خبرگزاری مهر، گروه سیاست، هادی رضایی: قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، حدود ۵۵ هزار مستشار آمریکایی در ارتش و وزارت دفاع وجود داشت و از این میان بیشترین تعداد مستشاران در نیروی هوایی مستقر بودند. برخی از کارشناسان گفته‌اند که تعداد مستشاران آمریکایی نیروی هوایی ۲ برابر پرسنل ایرانی این نیرو بودند. این مستشاران بعد از خروج از ایران در مصاحبه‌هایی که رسانه‌های مختلف از جمله سی‌ان‌ان و فاکس‌نیوز داشتند، مدام از فلج شدن نیروی هوایی ایران تا چند ماه دیگر خبر می‌دادند.
اما متخصصان نیرو هوایی با تلاش شبانه روزی نگذاشتند جای خالی مستشاران احساس شود اما با جنگ تحمیلی و تحریم‌های همه جانبه نیازها و کمبودها در این عرصه بیش از پیش احساس می‌شد این شرایط موجب شد تا در سال ۱۳۶۲ با صدور دستور صریح ریاست جمهوری وقت حضرت آیت الله خامنه ای، مبنی بر تشکیل معاونت‌های جهاد خودکفایی در نیروهای مسلح، هیأتی متشکل از اعضای دفتر کار ریاست جمهوری و ستاد فرماندهی کل قوا، مسؤلیت تهیه و تدوین جدول سازمانی معاونت جهاد خودکفایی نیروها را به عهده گرفتند. در نهایت تشکیل این سازمان تصویب شد. اتکا و اطمینان به توان متخصصان داخلی مجامع دانشگاهی و صنایع داخلی- آن هم در شرایط جنگ- به معنای تقابل این طیف با انبوه کشورها و زرادخانه‌های غربی و شرقی پشتیبان ارتش عراق در جنگ بود. هم پیمانان رژیم بعث عراق، تمام شرایط برای برتری این رژیم در جنگ فراهم آورده و در طول جنگ از هیچ نوع کمکی به این کشور دریغ نکردند.
فرماندهی آماد و پشتیبانی هوایی و معاونت جهاد خودکفایی نیروی هوایی ارتش، با درک واقعیت انکار ناپذیر «عدم جدایی راهکنش از بازآماد» و یا تلاشی خستگی ناپذیر، همواره در پشتیبانی، آماده رزم بودن، آرایش فنی و بهینه سازی سلاح‌ها و تجهیزات، بخش مهمی از فرآیند عملیاتی دفاع مقدس را عهده دار بود. با احداث و توسعه مراکز تعمیر تجهیزات غیر عملیاتی ارتش و با تلاش در جهت ارتقای سطح مهارت و دانش کارکنان، موضوع تعمیر، بازسازی و تحویل این تجهیزات به یگان‌های عملیاتی با کار شبانه روزی و مداوم در فرصتی کوتاه صورت می‌گرفت. در این مدت، کارآمدی و روزآمدی تجهیزات موجود در مقابله با انواع تهدیدات سامانه‌های هم تراز دشمن همواره مورد سنجش قرار می‌گرفت. با تشکیل قرار گاه آماد رزمی شبکه آماد و پشتیبانی نیروی هوایی شتاب و سرعت قابل توجهی در تأمین و پشتیبانی از نیروی رزمی حاضر در خطوط مقدم جبهه و پایگاه‌های عملیاتی پیدا کرد که آثار مطلوب آن در عملیات‌هایی که در مقاطع مختلف جنگ به صورت موفقیت آمیز انجام می‌شد، قابل مشاهده است.
توسعه موارد کاربرد و استفاده از انواع موشک هوا به هوا، هوا به زمین، زمین به هوا، ساخت هزاران قطعه مورد نیاز سمانه‌ها، ساخت بمب‌های هدایت شونده، موشک‌های زمین به زمین و بمب‌های سنگین مجهز به نیروی محرکه، بازسازی و به کارگیری بالگردهای از رده خارج، و… در زمره همین اقدامات است.
