خبرگزاری مهر -گروه دانش و فناوری؛ مهتاب چابک: همزمان با نزدیک شدن به اربعین حسینی از روز جمعه مرزها برای ورود زوار اربعین باز شده و دستگاههای اجرایی و سازمانهای مرتبط با این «ابررویداد مذهبی_فرهنگی» خود را مهیای پذیرایی از زائران و عاشقان اباعبدالله در مسیر راهپیمایی تا حرم میکنند.
امسال برای اولین بار قرار است از محصولات دانش بنیانهای ایرانی که به همت فناوران و محققان داخل کشور، طراحی و تولید شده در مسیر راهپیمایی اربعین و به منظور خدمت به زائران استفاده شود.
در همین راستا نخستین رویداد «همکاری فناورانه در خدمترسانی به زائران اربعین» اخیراً به همت صندوق نوآوری و شکوفایی برگزار شد؛ این رویداد با اهدافی چون شناسایی نیازها و ضرورتها در مسیر پیادهروی اربعین و استفاده از ظرفیت زیست بوم شرکتهای دانشبنیان، فناور، خلاق و استارتآپی دارای محصولات و خدمات ویژه برای خدمترسانی به زائران اربعین برپا شد.
توانمندی ۵۰ شرکت دانش بنیان برای خدمت رسانی به زائران
سیاوش ملکی فر، معاون توسعه صندوق نوآوری و شکوفایی درباره جزئیات رویداد همکاری فناورانه در خدمت رسانی به زائران گفت: حدود ۳۳ شرکت دانش بنیان و ۱۷ شرکت فناور و خلاق در ۵ حوزه سلامت، ارتباطات، حمل و نقل، صنایع خلاق و بیمه حضور پیدا کردند که میتوانند به زائران اربعین کمک کنند. امسال کار را دیر شروع کردیم و قطعاً ظرفیت دانش بنیانها در حوزه خدمات رسانی به اربعین بیشتر از اینها است.
تاکید رئیس جمهور بر استفاده از ظرفیت زیست بوم نوآوری در راهپیمایی اربعین
رئیس جمهور نیز در رأس دولت سیزدهم در رویداد پیش رو تأکیدات ویژه ای بر استفاده از ظرفیت دانش بنیان و نوآوری ایرانی دارد به طوری که همین چند روز پیش در نامهای خطاب به وزیر کشور دستوراتی را برای برگزاری هر چه بهتر راهپیمایی عظیم اربعین صادر کرد که یکی از این دستورات استفاده از ظرفیت زیست بوم علم و فناوری کشور و صندوق نوآوری و شکوفایی برای حل مسائل اربعین با رویکردهای نوآورانه بود.
شرکتهای دانش بنیان و خلاق فناور محصولات و نرم افزارهایی در حوزههای ردیابی مفقودین، حمل و نقل و لجستیک، اسکان زائرین، زباله و پسماند، تهویه و صنایع برودتی، انرژی، بهداشت و سلامت، فناوریهای فرهنگی و نرم و صنایع خلاق بخشی دارند که قرار است در راهپیمایی اربعین به زائران اباعبدالله خدمت رسانی کنند.
در نوشتار زیر جزئیاتی از این محصولات فناورانه و دانش بنیان شرح داده است:
یکی از خدمات ارائه شده به زائران اربعین در حوزه ارتباطات، استفاده از اپلیکیشنهایی است که به سادگی در گوشی نصب و در هر لحظه که فرد اراده کند، میتواند از خدمات آن استفاده کند. یکی از این نرم افزارها کاربردش برای زائران اربعین، پیدا کردن افراد خردسال، همراهان و یا افراد سالمند در میان ازدحام جمعیت است.
طراحی یک اپلیکیشن برای ردیابی فرزندان خردسال در ازدحام جمعیت
مسعود احمدی یکی از طراحان این اپلیکیشن به مهر میگوید: اپلیکیشن ما قابلیتهای زیادی دارد که یکی از آنها، سرویس رؤیت مکان است؛ مادر و یا پدر باید این اپلیکیشن را در گوشی خود و فرزندشان نصب و در مسیر راهپیمایی در صورت مفقود شدن بچهها به سرعت محل استقرار کودک و یا سایرین را پیدا کنند.
