً بخش زیادی از آن، یعنی ۸۲.۷ هزار میلیارد تومان آن توسط بانک مسکن اعطا شد.

در نمودار زیر، میزان درصد تحقق قانون در امر تسهیلات‌دهی بانک‌ها به طرح نهضت ملی مسکن در سه دوره نمایش داده شده است. بر اساس اطلاعات تسهیلات بانکی، درصد تحقق نسبت به سهمیه سال اول برابر با ۱۸ درصد، درصد تحقق نسبت به سهمیه سال اول و ۶ ماهه سال دوم برابر با ۱۷.۵ درصد و درصد تحقق نسبت به سهمیه سال دوم برابر با ۲۴ درصد بوده است.

همانطور که از نمودار بالا مشاهده می‌شود، به غیر از چهار بانک که به میزان تعهد خود به طور کامل عمل کرده‌اند، سایر بانک‌ها زیر ۱۰ درصد و حتی اکثریت آنان در حد ۲ الی ۳ درصد از طرح نهضت ملی مسکن را تأمین مالی کرده‌اند.

از این رو، می‌توان بیان کرد که یکی از مهمترین دلایل عقب ماندگی این طرح از اهداف از پیش تعیین شده، عدم پایبندی بانک‌ها به تعهدات خود بوده است.

در همین ارتباط سرپرست دفتر اقتصاد مسکن با اعلام اینکه یک میلیون و ۴۰۰ هزار واحد مسکونی نهضت ملی در مراحل مختلف ساخت قرار دارد گفت: هرجایی که امکان تأمین زمین وجود داشته باشد خانه یک طبقه حیاط دار احداث می‌شود.

«ابوالفضل نوروزی» تصریح کرد: حدود ۶ میلیون نفر در طرح نهضت ملی مسکن ثبت‌نام کرده‌اند که همه این افراد به شکل برخط در سامانه پالایش و متقاضیان واجد شرایط شناسایی شد. در مرحله شناسایی زمین وزارت راه و شهرسازی موفق شد تا تغییر کاربری‌های مجاز را انجام و الحاق به محدوده را انجام دهد که بیش از ۲۴ هزار هکتار زمین تغییر کاربری پیدا کرد و تمامی این شناسایی‌ها با ملاک عمل قرار دادن نبودن اراضی در حریم گسل‌ها، در حریم رودخانه‌ها، در حریم فرونشست و توجه به سایر مخاطرات انجام شد.

متن کامل را اینجا بخوانید.

وضعیت طرح نهضت ملی مسکن در استان‌های مختلف

گلایه مردم سمنان از وضعیت مسکن ملی

مسئولان استان سمنان در حالی می‌گویند زمین برای مسکن ملی تأمین شده که در برخی شهرها مانند دامغان، شاهرود، کلاته خیج و بی ارجمند مردم از عدم واگذاری زمین گلایه دارند.

«محمد حمیدی» معاون عمرانی استاندار سمنان و مسئول پیگیری طرح مسکن ملی با بیان اینکه در مجموع ۱۴ هزار و ۴۴۲ واحد مسکونی در استان سمنان در دست ساخت است، گفت: حدود ۹۵ هزار نفر ثبت نام برای مسکن ملی داشتیم که ۵۷ هزار نفر واجد شرایط بودند.

معاون عمرانی استاندار سمنان با بیان اینکه ۱۹ هزار و ۵۰۰ نفر تشکیل پرونده داده و هشت هزار و ۸۸۳ نفر واریز وجه کرده‌اند و این در حالی است که ۱۴ هزار واحد در حال احداث است، تاکید کرد: در تمام شهرهای استان سمنان زمین برای ساخت مسکن ملی آماده شده است همچنین در جلسه کارگروه مسکن استان نیز مصوب شد که به خصوص در شهرهای کوچک اخذ پروانه ساخت نیز با مشارکت شهرداری‌ها تسریع شود.

ادامه این گزارش اینجا بخوانید.