همچنین ساخت و ابداع تجهیزات شناسایی هوایی الکترونیکی و تلویزیونی و بازسازی تجهیزات ارتباطی، بهسازی سامانه‌های ناوبری و تسلیحات پروازی و فرودگاهی، تجهیز انواع هواپیماهای شکاری به سامانه‌های جدید سوخت‌گیری و سوخت‌رسانی هوایی، بازآماد هواپیماهای سنگین ترابری، نوسازی بمب‌ها و راکت‌های موجود، ایجاد تحرک در سامانه‌های ارتباطی، تجهیز هواپیماهای ترابری به امکانات رزمی، آرایش فنی و توسعه دامنه عملیات هواپیماهای بدون سرنشین (پهپاد) ساخت هواپیما توأم با بازسازی کامل سامانه‌های رادار و ده‌ها فعالیت عمده دیگر از اقدامات کم نظیری است که توسط کارکنان کارآمد نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در طول جنگ تحمیلی انجام گرفت.
اگر چه بعدها یعنی در سال ۱۳۸۷ پدافند هوایی از نیروی هوایی ارتش جدا شد اما سازمان جهاد خود کفایی در حوزه پدافند هوایی به کار خود ادامه داد، در آستانه دهم شهریور ماه که به یمن فرمان تاریخی فرماندهی معظم کل قوا به عنوان سالروز تشکیل قرارگاه پدافند هوایی حضرت خاتم الانبیا (ص) آجا به ثبت رسیده و برای آشنایی بیشتر با مأموریت‌ها و عملکرد سازمان تحقیقات و جهاد خودکفایی نیروی پدافند هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران و همچنین دلایل اقتدار دفاعی کشور در عرصه پدافندی با امیر صمد آقا محمدی رئیس سازمان تحقیقات و جهاد خودکفایی نیروی پدافند هوایی ارتش به گفتگو نشستیم.
متن کامل این گفتگو به شرح زیر است:
در ابتدا به طور مختصر در رابطه با فعالیت‌هایی که در سازمان تحقیقات و جهاد خودکفایی نیروی پدافند هوایی ارتش انجام می‌دهید بفرمائید؟
سازمان تحقیقات و جهاد خودکفایی نیروی پدافند هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران به عنوان بخشی از مجموعه تحقیقات و توسعه صنعتی در نیروهای مسلح و بخشی از مجموعه‌ی توانمندان در حوزه صنعت دفاعی در حوزه تحقیقات صنعتی محسوب می‌شود. ما در نیروی پدافند هوایی به عنوان مجموعه‌ای که قطب تولید سامانه‌های نوین است و تحقیقات را در حوزه تحقیقات صنعتی راهبری می‌کند، شناخته می‌شویم. این مجموعه با بهره مندی از خبره‌ترین و نخبه ترین افراد در نیروی پدافند هوایی، نیازمندی‌های حوزه صنعتی دفاعی نیروی پدافند هوایی را احصا و آنها را در حوزه تحقیقات به مرحله طرح، پژوهش و اجرا در می‌آورند.
در سال‌های اخیر به ویژه در جنگ قره باغ و اوکراین شاهد توسعه تهدیدات در حوزه هوایی بودیم، آیا نیروی پدافند هوایی ایران توانسته متناسب با این تهدیدات پیشرفت کند؟
همانطور که به درستی اشاره کردید حوزه آفند هوایی، حوزه‌ای است که به شدت توسط همه قدرت‌های نظامی دنیا با پیشرفت‌های روز افزونی که دارند در حال توسعه است. به موازات توسعه آفند هوایی، پدافند هوایی هم ناگزیر است خود را در برابر تهدیدات مصون سازی کند. ما در حوزه تحقیقات صنعتی در کل نیروهای مسلح به خصوص پدافند هوایی چه در ارتش و چه در سپاه، یک چشم انداز و برنامه‌ای تحت عنوان آینده پژوهی داریم.
تمامی اتفاقات و جنگ‌ها در سطح جهان را رصد می‌کنیم
همیشه به نیازهای دفاعی به عنوان یک بخشی که در آینده پژوهی باید آن را بسنجیم نگاه می‌کنیم و همزمان که پیش بینی می‌کنیم که در مقابل تهدیدات چه اقداماتی باید انجام دهیم، اتفاقاتی که در دنیا می‌افتد مثلاً جنگ اوکراین و قره‌باغ را هم رصد می‌کنیم. آخرین فناوری‌هایی که نیروهای آفند هوایی استفاده می‌کنند و اقداماتی که پدافند هوایی در مقابل انجام می‌دهند را نیز رصد می‌کنیم. بر اساس این اتفاقات و آینده پژوهی، خودمان را هماهنگ و سازگار می‌کنیم و سعی می‌کنیم پژوهش‌هایمان حداقل برای بیست سال آینده مفید و کاربردی باشد. در تمام مجموعه‌های دانشی دنیا حداقل دو یا سه سال طول می‌کشد که یک محصول از بخش تحقیقات به کاربر تحویل داده شود. این محصول حداقل باید چندین سال کارایی داشته باشد و این همیشه مدنظر ما هست. کاربردی بودن و به روز بودن این محصولات دغدغه و نگرانی همیشگی ماست.