وی درباره قابلیتهای دیگر این اپلیکیشن گفت: این نرم افزار برای فرزندان کوچک تا ۱۴ سال طراحی شده و در واقع با هدف مراقبت از فرزندان در برابر آسیبهای استفاده نامناسب موبایل و اینترنت شکل گرفت. مشکل عمده نرمافزارهای کنترل والدین که در فروشگاههای گوگلپلی و کافهبازار این است که اکثر آنها خارجی هستند و متأسفانه بعضی از امکاناتشان نیاز به پرداخت حق شارژ ماهیانه دارد. این امر باعث میشود والدین زیادی از استفاده از این نرمافزارها محروم بمانند.
این فعال حوزه آی تی قفل برنامههای گوشی، تنظیم اینترنت برنامهها، جستجوی ایمن در اینترنت و قفل زمانی برنامهها را قابلیتهای این اپلیکیشن برشمرد و افزود: با استفاده از این اپ والدین میتوانند برای هرکدام از فرزندانشان انتخاب کنند که به کدام برنامهها و بازیها دسترسی داشته باشد و یا فعال کردن گزینه جستجوی ایمن، امکان جستجو از طریق مرورگرهای امن و مناسب کودکان فراهم میشود.
در حوزه پزشکی یکی دیگر از دانش بنیانها یک «ربات اسکلتی» طراحی و تولید کرده که به کمک آن افراد دچار فلج مغزی و یا افرادی که بر اثر حادثه توان راه رفتن را از دست داده اند، میتوانند حس راه رفتن را دوباره تجربه کنند. این محصول نوآور در راهپیمایی اربعین میتواند یاری رسان توانیابان در راه رفتن باشد.
در همین رابطه زهرا رمضانی کارشناس بیومکانیک این شرکت دانش بنیان درباره این ربات اسکلتی به خبرنگار مهر توضیح داد و گفت: شرکت ما اولین و تنها تولید کننده ربات اسکلت بیرونی در ایران و خاورمیانه محسوب میشود و این ربات، جدیدترین نسخه از ربات اسکلت بیرونی پایین تنه است که قادر است وزن بیمار را تحمل کرده و به زمین انتقال دهد.
یک ربات اسکلتی برای راه رفتن افراد ضایعه نخاعی ساخته شد
رمضانی افزود: افرادی که دچار فلج پایین تنه هستند به ویژه توانیابان ضایعه نخاعی و همچنین افراد دچار ضعف عضلانی و یا اختلال حرکتی در ناحیه پایین تنه میتوانند از ربات اسکلتی استفاده کنند. علاوه بر توانیابان، آزمایشگاههای علوم اعصاب، کلینیکهای توانبخشی، کاردرمانی و همچنین مراکز تحقیقاتی و پژوهشی نیز میتوانند از این ربات استفاده کنند.
کارشناس بیومکانیک این شرکت دانش بنیان با اشاره به اینکه این ربات بر روی لباسهای کاربر پوشیده میشود، گفت: این محصول از چهار موتور الکتریکی پر قدرت در مفاصل لگن و زانو بهره میبرد که قادرند پاهای بیمار را با الگوهای حرکتی گوناگون و سرعتهای مختلف حرکت دهند. بدین ترتیب کاربر قادر است در جابجاییهای روزمره بدون نیاز به صرف انرژی چندانی به کمک آن شخصاً راه برود.
وی با بیان این مطلب که این ربات میتواند منجر به بهبود دردهای نئوروپاتیک و کاهش اسپاسم عضلانی شود، خاطرنشان کرد: همچنین راه رفتن با این تجهیز در حفظ و افزایش توده عضلانی و تراکم استخوان میتواند مفید باشد. همچنین راه رفتن با این ربات، میتواند موجب افزایش اعتماد به نفس و نشاط و انگیزه در توانیابان ایجاد کند و تجربه افرادی که از این تجهیز استفاده کرده اند نشان داده که در بهبود و تقویت عملکرد قلبی ریوی افراد دچار ضایعه نخاعی نیز مؤثر بوده است.