بحران مسکن ملی در همدان

موضوع مسکن در همدان نیز سالهاست به بحرانی تبدیل شده و بروکراسی فرسایشی اداری نیز به این قضیه دامن زده است.

در این راستا نشست بررسی تخصصی بحران مسکن در همدان با حضور اساتید دانشگاه، اصحاب رسانه و فعالان فرهنگی به میزبانی خبرگزاری مهر برگزار شد

ابراهیم قیاسوند عضو هیأت علمی دانشگاه بوعلی‌سینا، بروکراسی اداری در شهر همدان را فرسایشی و کشنده دانست و گفت: این چالش از میراث گذشته است و از حدود ۱۵ سال اخیر در همدان به نسبت سایر شهرستان‌ها شدیدتر است.

وی، بروکراسی فرسایشی در همدان را یکی از عواملی دانست که سرمایه‌گذاران بخش مسکن را از این شهر فراری می‌دهد و افزود: بسیاری از سرمایه گذاران یا مهندسان همدانی هستند که متأسفانه محل سرمایه گذاری خود را به شمال کشور یا به استان البرز و به ویژه شهر کرج انتقال داده‌اند.

وی گفت: طبق آمار پروانه‌های صادرشده طی چند سال اخیر در کشور کاهش صدور پروانه‌ها نسبت به سایر استان‌ها در همدان مشهود است.

قیاسوند با تاکید بر اینکه متولیان باید برای این چالش در استان تدبیر عاجلی بیاندیشند ادامه داد: نه تنها در این دولت بلکه در دولت‌های قبلی هم در این زمینه ما اقدام مؤثری ندیدیم.

وی با اشاره به پروژه بزرگ نهضت ملی مسکن اظهار کرد: علیرغم اینکه در قانون اساسی حق هر شهروند داشتن مسکن مناسب برای زندگی است اما متأسفانه دسترسی به این حق قانونی دشوار شده است.

عضو هیأت علمی دانشگاه بوعلی‌سینا افزود: متأسفانه طرح نهضت ملی مسکن در استان ما بسیار کند پیش رفته و با توجه به اهداف در نظر گرفته شده توسط دولت شاید تنها ۳ یا ۴ درصد پیشرفت داشته‌ایم.

ادامه این نشست را اینجا بخوانید.

همچنین قسمت دوم این نشست را می‌توانید در اینجا بخوانید.

مشکلات طرح نهضت ملی مسکن در کهگیلویه و بویراحمد

کهگیلویه و بویراحمد با عملکرد ضعیف در طرح نهضت ملی مسکن است و در جایگاه بیست و نهمین استان کشور قرار دارد.

حال با شفاف سازی شکل گرفته در سطح ملی، مدیران در کهگیلویه و بویراحمد توپ را در زمین عدم بروز رسانی آمارها و ارائه بدون تفکیک طرح‌های مسکن می‌اندازد.

معاون اقتصادی استاندار کهگیلویه و بویراحمد پس از شفاف سازی شکل گرفته در سطح کشور از ارائه عملکرد بروز رسانی شده استان به کشور خبر می‌دهد.

«سیداحسان عسکری» با اشاره به نشست شورای بانک‌های کهگیلویه و بویراحمد افزود: تعداد واحدهای مسکونی که برای استان طی چهار سال دولت سیزدهم پیش‌بینی شده، ۴۰ هزار واحد است که باید احداث شود.

وی ابراز داشت: آمار ارائه شده در جلسه شورای مسکن کشور پیرامون طرح نهضت ملی مسکن در استان کامل نبوده و اطلاعات صحیح و کامل آن به وزارت کشور ارسال شد.

متن کامل این گزارش را اینجا بخوانید.

جیب خالی مردم اردبیل در کش و قوس برای خرید مسکن

رضا محمدی یکی از شهروندان اردبیلی با گلایه از پیامک‌های دریافتی واریز آورده اولیه در کمتر از یک ماه در گفت‌وگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: این انصاف نیست به فاصله یک ماه ۸۰ میلیون از متقاضی دریافت کنید آن هم در این وضعیت اقتصادی و دقیقاً قبل و بعد عید که حساب اکثر مردم خالی است.