یک دغدغه‌ای که امروز در سطح جهانی حتی در کشورهای بسیار پیشرفته در حوزه پدافند وجود دارد، ریز پرنده‌ها یا تهدیدات در ارتفاع پست است. نیروی پدافند برای مقابله با این گونه تهدیدات چه برنامه‌هایی دارد؟
در ابتدا باید بگویم بحث ریز پرنده متفاوت از سایر تهدیدات است. پدافند هوایی مسئول حراست و دفاع از آسمان کشور است.
دفاع در برابر ریز پرنده‌ها بر عهده حراست هر مجموعه‌ای است
هر ارگان و سازمانی اعم از نظامی و غیر نظامی که یک جایی را تحت کنترل خود دارد، دفاع از آن مجموعه در برابر ریز پرنده‌ها و ضد ریز پرنده‌ها بر عهده حراست آن مجموعه است. فرض کنید یک پالایشگاهی باید در مقابل ریز پرنده‌ها از خود دفاع کند، اینجا دیگر این مقابله مختص پدافند هوایی نیست و مسئولیتش با بخش تأمین فیزیکی و حراست آن مجموعه است.
ما در کنار همین دستورالعمل به عنوان پدافند هوایی یک مجموعه‌هایی را تحت کنترل داریم که مسئولیت مقابله با ریز پرنده‌ها در آن‌جا برعهده خودمان است. ولی به عنوان افرادی که در حوزه کشف و شناسایی تهدیدات هوایی صاحب نظر و خبره هستیم یکسری انتظارات از ما می‌رود بنابراین ما هم در حوزه ضد ریز پرنده‌ها ورود کرده‌ایم.
در کشف ریزپرنده‌ها در دنیا جز برترین‌ها هستیم
به لطف خدا می‌توانیم بگوییم که در بحث کشف ریزپرنده ها در دنیا جز برترین‌ها هستیم. سامانه راداری کاشف که سال ۹۹ توسط امیر فرماندهی محترم نیروی پدافند هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران رونمایی شد، امروز به تعداد انبوه به خط تولید رسیده است. می‌توان گفت که این سامانه راداری با قابلیت‌هایی که دارد در سطح دنیا جز رادارهای بی‌نظیر از لحاظ کشف ریزپرنده ها است.
سامانه راداری «کاشف» در زمینه کشف ریزپرنده‌ها بی نظیر است
در حوزه مقابله با ریز پرنده‌ها در مجموعه نیروی پدافند هوایی اقدامات مختلفی صورت گرفته است. ما در حوزه ریز پرنده، هم می‌توانیم برخورد سخت یعنی شلیک گرم داشته باشیم و هم می‌توانیم بخش‌های انرژی مستقیم را داشته باشیم. در حوزه اخلال، جنگ الکترونیک، انحراف و در اختیار گرفتن ریز پرنده‌ها، به فراخور مأموریت هایی که به بخش‌های مختلف نیرو محول شده این سامانه‌ها گسترش پیدا کرده و در حال استفاده است.
امروزه مقابله با ریز پرنده‌ها برای کل دنیا و حتی ابرقدرت‌ها یک چالش ایجاد کرده است که به حمدالله ما در این حوزه وضعیت خوبی داریم و می‌توان گفت جز متقدمین هستیم.