رمضانی مشخصات این ربات اسکلتی را تشریح کرد و گفت: این ربات قابلیت کنترل بی سیم توسط مچ بند هوشمند را داشته و باتری قابل شارژ با امکان راه رفتن ۹۰ دقیقهای را دارد. این ربات همچنین دارای حالتهای آموزشی، تمرینی و حرفهای بوده و دارای نمایشگر لمسی با امکان تنظیم پارامترهای گام برداری مانند سرعت، ارتفاع و طول گام است. این تجهیز قابل استفاده توسط توانیابان با قد بین ۱۵۵ تا ۱۹۰و با حداکثر وزن ۹۰ کیلوگرم را داراست.
کارشناس این شرکت دانش بنیان قیمت این محصول را ۹۷۵ میلیون تومان اعلام کرد و گفت: این محصول دارای استاندارد بین المللی بوده و تاکنون ۱۷۰ توانیاب بیش از هزار و ۲۰۰ ساعت تجربه موفق استفاده از دستگاه را داشته اند.
عشق و ارادت قلبی به حضور در راهپیمایی اربعین پیر و جوان را علی رغم داشتن بیماریهای مختلف گرد هم میآورد و ممکن است این افراد در طول مسیر به دلایل متفاوت مثل خستگی، گرمای هوا، ازدحام جمعیت و یا به دلیل بیماری زمینهای دچار تنگی نفس شوند. در این شرایط دستگاههای اکسیژن ساز، میتواند در بهبود حال عمومی این افراد مؤثر باشد. یکی از دانش بنیانها، دستگاههای اکسیژن ساز در مدلهای مختلفی تولید کرده که از میان آنها اکسیژن ساز پرتابل (قابل حمل) میتواند در راهپیمایی اربعین مورد استفاده قرار گیرد.
ساخت دستگاه اکسیژن ساز سبک و قابل حمل
علی ابراهیمی مدیر عامل شرکت دانش بنیان تولید کننده دستگاه اکسیژن ساز در گفتگو با خبرنگار مهر میگوید: پیش از تولید دستگاههای اکسیژن ساز، بیماران نیازمندیهای تنفسی خود را با استفاده از کپسولهای سنگین، حجیم و اشتعال زا برطرف میکردند که به صورت دورهای نیاز به شارژ داشتند. این دستگاه هم سبک تر بوده و هم اکسیژن بالای ۹۰ درصد را به بیماران ارائه میدهد.
وی افزود: بیماران ریوی، افراد دارای آسم و یا سوختگی و حتی بیماران قلبی به دلیل قطع تنفس در خواب و یا مبتلایان به سرطان نیازمند اکسیژن درمانی هستند.
این فعال فناور با اشاره به تولید اکسیژن سازهای خانگی، بیمارستانی، آمبولانسی و قابل حمل گفت: دستگاه اکسیژن ساز با دریافت هوای محیط، اکسیژن را خالص سازی میکند و به مصرف کننده میرساند؛ این دستگاه تنها نیاز به یک جریان برق ساده دارد و بدون نیاز به هرگونه شارژ اضافی یا مخاطرات دیگر میتواند به مصرف کننده خدمت رسانی کند.
ابراهیمی با بیان این مطلب که شرکت ما برای اولین بار تکنولوژی تولید اکسیژن را بومی سازی کرد، گفت: تا به امروز ۶۰-۷۰ درصد نیاز کشور به این دستگاه را در دوران کرونا و پس از کرونا تأمین کرده ایم. همچنین این شرکت بیشترین میزان تولید اکسیژن ساز در ایران را داشته و سالیانه ظرفیت تولید ۱۵ هزار دستگاه را داریم و خوشبختانه به دلیل تنوع، کفایت و قیمت رقابتی کشور از واردات آن بی نیاز شده است.
صادرات اکسیژن ساز به هندوستان و عراق
وی از صادرات دستگاه اکسیژن ساز به کشورهای همسایه خبر داد و گفت: قریب به ۲ هزار دستگاه به عراق، سوریه، هندوستان و افغانستان صادر کرده ایم و قیمت محصول نسبت به مشابه خارجی آن حداقل ۲۰-۳۰ درصد ارزانتر است. این شرکت دانش بنیان برای ۶۰ نفر به صورت مستقیم اشتغال زایی کرده و به صورت غیر مستقیم و برون سپاری با ۲۰۰ نفر در ارتباط هستیم.
