گره مرمت حسینیه گود/خانه ای که وقف عزای سید الشهدا(ع) شد

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها: در ضلع جنوبی کوچه پایین شهر بیرجند و در غرب آب انبار «جناب شیخ» حسینیه‌ای وجود دارد که بانی آن سید ملاکی به نام «آقا میر هادی» بوده که از این رو حسینیه به نام او به «آقا میر هادی» معروف شده است.

کف حیاط حسینیه از سطح کوچه پایین‌تر بوده و به همین جهت راهروی ورودی آن فاصله به فاصله پله می‌خورد و چون در کوچه پایین شهر (ته ده) واقع است به آن «حسینیه ته ده «نیز می‌گفتند و به دلیل گود بودن آن نسبت به کوچه به این حسینیه «حسینیه گود» نیز می‌گویند.

از همان زمان مرحوم آقا میرهادی مراسم عزاداری در این بنای باشکوه انجام می شده است تا به یکی از نوادگان او به نام مرحوم سید هادی مرتضوی رسیده است و ایشان نیز بر همان روش نیاکان خود کار را پیگیری کرد.

اما چند سالی است که در «حسینیه گود» آن عزاداری سنتی گذشته در دهه اول ماه محرم به واسطه عملیات مرمت و بازسازی انجام نمی‌شود و روند کار مرمت نیز طولانی شده است که این موضوع سوالاتی را در ذهن علاقمندان به شرکت در مراسم حسینیه گود به وجود آورده است.

چرایی طولانی شدن مرمت حسینیه

هادی شاه وردی، مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان جنوبی درباره حسینیه گود اظهار کرد: هنگام مرمت ایوان حسینیه شواهدی از دوره تیموری برای آن پیدا شده است و مبلغ ۱۰۰ میلیون تومان اعتبار گذاشتیم که کار آن به پایان برسد.

وی گفت: اما در مورد نمای ایوان، متولیان حسینیه و خانواده مرحوم مرتضوی تصمیم داشتند که آن را به همان سبک و شیوه قدیم برگردانند و تقبل کردند هزینه آن را نیز پرداخت کنند که در مورد این بخش نیز لایه برداری انجام شد.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان جنوبی بیان کرد: اما وقتی که کار به نمای اصلی رسید کار را متوقف کردند که مباحث مالی علت آن بود.

شاه وردی یادآور شد: البته ما نیز اگر از محل سفر رئیس جمهور و… و. اعتباری به دست ما رسید حتماً در تکمیل کار کمک خواهیم کرد.

البته وارثان مرحوم مرتضوی نظر دیگری دارند که شنیدنی است.

خانه‌ای که وقف عزاداری شد

سهیلا مرتضوی فرزند مرحوم هادی مرتضوی(l مالک بنای مشهور به حسینیه گود) در گفت و گو با خبرنگار مهر اظهار کرد: بنایی که در بین مردم بیرجند به حسینیه گود مشهور شده یک منزل مسکونی است که البته ۱۰ روز اول محرم وقف عزاداری سید الشهدا (ع) بوده است.

وی بیان کرد: این وصیتی بوده است که پدربزرگان ما از قبل داشته‌اند و مرحوم پدرم نیز بر همان اساس این نیت را پیگیری کردند.

فرزند مرحوم هادی مرتضوی گفت: از آنجایی که مرحوم پدر علاقه زیادی به شهر خود داشتند در حد توان خود شروع به مرمت و بازسازی این بنا کردند که البته طبق معمول در آن زمان میراث بودجه‌ای برای همکاری در این زمینه نداشت.

اشاره به مراحل مرمت حسینیه گود

مرتضوی ادامه داد: البته از راهنمایی مهندس جنتی یکی از مدیران میراث فرهنگی و مهندس نخعی همسر خواهر کوچکترم استفاده شد و سراچه و حیاط با هزینه‌ای در حدود ۳۰۰ میلیون مرمت شد ولی در ادامه پدرم بیمار و متأسفانه فوت کردند که این موضوع در روال بازسازی توقفی ایجاد کرد.

وی افزود: از آنجایی که می‌دانستیم پدرم به بازسازی این بنا علاقه زیادی داشته و تمایل داشتند که بنا به شکل اولیه خود مرمت و بازسازی شود، کار را ادامه دادیم که در این مرحله میراث فرهنگی برای نظارت بر کار مهندس جعفری را معرفی کردند.

شواهدی که نشان از قدمت حسینیه داشت

یکی از وارثان مرحوم سید هادی مرتضوی گفت: بازسازی در حال اتمام بود که وقتی برای تعمیر نهایی به سردر طاق‌هایی داخلی رسیدیم شواهدی مبنی اینکه این بنا متعلق به دوران‌های قبل تر (تیموریان یا صفویه که نیاز به تحقیق و پژوهش بیشتر دارد) به دست آمد.

مرتضوی گفت: میراث فرهنگی گفت ما بودجه‌ای برای مرمت آن به شکل همان قرون نداریم، اگر شما هزینه را تقبل می‌کنید ما طرح را بدهیم که بر اساس قدمت همان دوران (دو طبقه و …) بازسازی شود که ما تقبل کردیم.

وی یادآور شد: در حال حاضر ما منتظر هستیم که میراث طرح و نقشه بنا بر اساس همان دوران تأیید شده میراث (تیموریان یا صفویه) به ما بدهد تا کار را ادامه دهیم و به همین جهت کار متوقف مانده است.

فرزند مرحوم هادی مرتضوی گفت: البته بر اساس نیت گذشتگان ما هر ماه یا ماهی دو بار بین نیازمندان و مردم منطقه کمک‌هایی با همکاری خیرین توزیع و در ۱۰ روز اول محرم نیز توزیع صبحانه را داشته‌ایم.

مرتضوی ادامه داد: همسرم محمد صادق میرفخرایی، آقای مجتبی نخعی، بابک عابدیان و خواهرم فریبا مرتضوی و… سایر خواهران، خانم‌ها نخعی و ابراهیمی در این زمینه پیگیری مرمت بنا و همچنین کارهای خیرخواهانه همکاری‌های زیادی داشته‌اند.

مشکلی از نظر بودجه برای مرمت حسینیه نداریم

وی با تأکید بر اینکه در تمامی دوران مرمت این بنا میراث فرهنگی بودجه چندانی نگذاشته و ما با هزینه شخصی تلاش برای مرمت آن به شکل اولیه (به صورت دو طبقه و …) داریم، افزود: برای ادامه مرمت بنا از نظر اعتباری و بودجه‌ای مشکلی نداریم هر چند مرمت آن هزینه‌های میلیاردی می‌طلبد.

در هر حال حسینیه گود چه از نظر میراث فرهنگی و معماری کهن و چه از نظر معنوی و دینی از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است و باید متولیان امر در میراث فرهنگی در همکاری با صاحبان این بنای باشکوه در پایان مرمت این بنا جدیت بیشتری داشته باشند.