ما مدعی هستیم که در حوزه پدافند بسیار قدرتمند هستیم اما وقتی یک حادثه‌ای در حوزه ریز پرنده‌ها پیش می‌آید رسانه‌های بیگانه بر روی آن مانور می‌دهند و برای مردم سوال پیش می‌آید که چرا این اتفاق رخ داده است؟ چرا از این حوادث جلوگیری نمی‌شود؟
دفاع از یک نقطه در ارتفاعات و بردهای مختلف بر عهده پدافند هوایی گذاشته شده که رصد می‌شود و مطمئناً با تهدیدات مقابله می‌شود. ولی در حوزه ریز پرنده‌ها ممکن است یک ریز پرنده از دویست متری یک مجموعه بلند شود و کار خود را انجام دهد، دیگر اینجا بخش پدافند هوایی مسئول نیست و مسئولیت آن برعهده بخش‌های امنیتی، انتظامی و حراست آن مجموعه‌ها است. برای این گونه مسائل سبدهای مقابله، پیش بینی و سامانه‌هایی تولید شده و در اختیار مجموعه‌ها قرار گرفته است که می‌توانند در موقعیت‌های مختلف از آنها استفاده کنند.
در رابطه با سامانه‌ها و دستاوردهای جدید پدافند هوایی بفرمائید؟
ما در بحث عنوان کردن اسامی سامانه‌ها و یا رونمایی از محصولات یک سری محدودیت‌هایی داریم. سامانه‌های بسیار زیادی وجود دارند که نمی‌توانیم از آنها نام ببریم. در بخش ریز پرنده‌ها به رادار کاشف و رادارهای دیگر اشاره کردم که واقعاً بی‌نظیر هستند و افرادی که از نزدیک آن را بازدید کرده‌اند و یا سازمان‌هایی که از آن استفاده می‌کنند به ویژگی‌های بی‌نظیر آن معترف هستند و نمونه مشابهی با این دقت در حوزه کشف وجود ندارد.
ارتباط شما با مراکز علمی، دانشگاهی و صنعتی که در این حوزه فعال هستند مثل سپاه و یا وزارت دفاع چگونه است؟
با دانشگاه‌های مختلف و طراز اول کشور و هم با شرکت‌های دانش بنیان ارتباط تنگاتنگ داریم
من به عنوان یک فرد دانشگاهی مجموعه تحقیقات را به عنوان یک دانشگاه بزرگ در نظر می‌گیرم. همانطور که دانشگاه‌ها برای رشد و پیشرفت خود باید با دانشگاه‌های هم‌سطح و یا دانشگاه‌های خارج از کشور و یا شرکت‌ها ارتباط داشته باشند، مجموعه تحقیقات هم در سطح نیروهای مسلح الگویی برای سایر دانشگاه هاست. ما هم با مجموعه‌های همطراز خودمان در نیروهای مسلح همکاری تنگاتنگ و پروژه‌های مشترک داریم؛ مثل بخش‌های مختلف ارتش جمهوری اسلامی ایران، بخش‌های مختلف سپاه و بخش‌های مختلف وزارت دفاع، با دانشگاه‌های مختلف و طراز اول کشور و هم با شرکت‌های دانش بنیان ارتباط تنگاتنگ داریم. اینها همکاری‌های رسمی بین سازمانی و حقوقی مجموعه تحقیقات است.
در حوزه همکاری‌های فردی هم هر کسی که در کشور قابلیت این را دارد که به صورت فردی بتواند همکاری تحقیقاتی داشته باشد بلافاصله رزومه شأن بررسی و دعوت به کار می‌شوند.
بنده از همین فرصت استفاده و اعلام میکنم ما از افرادی که در بخش‌های مختلف پدافند هوایی خصوصاً الکترونیک، مخابرات، بخش‌های مربوط به فیزیک و انرژی‌های مستقیم می‌توانند در مجموعه پدافند هوایی طرح و ایده بدهند، استقبال می‌کنیم و افراد بسیاری از این طریق با ما همکاری می‌کنند. که هم به ارتقای علمی افراد و هم به پیشبرد اهداف سازمان کمک می‌کند.
وزارت دفاع می‌گوید ما با پنج هزار شرکت دانش بنیان همکاری داریم آیا شما هم چنین قراردادهایی دارید؟
بله ما با صدها شرکت دانش بنیان همکاری داریم به هر حال مجموعه ما به لحاظ ابعاد از وزارت دفاع کوچک‌تر است. همکاری ما حتماً زیر نظر مجموعه تحقیقات نیروهای مسلح صورت می‌گیرد و این شرکت‌ها بلا استثنا خصوصی و دانش بنیان هستند و همگی مجموعه‌های توانمندی هستند. این مسئله باعث شده طیف وسیعی از دانشمندان و نخبگان در حوزه‌های مختلف دانشی در این شرکت‌ها جذب شوند که باعث ایجاد شغل، درآمدزایی، دانش افزایی و هم افزایی شده است.