در راهپیمایی اربعین برخی افراد با پای پیاده راهی زیارت امام حسین (ع) میشوند و عدهای هم بهدلیل معلولیت، جانبازی و یا کهولت سن مجبور به استفاده از ویلچر هستند؛ یکی از شرکتهای دانش بنیان ویلچرهای سبک برقی طراحی و تولید کرده که نسبت به نمونههای قدیمی تر سبک تر است و به راحتی قابل حمل بوده و قابلیت جای گیری آسان در انواع خودروها حتی در خودروهای بدون صندوق را دارد.
ویلچر برقی سبک و کم حجم برای زائران دارای معلولیت و جانبازان
حسن کریمی یکی از کارشناسان شرکت دانش بنیان فعال در حوزه تولید ویلچر برقی به خبرنگار مهر میگوید: این نوع ویلچر برقی سبک و کم حجم بوده و نسبت به ویلچرهای قدیمی تر که ۴۰-۵۰ کیلوگرم وزن دارند، این مدل با فناوری به روزتر تنها ۲۵ کیلوگرم است.
وی با اشاره به اینکه این نوع ویلچر امکان طی مسافت ۱۵ کیلومتر با یکبار شارژ را دارد، گفت: در این نوع محصول از الیاف سه بعدی استفاده شده و با دارا بودن درزهای تنفس ضدتعریق است. همچنین قابلیت تنظیم زیردستی در دو ارتفاع و امکان کنار رفتن کامل دسته برای سوار شدن از پهلو را داراست.
کریمی کنترلر مدرن با امکان تنظیم سرعت ۵ مرحلهای را از دیگر ویژگیهای بارز این محصول برشمرد و بیان کرد: این ویلچر برای افزایش ایمنی بیشتر ترمز الکترومغناطیسی دارد و دارای بدنه آلومینیومی است. همچنین کلیه قسمتهای پارچهای برای شستشو قابل جدا شدن است و قابلیت اضافه شدن ریموت کنترل نیز دارد.
وی با بیان اینکه تقریباً ۳۰-۴۰ درصد بازار ویلچر برقی از محصولات شرکت ما تأمین میشود، خاطرنشان کرد: قیمت این محصول ۴۰ تا ۵۰ میلیون تومان است و با موکبهای اربعین در حال رایزنی هستیم که چگونه میتوان برای خدمت رسانی به زائران کمک کنیم.
یکی دیگر از شرکتهای دانش بنیان قرار است در زمینه غربالگری تخصصی قلب پیش از شروع راهپیمایی اربعین و همچنین پایش سلامت و اندازه گیری فشار خون و تستهای سلامت در حین پیاده روی خدمت رسانی کند. فائزه هاشمی مدیر این شرکت دانش بنیان میگوید: شرکت ما در حوزه تجهیزات پزشکی فعال است و فعالیت خود را از سال ۱۳۹۹ با تیمی متشکل از متخصصانی در زمینههای الکترونیک، هوش مصنوعی، نرم افزار، سخت افزار و تحقیقات سیستماتیک پزشکی آغاز کرد.
پایش سلامت زائران اربعین
وی با اشاره به طراحی سیستم هولتر مانیتورینگ فشارخون در این شرکت گفت: Rad۰ سیستم هولترمانیتورینگ فشارخون است. این سیستم به کمک سخت افزار میتواند چندین بیوسیگنال متفاوت را از مچ دست بگیرد و برای تحلیل و تفسیر به صورت بیسیم با فضای ابری ارتباط برقرار کند.
مدیر این شرکت دانش بنیان با بیان این مطلب که به واسطه این دستگاه و با اندازه گیری PWV و PTT میتوان با طراحی مدل مبتنی بر فناوری هوش مصنوعی، فشارخون را محاسبه کرد، افزود: سیستم هولتر مانیتورینگ فشارخون بدون کاف بازویی رادیال، با حذف نقایص دستگاههای موجود میتواند فشارخون را به طور قابل اعتماد، مداوم، راحت و بدون نیاز به اقداماتی از سوی بیمار، پایش کند. سیستمی که متعلق به نسل فعلی بیماران و الزامات سبک زندگی آنها است.
