صنعت بازی‌سازی در کشور راه خود را با همه کاستی‌ها پیدا کرده است

به گزارش خبرگزاری مهر، محمدامین حاجی هاشمی مدیرعامل بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای در اولین پیش رویداد نهمین جشنواره بازی‌های رایانه‌ای فجر که با حضور جمعی از بازی‌سازان، ناشران و مدیران شتابدهنده‌ها و شرکت‌های سرمایه‌گذاری صنایع خلاق و دانش بنیان برگزار شد، گفت: این مهم است که بتوانیم در بازی مفاهیم عمیق را برسانیم و افراد را به فکر کردن دعوت کنیم تا در یک موضوع عمیق شوند و آن را از ابعاد مختلف ببینند.

وی افزود: هرچه بتوانیم لایه‌های عمیق‌تر موضوعات را به مخاطب خودمان منتقل کنیم، توانسته‌ایم از این فضا بهتر استفاده کنیم. بازی‌های رایانه‌ای یکی از عمیق‌ترین ابزارها برای انتقال پیام در موضوعات فرهنگی، اجتماعی و دینی است.

مدیرعامل بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای با اشاره به سیر فعالیت‌های بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای از ابتدا تا به امروز گفت: بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای به عنوان نهاد تسهیلگر توسعه بازی در کشور، نقش خود را ایفا کرده است. در ابتدای تأسیس این بنیاد تعداد شرکت‌های بازی‌ساز بسیار محدود بود اما هر چه جلو آمدیم این تعداد با تسهیل‌گری بنیاد بیشتر شد و الان تعداد مجموعه‌های فعال به ده‌ها شرکت رسیده است.

حاجی هاشمی گفت: در گذشته ما برای ایجاد بازار در کشور بسیار مشکل داشتیم و شاید با تغییر نسل بازی‌ها از پریمیموم به فریمیوم این بازار ایجاد شد و با روش‌های مختلف بازی‌سازان توانستند بازار را ایجاد کنند.

وی با اشاره به رویکردهای حمایتی بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای از صنعت بازی کشور طی سال‌های گذشته افزود: حمایت از حضور بازی‌سازان در نمایشگاه‌های مختلف بین المللی، تشکیل ساختار حمایتی همگرا و تغییر مدل حمایتی بنیاد از حمایت برای تولید بازی به حمایت از تیم‌ها و شرکت‌های بازی‌ساز، برگزاری نمایشگاه گیم تهران، برگزاری جام قهرمانان بازی‌های ویدئویی ایران با شرکت بازی‌های ایرانی و برگزاری اردوهای حضوری آموزش بازی‌سازی انستیتو ملی بازی‌سازی در استان‌های مختلف کشور از جمله اقدامات این بنیاد در دوره‌های مختلف مدیریتی خود بوده است.

مدیرعامل بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای با اشاره به رویکرد این بنیاد در ارائه مسیری جدید برای برگزاری نهمین جشنواره بازی‌های رایانه‌ای فجر گفت: در این سال‌ها صنعت بازی‌سازی در کشور به نحوی توانسته راه خود را با همه کمی و کاستی‌های داخلی و مشکلات خارجی پیدا کند و الان به نقطه‌ای رسیده که به اعتقاد ما باید نقاط قوت را معرفی و به هم وصل کنیم.

وی افزود: یکی از مهمترین نقاط قوت این است که بعد از سال‌ها تولیدکنندگان بازی در کشور توانسته‌اند به مرحله پابلیش و نشر برسند. این یکی از فرصت‌هایی است که ما در بازار همیشه منتظر و مترصد ایجاد آن بودیم و الان ایجاد شده است.

دبیر نهمین جشنواره بازی‌های رایانه‌ای فجر گفت: الان بیش از ۱۰ شرکت در کشور داریم که فعالیت‌های بین‌المللی دارند و توانستند زنجیره تولید و عرضه را به طور کامل طراحی کنند. این از نقاط ضعف صنعت بازی ما در دهه ۸۰ بود و هر چه بنیاد به سمت حمایت از تولید آمد به دلیل اینکه نشر شکل نگرفته بود، خیلی از زحمات پایه‌گذاری شد، اما ادامه پیدا نکرد. اما در دهه ۹۰ به مرور شرکت‌های ناشر ایجاد شد و در این رویداد سرمایه گذاران، ناشران و بازی‌سازان را به عنوان سه ضلع مسیر سرمایه‌گذاری در کنار هم قرار می‌دهیم.

مدیرعامل بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای گفت: این مسیر جدیدی است که در بنیاد شروع شده و انشالله فصل سرمایه‌گذاری بر روی بازی‌ها در این دوره شروع می‌شود و برگزاری این پیش رویداد، معرفی مدل و مسیری است که قرار است، آغاز شود. بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری برنامه‌ریزی برای سرمایه‌گذاری بر روی تیم‌ها را در این جشنواره انجام می‌دهند و در نهمین جشنواره بازی‌های رایانه‌ای علاوه بر بخش غزال زرین، بخش جدید سرمایه‌گذاری هم به جشنواره اضافه شده است.

جذابیت‌های بازار اکوسیستم صنعت بازی ایران برای سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی

همچنین در این رویداد که با حضور نمایندگان بیش از ۸۰ صندوق سرمایه‌گذاری و بازی‌سازان منتخب برگزار شد، علی سدیفی مدیرعامل ۱۰۰ استارتاپ ضمن ارائه گزارشی از فلسفه شکل‌گیری این مجموعه گفت: تا امروز نزدیک به ۷۴ سرمایه‌گذاری بر روی کسب و کارهای مختلف اتفاق افتاده است و بیش از ۳۵ میلیارد تومان سرمایه‌گذاری در مجموعه ۱۰۰ استارتاپ انجام شده و در حال حاضر نزدیک به ۴۰ مجموعه سرمایه گذاری با این پلتفرم همکاری می‌کنند.