سرریز دانش بخش‌هایی که در مجموعه کشوری کار کرده‌اند به بخش نظامی آمده است و برعکس در بخش کشوری هم از سرریز دانش کارهایی که اینجا و در سطح نیروهای مسلح انجام شده استفاده می‌شود. بحمدلله در نیروهای مسلح یک مرکز تحقیقاتی پویا وجود دارد. تعامل این مراکز تحقیقاتی با یکدیگر به رشد و تعالی علم و دانش کشور کمک می‌کند.
وضعیت نیروی پدافند هوایی در حوزه پهپادهای پدافندی چطور است؟ در جنگ‌های اخیر مانند جنگ قره باغ و روسیه و اوکراین، پرنده‌های بدون سرنشین بیش از پیش اثرگذاری خود را نشان دادند و توانستند سیستم‌های پدافندی بسیار گران قیمت مانند S۳۰۰ را به راحتی منهدم کنند. طرح و برنامه نیروی پدافند هوایی برای مقابله با تهدیدات این حوزه چیست؟
در عرصه مقابله با پهپاد هیچ مشکلی نداریم
ما در عرصه پدافند هوایی در حوزه پهپاد، به دو صورت استفاده از پهپاد و مقابله با پهپاد کار می‌کنیم. در خصوص مقابله با پهپاد، سامانه‌های ارتفاع پست مثل خاتم و مجید به کار گرفته می‌شوند. سامانه‌هایی نیز وجود دارد که رونمایی نشده و در حال استفاده هستند و وارد چرخه عملیات شده‌اند. خوشبختانه در عرصه مقابله با پهپاد هیچ مشکلی نداریم. از همه جنگ‌ها درس گرفتیم، آینده پژوهی کردیم و اتفاقاتی که در حوزه پهپادی صورت می‌گیرد را رصد می‌کنیم. تهدید پهپاد یک تهدید بالقوه است که حتماً باید به آن فکر کرد و برای اینگونه تهدیدات سامانه‌های مختلفی را در نظر گرفته‌ایم.
در عرصه استفاده از پهپاد در مأموریت‌های پدافند هوایی جز نیروهای اول دنیا هستیم
در عرصه استفاده از پهپاد در مأموریت‌های پدافند هوایی جز نیروهای اول دنیا هستیم و پیش بینی کردیم که همه مأموریت‌های پدافند هوایی را روی پدافند هوایی پیاده کنیم. امروز حوزه کشف ما به مرور روی پهپادها پیاده سازی می‌شود و شبکه ای از پهپادهای شناسایی را راه اندازی کرده‌ایم. حوزه رهگیری، درگیری و انهدام، کسب اطلاعات به صورت سیگنت و غیر سیگنت مجموعه‌ای از عملیات‌ها و مأموریت‌های پدافند هوایی است که گسترش پیدا کرده است. همه بخش‌های پدافند هوایی هم این مأموریت را گرفته‌اند. ما هم مانند سایر مجموعه‌های نیروهای مسلح در این عرصه فعالیت می‌کنیم.
آمادگی مقابله با هرگونه تهدیدی را داریم
خوشبختانه ایران جز برترین‌های پهپاد، هم در حوزه مقابله با پهپاد و هم در حوزه بهره گیری از پهپاد است. اخبار و رسانه‌های مختلف بهره گیری از پهپاد در حوزه پهپادهای تهاجمی پوشش داده شده است. در حوزه پدافند هوایی هم در چندین رزمایش از پهپاد به عنوان رهگیر و درگیر استفاده کردیم که پهپادها را به سمت هواپیماهای با سرنشین و بدون سرنشین هدایت کردند و نیروهای متخاصمی که وارد منطقه رزمایش شده بودند را فراری داده و آماده درگیری بودند. سال‌ها قبل برای اولین بار از پهپاد رهگیر استفاده کردیم و امروز در این حوزه پیشرفت‌های بسیار چشمگیری صورت گرفته است و آمادگی مقابله با هرگونه تهدیدی را داریم.