هاشمی از خدمت رسانی به زائران اربعین قبل و حین پیاده روی خبر داد و گفت: ما میتوانیم حین پیاده روی در بحث تریاژ و مراقبتهای پزشکی در وضعیت حاد کمک رسان باشیم؛ همچنین به دلیل گرمای هوا افراد به خصوصاً آنهایی که بیماری قلبی عروقی دارند با نوسان فشار مواجه میشوند، که در این زمینه نیز به وسیله سیستم هولتر مانیتورینگ فشارخون این اقدام را انجام خواهیم داد.
وی افزود: همچنین موکب داران میتوانند اقلام تجهیزات پزشکی مثل پک های کمکهای اولیه را از ما تهیه کنند.
ردیابها یکی از تجهیزات مهم و کاربردی در مکانهای شلوغ هستند که برای پیدا کردن کودکان، سالمندان و افراد توانخواه کاربرد دارد. با توجه به ازدحام جمعیت در پیاده روی اربعین ردیابها بهترین وسیله برای پیدا کردن کودکان و سالمندان هستند. در همین رابطه یک شرکت دانش بنیان که اقدام به تولید انواع ردیابهای شخصی، خودرویی و موتورسیکلت میکند، میتواند در این حوزه به زائران کمک کند.
ساخت ردیابهایی که قابلیت مکالمه دارند
یکی از این ردیابها، ردیابهای آهنربایی است که قابلیت نصب آسان داشته و با ابعاد کوچک و وزن قابل قبول میتواند تمامی دغدغههای امنیتی را رفع کند. این مدل یک ردیاب آهنربایی قوی است که با دارا بودن باتری ۳ هزار میلی آمپر لیتیوم پلیمر با یکبار شارژ برقی در حالت بهینه مصرف، عملکردی با حداکثر ۲ هفته شارژدهی دارد.
ردیاب دیگر، یک ردیاب شخصی پاوربانکی نام دارد که با قابلیت شنود آنلاین در قالب پاوربانک است که همین امر حتی آن را به گزینه مناسبی برای ردیابی نامحسوس تبدیل میکند. این پاوربانک به هیچ وجه قابل تشخصی به عنوان ردیاب نیست.
یکی دیگر از ردیابهای این شرکت دانش بنیان، ردیاب شخصی پرسنلی نام دارد که نیاز به نصب ندارد و قابلیت مکالمه نیز دارد؛ همچنین میتوان آن را با شارژر usb شارژ کرد و با هر بار شارژ تا حدود یک هفته قابل استفاده است.
یکی دیگر از محصولات دانش بنیان که میتواند یاری رسان زائران امام حسین (ع) در اربعین باشد، ترمیم زخمها به وسیله پانسمانهای پیشرفته با تکنولوژی نانوفیبری است. زائران ایرانی معمولاً از نجف تا کربلا را پیاده طی میکنند و از خروجی شهر نجف تا ابتدای شهر کربلا حدود ٨٠ کیلومتر است و طی کردن این مسافت طولانی و تعریق، زخمها و تاولهایی را در ناحیه پای زائران ایجاد میکند. استفاده از این پانسمانها میتواند درد ناحیه زخم ایجاد شده را کمتر و از بروز عفونت جلوگیری کند.
ترمیم زخمهای زائران در پیاده روی اربعین با پانسمان پیشرفته نانویی
این شرکت دانش بنیان ۳ نوع پانسمان از جمله پانسمان پیشرفته نانوفیبری برای همه انواع زخمهای پوستی، پانسمان پیشرفته نانوفیبری ویژه درمان زخمهای سوختگی و پانسمان پیشرفته نانوفیبری ویژه درمانهای زخمهای جراحی و برشی تولید کرده است.
پانسمان پیشرفته نانوفیبری، لایهای متشکل از نانوفیبر است که به محض تماس با سطح مرطوب زخم شفاف میشود و امکان نظارت بر روند درمان را فراهم میکند. این محصول با استفاده از پلیمرهای زیست سازگار با خواص بیولوژیکی عالی و بدون استفاده از حلال های سمی تولید میشود. این محصول همچنین درد ناحیه زخم را تسکین میدهد و به دلیل خاصیت ضد میکروبی ذاتی خود از بروز عفونت در مراحل درمان جلوگیری میکند و به دلیل ساختار خاص خود به عنوان یک لایه محافظ در برابر نفوذ باکتریها و سایر میکروارگانیسم ها عمل میکند.
