چرا جهاد اسلامی فلسطین در کانون حملات صهیونیست‌ها قرار دارد؟

خبرگزاری مهر، گروه بین الملل: روزهای اخیر ارتش رژیم صهیونیستی حملات ناجوانمردانه ای را برای ترور رهبران جهاد اسلامی فلسطین آغاز کرده است که در پی آن تاکنون ۷ کودک و ۷ زن در کنار ۵ تن از رهبران این جنبش به شهادت رسیده اند. در این یادداشت به دنبال پاسخ به این سوال هستیم که دلیل این حملات چیست؟

سناریو تکراری؟

اتفاقاتی که در روزهای اخیر در حال رخ دادن است بسیار شبیه جنگ ۳ روزه ۲۰۲۲ ( مرداد ۱۴۰۱) است. آن زمان در حالی که جنبش جهاد اسلامی به واسطه اعلام تهدید مستقیم و علنی اسرائیل در خصوص دستگیری السعدی یکی از رهبران این جنبش در شهر جنین در قلب کرانه باختری در آماده باش کامل بود؛ این ارتش تل آویو بود که در حمله‌ای غافلگیرانه در دقایقی محدود، پایگاه‌ها و محل‌های مختلفی را هدفمند بمباران کرد.
در حمله نخست سخنگوی ارتش رژیم صهیونیستی اعلام کرد که تمامی اهداف مدنظر در غزه در عرض ۱۷۰ ثانیه و به طور همزمان مورد حمله قرار گرفته است. اما خیلی زود مشخص شد هدف اصلی، شخصیت مهمی از گردان‌های نظامی جهاد اسلامی بود، یعن شهید تیسیر جعبری. رژیم صهیونیستی غروب جمعه با حمله به برج مسکونی «فلسطین» در خیابان الشهداء در غرب غزه، این فرمانده ارشد را به شهادت رساند و اعلام کرد، الجعبری برای چندین عملیات برنامه‌ریزی کرده بوده و در پشت پرده بسیاری از عملیات‌ها بوده است. حتی برخی منابع صهیونیستی مدعی شدند که ارتش طی ۴ روز گذشته به حالت آماده‌باش درآمده بود و منتظر رسیدن اطلاعاتی از محل حضور تیسیر الجعبری بوده تا بتواند او را ترور کند. چیزی که نشان می‌دهد، تل آویو از آماده باش جهاد اسلامی به منظور ایجاد یک موازنه جدید برای بازدارندگی در مقابل دستگیری رهبرانش در کرانه باختری سناریوی دیگر را برنامه‌ریزی کرده بود.

سال گذشته رژیم صهیونیستی حملاتی را علیه جنبش جهاد اسلامی فلسطین انجام داد. حملاتی که کمتر از ۳ روز به طول انجامید و با حملات ددمنشانه رژیم صهیونیستی به مکان های مسکونی و پایگاه های مقاومت منتسب به جهاد اسلامی همراه بود. حملات با شهادت ۴۵ فلسطینی و مجروح شدن نزدیک ۳۰۰ نفر دیگر همراه شد که در میان آنها ۴ فرمانده ارشد سرایاالقدس شاخه نظامی جنبش جهاد اسلامی هم دیده می شد. تیسیر الجعبری فرمانده شمالی و خالد منصور فرمانده جنوبی جهاداسلامی از مهم ترین شهدا بودند. در این حملات ۱۵ کودک هم به شهادت رسیدند.

حال باز همان سناریو این بار در ۲۰۲۳ گویا در حال تکرار است. در حالی که همه منتظر انتقام شهادت اسیر فسلطینی شیخ خضر عدنان از سوی جهاد اسلامی بودند، باز صهیونیست ها حملاتی را به غزه آغاز کردند. در این حملات تاکنون و پس از گذشت ۳ روز، ۵ نفر از فرماندهان این جنبش یعنی جهاد شاکر الغنام، دبیر شورای نظامی گردان‌های قدس، خلیل صلاح البهتینی، از اعضای شورای نظامی گردان‌های قدس و فرمانده منطقه شمال غزه و طارق محمد عزالدین، از فرماندهان جهاد اسلامی ، علی حسن غالی فرمانده یگان موشکی جهاد اسلامی و احمد ابودقه، معاون فرمانده نیروی موشکی گردان‌های سرایا القدس فلسطین ترور شدند.

چمن زنی، این بار جهاد اسلامی فلسطین

چمن زنی یعنی سیاستی که به دنبال کنترل قد چمن هاست. اگر شما راهی برای نابودی چمن ها پیدا نمی کنید، حداقل مسیری را طی کنید که مانع از گستردگی و بلند شدن طول چمن ها برسید.

چمن‌زنی به صورت مداوم در قبال حماس در حال اجراست. مصداق بارز چمن‌زنی در قبال حماس و گروه‌های مقاومت در غزه، جنگ‌های چندگانه‌ای است که از سال ۲۰۰۸ تا کنون صورت گرفته است. چامسکی در این خصوص می‌گوید: «یکی از اقدامات دوره‌ای که اسرائیل آن را به‌صورت لطیفی «چمن زدن» نامیده است؛ به معنای شلیک به ماهی درون حوض است تا اطمینان حاصل شود که حیوانات در قفسی که برایشان درست کرده‌اید، البته پس از دوره‌ای که آتش‌بس نامیده می‌شود آرام بگیرند، دوره‌ای که به معنای رعایت آتش‌بس پیشنهادی اسرائیل از سوی حماس، آن‌هم زمانی که اسرائیل به نقض آن ادامه می‌دهد می‌باشد و سپس بر اثر تشدید اوضاع از سوی اسرائیل و واکنش حماس این آتش‌بس شکسته می‌شود. سپس شما دوباره دوره‌ای از «چمن‌ زدن» را خواهید داشت.»