آیا برای مخاطبان ما خبر خوبی در حوزه تولید و بکارگیری پهپادها دارید؟
خبرها که بایست توسط امیر فرماندهی محترم نیرو اعلام شود ولی می‌توان گفت توسعه بخش مأموریت پدافند هوایی در همه عرصه‌ها به صورت غیر قابل باوری رو به جلو در حال حرکت است.
آیا به جز سامانه "کرار" نمونه دیگری که بتوانید نام ببرید وجود دارد؟
ما انواع سامانه‌ها را داریم و نیازی به نام بردن نیست. پیش بینی کردیم که از انواع پرنده‌های پهپادی که در پدافند هوایی استفاده می‌شود به عنوان مأموریت پدافندی استفاده کنیم. در حوزه‌های مختلف کشف، شناسایی، رهگیری، درگیری و انهدام و حتی جمع آوری اطلاعات پهپاد داریم و این‌طور نیست که بگوییم فقط سامانه کرار تجهیز شده است خیر ما انواع پرنده‌های پهپادی را تجهیز کردیم که به حمدالله مأموریت خود را به خوبی انجام می‌دهند.
در حوزه موشکی وضعیت نیروی پدافند هوایی به چه صورت است؟
برخورد گرم که همان حوزه موشک‌ها است برای حوزه‌های پدافند پست، ارتفاع متوسط و ارتفاع دور وجود دارد. همانطور که در خبرها عنوان شد ما سامانه باور ۳۷۳ را داشتیم که در حوزه درگیری بردش را به بالای سیصد کیلومتر رساندیم. این سامانه توانست یک پهپاد خیلی کوچک را در برد سیصد کیلومتری مورد اصابت قرار دهد. شاید در دنیا به تعداد انگشت شمار قدرت‌های نظامی وجود داشته باشند که بتوانند در فاصله چند صد کیلومتری یک پهپاد ریز را کشف و شناسایی کنند و بتوانند با یک موشک آن را مورد اصابت قرار دهند. این سامانه در حوزه ارتفاع خیلی بلند و برد خیلی دور است
خبرهای خوبی در حوزه موشکی در ارتفاع پست و متوسط در راه است
در حوزه ارتفاع متوسط در رزمایش‌های مختلف شاهد بودید که انواع موشک‌ها از جمله سامانه مرصاد و سامانه هاگ که پیشرفته شده‌اند و تغییراتی بر روی آنها صورت گرفته است. سامانه‌های موشکی تلاش و انواع سامانه‌هایی که در ارتش استفاده می‌شود مثل ۱۵ خرداد و سایر سامانه‌ها، اینها جز افتخارات نیروی پدافند هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران و حوزه صنعت دفاعی کشورمان است که دارد از این تجهیزات به صورت بهینه استفاده می‌کند.
در حوزه ارتفاع پست هم سامانه‌های مختلفی مثل مجید و دزفول استفاده می‌شود. ان‌شاالله در ماه‌های آتی هم در حوزه موشکی و هم در حوزه ارتفاع پست و متوسط خبرهای خوبی را خواهید شنید.
حوزه کاری سازمان تحقیقات و جهاد خودکفایی نیروی پدافند هوایی ارتش نسبت بسیار نزدیکی با حیطه کاری صنعت دفاعی دارد، این سوال وجود دارد که چگونه این دو مجموعه موازی کاری نمی‌کنند و برآیند اقداماتشان یک کار مشترک باشد؟ هماهنگی با صنعت چگونه است؟
بر اساس شرح وظایفی که به صورت مجزا برای ما از سمت نیروهای مسلح پیش بینی شده است، این تداخل امکان پذیر نیست. مجموعه ما همانند یک دانشگاه است. یک ایده به یک طرح تبدیل می‌شود، یک طرح به یک پروژه که باید انجام شود تبدیل می‌شود، آن هم توسط مجموعه تحقیقاتی ستاد کل نیروهای مسلح تأیید می‌شود.
حتماً جاهایی که لازم باشد بررسی‌ها انجام می‌شود و اگر پروژه‌ای موازی باشد رد می‌شود. پروژه‌هایی که به ما ابلاغ می‌شود و به عنوان پروژه بعد از دفاع طرح وارد مجموعه ما می‌شود، دیگر در سایر مجموعه‌ها انجام نمی‌شود. ممکن است در یک حوزه مأموریتی مثلاً چهار مدل پروژه اجرا شود ولی این پروژه‌ها نوع ماموریتشان متفاوت است؛ به عنوان مثال یکی در حوزه ارتفاع پست در یک باند فرکانسی و دیگری در باند فرکانسی متفاوت کار می‌کند. یا یکی در حوزه ارتفاع پست در حوزه برخورد موشکی هدایت خاصی انجام می‌دهد و دیگری بدون هدایت مأموریتش را انجام دهد. اینها تفکیک پذیر است.