یکی دیگر از محصولات دانش بنیان که در رویداد مذهبی پیش رو میتواند کاربردی باشد، یک «سیستم جان پناه اضطراری» است که برای شرایط بحرانی و یا حوادث تروریستی طراحی شده است؛ عملکرد این سیستم به گونهای است که مانند ایربک خودرو از جان افراد در حوادث مختلف حفاظت میکند.
یک فناور «سیستم جان پناه اضطراری» طراحی کرد
مصطفی تقیزاده مجری و مخترع طرح سیستم جان پناه اضطراری درباره جزئیات و کاربردهای این طرح به خبرنگار مهر توضیح داد و گفت: سیستم جان پناه به صورت هوشمند شرایط بحرانی را تشخیص داده و سنسور آن عمل و همچون ایربک خودرو از جان افراد در حوادث مختلف همچون حوادث تروریستی محافظت میکند. این محصول، در واقع یک سیستم اضطراری و یک سازه سبک وزن با پوسته مقاوم جهت امکان واکنش سریع برای کاهش تلفات سوانح غیر مترقبه محسوب میشود.
این فعال فناور افزود: این جان پناه در سه سایز مختلف شامل کوچک، متوسط و بزرگ و نمونه دیگری نیز برای حفاظت از جان سرنشینان وسایل نقلیه متوسط، بزرگ و همچنین محافظت از ساکنان ساختمان طراحی و ساخته شده است.
وی ضمن اشاره به اینکه این اختراع نوع جدیدی از کیسه هوا بوده که به دلیل طراحی یکپارچه و تخم مرغی شکل قابلیت دربرگیری انسان را به صورت کامل دارد، خاطرنشان کرد: این نوع از کیسه هوا به صورت فشرده درون سطوح کاذب به منظور عدم اشغال دائمی فضای مفید تا لحظه اضطراری جانمایی شده و در برابر سوانح فعال و پناهگاهی ایمن را در حداقل یک ثانیه مهیا میکند.
تقی زاده در ادامه تاکید کرد: این نوع فناوری، امکان پناه دادن افراد را فارغ از نوع کاربری و بدون فوت وقت تنها با یک حرکت به ویژه برای افراد کم توان به عمل میآورد.
مخترع سیستم جان پناه اضطراری با اشاره به حادثه تروریستی شاهچراغ گفت: این محصول فناورانه میتواند در حوادث تروریستی مثل حادثه اخیر در شاهچراغ کارساز باشد؛ به این دلیل که هم فضایی را اشغال نمیکند و در مکان عمومی قابل نصب است و میتواند در لحظه بحران باز شود و سدی در برابر گلوله تروریستها باشد. افراد نیاز به فرار ندارند داخل هر کدام از اینها پناه بگیرند و نیروهای امنیتی میتوانند فرد ضارب را از بین جمعیت تشخیص دهند.
وی افزود: این محصول میتواند در مقابل حادثه امنیتی احتمالی نیز در ایام اربعین به کار گرفته شود.
این فعال فناور با بیان این مطلب که در پژوهشگاه سوانح طبیعی وابسته به بنیاد مسکن تستهای لازم بر روی این محصول انجام شده است، گفت: در حال حاضر در حال اخذ مجوز هستیم تا هرچه سریعتر فرایند دانش بنیانی و تجاری سازی آن را انجام دهیم.
به گزارش مهر، قطعاً محصولات اشاره شده در نوشتار بالا و همینطور آن ۵۰ شرکت دانش بنیان و خلاقی که امسال برای خدمت رسانی در مسیر پیاده روی اربعین ۱۴۰۲ شناسایی شده اند، بخش کوچکی از توانمندی و محققان ایرانی به شمار میرود و همانطور که مدیران صندوق نوآوری و شکوفایی تاکید داشتند فرصت محدود این اجازه را نداده تا دانش بنیانهای بیشتری برای این رویداد مذهبی، توانمندی خود را معرفی کنند و یقیناً در سالهای آتی با برنامه مدونتر، شرکتهای بیشتری برای ارتقای کیفیت خدمات رسانی به زائران دستاوردهای خود را به کار خواهند گرفت.
نظر شما