وی افزود: اگر اجاره نشین‌ها می‌توانستند هر ماه ۴۰ میلیون تومان پول جور کنند منتی برای ثبت نام در طرح «اقدام ملی» نداشتند.

این شهروند با بیان اینکه طبق برنامه اعلام شده پس از واریز آورده اولیه به مبلغ ۴۰ میلیون تومان ثبت نام کننده وارد طرح می‌شود و ادارات مربوطه باید زمین اعلامی را برای ساخت آماده‌سازی کنند و واریزی دوم را برای پی کنی و فوندانسیون از متقاضیان دریافت کنند، ادامه داد: درخواست واریز ۲ مرحله از آورده‌های مردم در حالی است که مسکن و شهرسازی اردبیل برای آماده سازی شهرک طی جلسه‌ای که با بذر باش در بهمن ماه ۱۴۰۱ داشتند هیچ گونه آماده‌سازی انجام نشده است.

متن کامل گزارش را اینجا بخوانید.

متقاضیان لرستانی همچنان منتظر و بلاتکلیف

در حالی متقاضیان طرح نهضت ملی مسکن در لرستان بلاتکلیف مانده‌اند که همچنان این پروژه در مرحله تأمین زمین متوقف مانده، استاندار وعده داده که اواسط امسال ساخت این واحدها شتاب می‌گیرد.

با همه مزایایی که این طرح دارد و همچنین تاکید رئیس جمهور برای ساخت این واحدهای مسکونی در استان‌های مختلف کشور، آنچه که مشخص است اجرای این طرح در لرستان با چالش‌های جدی مواجه شده، به طوری که همچنان بین دستگاه‌های متولی از جمله راه و شهرسازی با سایر نهادهایی که دارای زمین مازاد برای اختصاص به این واحدها هستند اختلاف نظرهای فراوانی وجود دارد.

روند طولانی تأمین زمین برای ساخت واحدهای طرح ملی مسکن در لرستان موجب انتقاد و بلاتکلیفی متقاضیان ساخت این واحدها در لرستان شده است، در حالی متقاضیان چشم انتظار ساخت این واحدها، آن هم در شرایط تورم و گرانی مسکن در لرستان هستند که متولیان و دستگاه‌های متولی هر کدام توپ تقصیر و مسئولیت را به زمین دیگری می‌اندازد.

استاندار لرستان در آخرین جلسه شورای عالی مسکن وعده داده که «شیب تند بهره برداری از نهضت ملی مسکن لرستان در اواسط سال ۱۴۰۲ خواهد بود»، باید منتظر ماند و دید که با وجود این عدم هماهنگی در بین دستگاه‌های متولی، وعده «فرهاد زیویار» رنگ عملیاتی به خود می‌گیرد یا همچنان متقاضیان و مردم باید چشم انتظار تحویل واحدهای خود بمانند.

متن کامل گزارش را اینجا بخوانید.

وضعیت طرح مسکن ملی در خراسان شمالی

مشکلات مردم خراسان‌شمالی در طرح نهضت ملی مسکن کم نیست، اما حل نشدنی هم نیست. به عنوان مثال مردم در ۵ شهر با کمبود زمین مواجه شدند که پس از کش و قوس‌های فراوان الحاق ۶۶ هکتار زمین برای اجرای طرح نهضت ملی مسکن در این شهرها، تصویب شد. اگر مشکل تأمین زمین حل شده باشد، پس چه چیزی باعث عقب افتادگی استان در ساخت مسکن شده است؟

یکی دیگر از مشکلات، عدم دریافت تسهیلات در شرایطی است که مردم هزینه اولیه را پرداخت کرده‌اند. با اینکه متقاضیان گام اول را برداشته، اما هنوز مسیری طولانی در انتظار آنهاست تا با گذر از دالان‌های اداری و گیر و دار بانک‌ها، بتوانند طعم صاحب خانه شدن را بچشند.