در کل این مجموعه‌ها دانش خود را با یکدیگر به اشتراک می‌گذارند. اگر ما در حوزه موشکی به این موفقیت‌ها دست پیدا کرده‌ایم به این دلیل است که مجموعه‌های تحقیقاتی دانش‌ها را با هم به اشتراک گذاشتند و هم افزایی شکل گرفته است تا ما شاهد پیشرفت‌های روز افزون باشیم.
با توجه به گستره و تنوع جغرافیایی کشور به نظر می‌رسد که تنها اتکا به رادارهای زمین پایه برای پوشش راداری کشور کافی نیست، آیا این موضوع را قبول دارید و چه تمهیدی برای آن اندیشیده‌اید؟
توانستیم صرفاً با اتکا به توان داخلی تمام تهدیدهایی که در اطراف مرزها صورت می‌گرفت را دفع کنیم
بحث تحریم شاید در چند سال اخیر مجموعه‌های کشوری را تحت تأثیر قرار داده باشد اما بخش‌های دفاعی، پدافند هوایی و نیروهای مسلح از همان ابتدای انقلاب تحریم بوده است. این تحریم باعث شد که سازمانی به نام جهاد خودکفایی در نیروهای مسلح و بخش‌های تحقیقاتی فعال شود و ما خیلی جلوتر از سایر بخش‌های کشوری هستیم که تازه می‌خواهند با تحریم‌ها مقابله کنند. نیروهای مسلح و بخش پدافند هوایی فراتر از این بحث‌ها پیش رفته است. ما در دهه‌های گذشته توانستیم صرفاً با اتکا به توان داخلی تمام تهدیدهایی که در اطراف مرزها صورت می‌گرفت را دفع کنیم.
کشور ما یک کشور بزرگ با شرایط آب و هوایی مختلف است. این وسعت آب و خاک طیف متنوعی از سامانه‌ها و تجهیزات پدافند هوایی را می‌طلبد. یک جایی ممکن است راداری با باند L و در جای دیگری راداری با باند S نیاز داشته باشیم. ممکن است یک جایی تجهیزات موشکی مثلاً با فلان باند فرکانسی نیاز داشته باشیم و یک جایی سامانه توپخانه ای نیاز داشته باشیم. یک جایی ممکن است پوشش برای رادار کم بیاید و از پهپاد به صورت بیست و چهار ساعته استفاده کنیم که گپ‌های راداری را پوشش دهیم.
همه این نیازها در دل مجموعه نیروهای مسلح، صنعت دفاعی و سازمان‌های جهاد خودکفایی، بررسی و رفع نیاز می‌شود. تحقیقات لازم انجام می‌شود و بر حسب نیاز و بودجه، تولید و تحویل نیروها می‌شود. تاکنون همه موانع و تهدیدات را پشت سر گذاشتیم از این به بعد هم ان‌شاالله با کمک خدا و دعای خیر مردم، مشکلات را پشت سر خواهیم گذاشت.
توانمندی کشور در حوزه سامانه‌های لیزری به چه صورت است؟
محصولات مختلفی در حوزه لیزر، سایبر و پالس‌های الکترومغناطیس داریم
بحث لیزر هم جز پروژه‌های مربوط به ماست. بحث‌های انرژی مستقیم، لیزر و پالس های الکترومغناطیس در دنیا مطرح است و ما هم جز نیروهایی هستیم که به این قابلیت دست پیدا کردیم. حتماً برای اینکه بتوانیم با انواع تهدیدات در محیط‌های شهری و غیر شهری مقابله کنیم بایست با سرعت بالا و با ارزان سازی به این سمت برویم. بحث اخلال الکترونیکی، فریب الکترونیکی بحث‌های سایبر، نفوذ در شبکه‌های ارتباطی دشمن و در اینترنت داخلی دشمن و فرماندهی کنترل مقوله‌هایی است که ما به آنها ورود پیدا کردیم. در پدافند هوایی و سایر بخش‌های نیروهای مسلح به طور ویژه بر روی موضوع سایبر و اخلال الکترونیک فکر می‌شود، طرح‌ها، پروژه‌ها و محصولات مختلفی داریم که در صورت لزوم از آنها نام برده خواهد شد و به سمع و نظر مردم عزیز خواهد رسید.