به نظر می رسد هدف اصلی رژیم صهیونیستی از نبرد ۲ سال اخیر، چمن زنی جهاد اسلامی پیش از رسیدن این جنبش به مرحله و توانی شبیه وضعیت کنونی حماس است که در حال تعیین برخی معادلات در میدان( مانند سیف القدس) است. هدفمندی حملات و حجم تخریب های انجام شده کاملا نشان دهنده یک چمن زنی دقیق بود.

انحراف فشارهای داخلی

یک هدف دیگر از حملات اخیر، می تواند تلاش نتانیاهو برای رهایی از چالش های پیش رو و راضی کردن متحدان تندروی داخلی اش باشد. طی ۶ ماه اخیر با روی کار آمدن یک کابینه افراطی و مذهبی در رژیم صهیونیستی، صهیونیست‌ها شاهد اعتراضات دامنه‌دار هفتگی در مخالفت با تصویب قانون اصلاحات قضایی بوده‌اند که هر هفته در حال گسترش است، این اعتراضات در عین اینکه در خیابان‌ها به نمایش درآمد اما با همکاری مخالفان کابینه نتانیاهو آغاز شد، اما حالا در زمانی که مخالفان کابینه به‌سمت مذاکره با کابینه رفته‌اند تا به یک راه‌حل میانه در خصوص اختلاف به‌وجودآمده بر سر اصلاحات قضائی بپردازند، معترضان اعلام کرده‌اند با مخالفان سیاسی کابینه کاری ندارند و تا زمانی که لایحه اصلاحات قضائی به‌طور کامل کنار گذاشته نشود، از اعتراض دست بر نخواهند داشت.

این فضای ملتهب اجتماعی با بهانه‌جویی‌ها و بحران‌هایی که دو عضو افراطی کابینه، «ایتامار بن گویر» و «بتزالل اسموطریچ» ایجاد کرده‌اند کابینه رژیم صهیونیستی را به‌شدت در تنگنا قرار داده است، حمله به نوار غزه موجب می‌شود اعتراضات دست‌کم برای مدتی کوتاه فروکش کند و کابینه رژیم صهیونیستی فرصتی برای تنفس به دست آورد، ضمن آنکه این احتمال نیز وجود دارد که آنها در این فرصت به‌دست‌آمده دست به اقدامات غیرقابل پیش‌بینی مثل تصویب لایحه اصلاحات قضائی بزنند و آن را به اجرا بگذارند تا همه مخالفان را مقابل عمل انجام‌شده قرار دهند. بن گویر حتی در هفته گذشته رای در کابینه را هم از سوی حزبش تعلیق کرده بوده که با آغاز حملات تعلیق را برداشت تا نشان دهد از حملات و ترور های نتانیاهو راضی است و در گفتگویی بگوید: اکنون زمان ترور فرار رسیده است!

جهاد اسلامی، خطرناک تر و حاشیه سازتر

یکی از دلایل حملات ارتش اسرائیل به جهاد اسلامی، را می توان گسترش این جنبش در کرانه باختری بالاخص در شهر جنین دانست. گردان های منتسب به جهاد اسلامی در حال تغییر معادلات در کرانه باختری و بالاخص شمال این منطقه است و تحلیل گران اسرائیلی بسیار نسبت به خطرات این جنبش در دهه پیش رو ابراز نگرانی می کنند و به مرور این جنبش را خطرناک تر از حماس هم می دانند. اکنون فرصت خوبی است که با حملات ضمن کنترل آن، اختلاف میان این جنبش و حماس را که در بدنه شان وجود دارد، برجسته سازی و تفکیک سازی شود. حماس این سال‌ها سیاست حداقل تنش را دنبال می‌کند و معتقد است تداوم تنش‌ها و فرصت دادن به رژیم برای بازی با آتش مانع مسیر قدرت نوارغزه و افزایش قدرت نظامی می‌شود. ضمن آنکه وضعیت کنونی اقتصادی در غزه، لغو مجوزهای کارگران غزه برای ورود به سرزمین‌های اشغالی، افزایش بیکاری و چالش جدی بیمارستان‌ها برای تأمین نیازهای مردم و بیماران و… در کنار عدم بازسازی غزه از جنگ‌های اخیر و بالاخص سیف القدس موجب شده است حماس به دنبال تنش نباشد و بسیار محتاطانه رفتار کند. حماس معتقد است کنش جهاد اسلامی دستاورد راهبردی نخواهد داشت( مانند سیف القدس) و بالعکس هزینه‌های جدی‌ای به جهاد اسلامی وارد می سازد.

رونین بار، رئیس دستگاه امنیت عمومی اسرائیل (شاباک) در جلسه کابینه امنیتی اسرائیل که در روز دوم جنگ ۲۰۲۱ که به ریاست «یائیر لاپید» نخست وزیر وقت برگزار شد توصیه کرد پیش از آنکه با بروز یک اشتباه، گسترش دایره عملیات لازم شود، عملیات در غزه متوقف شود. او تأکید کرد که این عملیات «اهدافی بیش از آنکه تعیین کرده بودیم» را تحقق بخشیده و یک هدف راهبردی را هم عملی ساخته» که به ادعای وی "جدا کردن جنبش مقاومت اسلامی حماس از جهاد اسلامی است."

نکته پایانی

انتخاب جهاد اسلامی فلسطین در سال های اخیر، راهبردی کاملا مشخص دارد. در وهله اول این جنبش باید سعی کند با راهبردی دقیق تر تکرار این اقدام را برای صهیونیست ها سخت تر نماید و از سوی دیگر بازدارندگی حمله به این جنبش به حمله به کل مقاومت تغییر یابد.