میزان تسهیلات به ازای هر خانه در شهر بجنورد ۳۵۰ میلیون تومان و در سایر شهرهای استان ۳۰۰ میلیون تومان است. اگر روند امور به درستی طی می‌شد و بانک‌ها در پرداخت تسهیلات سستی نمی‌کردند وضعیت قطعاً بهتر از الان بود و سطح رضایت مردم نیز بالاتر بود.

استانی که با تمام‌محرومیت‌ها توانسته است در اجرای این طرح ملی، رتبه ششم را کسب کند، چرا باید با ترک‌فعل‌ها و کم کاری‌ها، پس رفت کند؟ در شرایطی که باید با محرومیت زدایی، فراهم کردن زیرساخت‌ها و… بر رشد و پیشرفت استان تمرکز کرد، این قبیل رفتارها، چیزی جز خسران برای مردم به ارمغان نخواهد آورد.

ادامه گزارش را اینجا بخوانید.

گره مسکن ملی در مازندران

حدود دو سالی از فعالیت دولت می‌گذرد اما طرح مسکن ملی آن گونه که باید، شتاب و جهش خوبی در مازندران ندارد. کمبود زمین از یک سو، همکاری نکردن متقاضیان برای تأمین آورده از سوی دیگر و تردید انبوه سازان برای سرمایه گذاری در این پروژه از جمله چالش‌هایی است که مسکن ملی را در استان مازندران با موانع بی شمار روبرو کرده است.

بر اساس آمارهای ارائه شده بیش از ۱۱۸ هزار نفر برای ساخت مسکن ملی در استان مازندران ثبت نام کرده‌اند از این تعداد حدود ۲۹ هزار نفر واجد شرایط شناخته شدند و بسیاری از متقاضیان به صورت خودمالکی شروع به ساخت خانه کردند.

مدیرکل راه و شهرسازی مازندران با اشاره به افزایش شمار متقاضیان خود مالک در طرح جهش ملی مسکن گفت: هفت هزار و ۷۶۵ واحد مسکن به صورت خودمالک در دست احداث است.

علی دیوسالار در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به سهمیه ۱۳۸ هزار واحدی مسکن ملی در استان افزود: از این تعداد تاکنون ۷۷۶۵ واحد به صورت خودمالکی منجر به عقد قرارداد شده است.

ادامه گزارش را اینجا بخوانید.

گرانی مسکن در بوشهر

بوشهر با داشتن یک راه ورودی و خروجی به شبه‌جزیره‌ای می‌ماند که فضای چندانی برای توسعه محدوده خود ندارد و به همین منظور برای تأمین مسکن با محدودیت‌هایی روبرو است. وجود سازمان‌های مختلف و اختصاص زمین به این سازمان‌ها موجب شده که کمبود زمین در بوشهر برای ساخت و ساز بیشتر احساس شود.

الحاق اراضی جدید به محدوده شهر بوشهر در نواحی اطراف این شهر و همچنین اجرای طرح نهضت ملی مسکن می‌تواند از راهکارهایی باشد که بخشی از کمبود زمین و نیازها برای ساخت مسکن را برطرف کند.

یکی از جوانان بوشهری در گفت‌وگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: متأسفانه در بوشهر شاهد بی‌سروسامانی وضعیت مسکن هستیم و خانه‌دار شدن برای جوانان این شهر به یک آرزو تبدیل شده است.

علی احمد نیا اضافه کرد: با قیمت ۳۰ میلیون تومانی هر متر آپارتمان در شهر بوشهر، جوانان این شهر چگونه باید صاحب خانه شوند؛ جوانی که حقوقش کفاف خرج ماهیانه او را نمی‌دهد، چگونه باید صاحب خانه شود.

متن کامل گزارش را اینجا بخوانید.