در روزهای اخیر بحث ارسال جنگنده‌های فوق پیشرفته مثل F۳۵ به خاورمیانه مطرح شده که قابلت رادار گریزی دارند. در حوزه رادارها، همانطور که اشاره کردید با محصولات جدیدی با قابلیت‌های آرایه فازی مواجهیم که کاربردها و توانمندی‌های زیادی دارند. آیا این رادارها توان کشف و رهگیری پرنده‌های رادار گریز را دارند؟
برنامه برخورد و انهدام هواپیماهایی پیش رفته مانند F۳۵ پیش بینی شده است
مسأله F۳۵ از چندین سال پیش رفع شده است. امروز بحث ما هواپیماهایی هستند که آنها را نام نبردم. ما قابلیت کشف، رهگیری و رصد F۳۵ را داریم و برای آن برنامه برخورد و انهدام پیش بینی شده است. اینها همه جنگ روانی است که دشمن به راه می‌اندازد. تا زمانی که دشمن به مرزهای بین‌المللی ما وارد نشوند و به قوانین ما و قوانین بین‌المللی احترام بگذارد برخوردی با آنها صورت نمی‌گیرد.
در حوزه جنگال و جنگ الکترونیک وضعیت نیروی پدافندی چطور است؟
در حوزه جنگ الکترونیک و مقابله با انواع روش‌های اخلال الکترونیک جز کشورهای پیشرفته هستیم
خوشبختانه نه تنها نیروی پدافند بلکه کشور ما در حوزه جنگ الکترونیک و مقابله با انواع روش‌های اخلال الکترونیک جز کشورهای پیشرفته قرار دارد. ما انواع سامانه‌های اخلالگر و مقابله با اخلال را تولید کردیم، چون معتقدیم جنگ آینده به سمت جنگ الکترونیک و عملیات سایبر خواهد رفت. در همه جای دنیا تجهیزات مقابله با اخلال الکترونیک جز پروژه‌های سری محسوب می‌شود و معمولاً نه عکسی از آن منتشر می‌شود و نه نامی از آنها برده می‌شود و نه به کسی می‌فروشند. در ایران هم به همین صورت است. به حمدالله این بازدارندگی در کشور ما وجود دارد و علیرغم ادعاهای دشمنان، ما هیچ نفوذی در این حوزه نداشتیم و توانستیم به خوبی از مجموعه‌های حیاتی و مهم کشور حفاظت و حراست کنیم.
در پایان اگر مطلب یا پیامی برای مخاطبین ما دارید بفرمائید؟
من هر جا فرصتی باشد از همه بچه‌های دانشگاهی، هم اساتید و هم دانشجویان علاقه‌مند به حوزه‌های پدافند هوایی که ایده‌ای در این رابطه به ذهنشان رسیده دعوت به همکاری میکنم. در حوزه‌های مختلف فیزیک، شیمی، رایانه و… شاید بتوان بالای ده تخصص مختلف اشاره کرد که می‌توانند برای پدافند هوایی مفید باشد. در این عرصه دست تمام عزیزانی که فکر می‌کنند می‌توانند طرح و ایده‌ای داشته باشند را به گرمی می‌فشاریم و از آنها استقبال می‌کنیم و تمام هزینه‌های مربوط به ارتقای علمی، حمایت مالی، حمایت از پروژه‌ها و… را متقبل می‌شویم. و مطمئن باشند که نه تنها برای کشور و نیروهای مسلح بلکه برای خودشان نیز آورده خواهد داشت و تمام زحماتشان جبران خواهد شد. اینجا جایی ست که می‌توانند بدون هیچ دغدغه و نگرانی به فعالیت بپردازند. ما در حوزه‌های دانشی نیازمند این بزرگواران هستیم تا بتوانیم از این جوانان و نخبگان در راستای رشد و تعالی کشور و ارتش جمهوری اسلامی ایران بهره ببریم.
۰۹:۴۴ - ۱۴۰۲/۰۶/۱۱
۱۴:۴۷ - ۱۴۰۲/۰۶/۱۲
نظر شما