بوی خوش زعفران از کاروانسرای «زعفرانیه» به مشام می‌رسد

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها: از جاذبه‌های دیدنی شهرستان سبزوار کاروانسرای زعفرانیه مربوط به دوره سلجوقی است که در دهستان رباط، روستای زعفرانیه واقع شده است. این بنا در تاریخ ۱۷ آذر ۱۳۶۴ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

این چنین به نظر می‌رسد که بر روی بنایی متروکه کاروانسرایی مربوط به دوره سلجوقی احداث شده و دارای آب انباری در ضلع جنوب غربی است.

کاروانسرای زعفرانیه که در دوره صفوی مرمت شده است، از نوع چهار ایوانی دارای حیاط مرکزی و اصطبل‌هایی در اطراف آن است.

در بعضی از طاق نماهای تزئینات مقرنس وجود دارد و پلان دارای ریتم، تقارن، و تعادل است که ساخت آن متأثر از سبک آذری و آجرکاری‌های آن متأثر از سبک رازی است.

در خصوص وجه تسمیه و نام گذاری آن باید گفت که در ساخت کاروانسرای زعفرانیه که ویرانه‌های آن میان نیشابور و بیهق (سبزوار) برپاست، چنین یاد می‌کنند که بازرگانی چینی برای آنکه رونق بازار چین را به رخ بازرگانان ایرانی کشد، یک کاروان زعفران به ایران گسیل داد و به کاروانسالار فرمود که هر آینه زعفران را به کسی بفروشد که یکجا توان خرید آن را داشته باشد؛ و بازرگان که از راه شمال شهرهای ایران را پیموده بود و خریدار نیافته بود، به هر کجا که می‌رسید خودنمایی نموده و می‌گفت که در ایران کسی توان خرید زعفران‌های ما را نداشت!

هنگام بازگشت، در نیشابور به جایی رسید که بازرگانی کاروانسرایی می‌ساخت. از وی چگونگی را پرسیدند و او داستان را باز گفت. بازرگان نیشابوری را غیرت به جوش آمد و زعفران‌ها را یکجا از او بخرید و بفرمود تا در زیر پی ساختمان کاروانسرا ریزند! و به کاروانسالار گفت که به چین بازگرد و بگو که محموله زعفران شما را در ایران در گِل و پی کاروانسرا ریختند.

نام این کاروانسرا زعفرانیه شد و سده‌ها از آن بوی خوش زعفران می‌آمد.

جاهای دیدنی اطراف کاروانسرای زعفرانیه سبزوار

کاروانسرای شاه عباسی، یخدان (یخچال)، آب انبار، قلعه قدیمی روستا، حمام قدیمی، آسیاب قدیمی و مهمانسرای دوران قاجاری جاذبه‌های اصلی گردشگری روستای زعفرانیه هستند و بر رونق این روستا پیش از پیش افزوده‌اند.