وی افزود: در حوزه گیم از حدود ۲ سال پیش رویدادهایی برگزار کردیم. ولی تا به امروز هم‌افزایی به این شکل در بخش سرمایه‌گذاری و درگیر شدن سرمایه‌گذاران و هم‌افزایی در این حوزه جهت تأثیرگذاری بر اکوسیستم صنعت بازی ایران نداشتیم.

مدیرعامل ۱۰۰ استارتاپ گفت: آمارهای موجود نشان از فزایندگی بازار این حوزه در دنیا دارد و پیش‌بینی شده که تا سال ۲۰۲۶ این بازار تا ۲۰۵ میلیارد دلار در دنیا توسعه پیدا کند که بسیار جذاب است.

سدیفی گفت: قطعاً سرمایه‌گذاران داخلی و خارج از کشور علاقه‌مند هستند که در جایی منابع شأن را درگیر کنند و امیدواریم در سکوی پرتاب غزال نهمین جشنواره بازی‌های رایانه‌ای فجر، مجموعه ۱۰۰ استارتاپ در کنار ارکان دیگر نقش مؤثری در جهت پیشبرد اهداف کلی ایفا کند.

بازار بکر صنعت بازی ایران برای سرمایه‌گذاری

در ادامه این رویداد حسن مهدی اصل مدیرعامل شرکت «سورنا گیمز» و مصطفی کیوانیان مدیرعامل استودیو «آنو» در سخنانی به موضوع چالش‌ها و فرصت‌های صنعت بازی‌سازی در ایران پرداختند و پس از آن میزگرد بررسی فرصت‌های سرمایه‌گذاری در صنعت بازی‌های رایانه‌ای ایران با اجرای آرش سروری کارشناس حوزه فناوری و حضور محمد مهدی بهفر راد مدیرعامل استودیو «مدریک»، محمد زهتابی مدیرعامل استودیو «پاییزان»، علی نادعلیزاده مدیرعامل استودیو «تاد»، ابوالفضل صادق مدیرعامل استودیو «تتراپازل» و شهریار ازهاریان فر مدیرعامل استودیو «نردبان اندیشه فردا» و علیرضا فراهانی معاون تنظیم‌گری و کسب و کار بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای و مشارکت برخی از مدیران و نمایندگان صندوق‌های سرمایه‌گذاری و شتاب دهنده‌ها برگزار شد.

بهره‌گیری از نیروی انسانی متخصص و ارزان قیمت، وجود فرصت‌های صادراتی برای صنعت بازی‌های رایانه‌ای و امکان صادرات آسان‌تر در این حوزه نسبت به سایر صنایع خلاق، رضایت سرمایه گذاران و تجربه خوب برخی از صندوق‌های سرمایه‌گذار برای برداشت ۲۰ برابری سرمایه در یک مدت کوتاه و مرور تجربه‌های این شرکت‌ها در این خصوص، امکان سودآوری در کوتاه مدت، ارائه تجارب برای کم کردن ریسک و همچنین بهره‌مندی زیست‌بوم از متخصصان به عنوان نقاط جذاب برای صندوق‌های سرمایه‌گذاری، بکر بودن بازار ایران برای سرمایه‌گذاری، کسب درآمد صندوق‌های سرمایه‌گذاری از حوزه بازی‌های رایانه‌ای، کسب درآمدهای دلاری از بخش صادرات بازی توسط شرکت‌ها ایرانی و همچنین وضعیت بهینه سودآوری صنعت بازی به نسبت سایر بخش‌های سرمایه پذیر صنعت IT از جمله نکاتی بود که در این میزگرد تخصصی توسط مدیران این استودیوها به آنها اشاره شد.

سرمایه‌گذاری حلقه گمشده صنعت بازی‌سازی ایران است

مصطفی کیوانیان مدیرعامل استودیو «آنو» در این رویداد با ارائه گزارشی از وضعیت صنعت بازی در بازار بین‌المللی و کشور ترکیه گفت: این شرکت از سال ۸۷ فعالیت خود را با تمرکز بر حوزه گیم آغاز کرد. البته در حوزه اپلیکیشن هم محصولاتی دارد اما تمرکز «آنو» در حوزه گیم و سرمایه‌گذاری توسعه و نشر است.

وی افزود: سرمایه‌گذاری آن حلقه گمشده‌ای که همه بازی‌سازان چه در تولید و چه در نشر بازی به آن نیاز دارند و ایجاد آن می‌تواند منجر به شکل‌گیری اتفاقات خوبی شود.

مدیرعامل استودیو «آنو» گفت: سرمایه‌گذاری در این حوزه باید به سمت صندوق‌های سرمایه‌گذاری تخصصی برود و یا شرکت‌های بازی‌سازی‌ای به این حوزه ورود کنند که در جریان اتفاقات صنعت گیم باشند. گیم با تولید شدن آن تمام نمی‌شود. بلکه راه درآمدزایی آن تازه شروع می‌شود و ما بعد از تولید گیم تازه شروع به توسعه دادن و بررسی بازار می‌کنیم.

وی با مرور گزارشی از وضعیت صنعت بازی در بازار بین‌المللی و کشور ترکیه گفت: صنعت گیم در دنیا در سال ۲۰۲۳ بیش از ۱۷۸ میلیارد دلار درآمد داشته که ۹۲ میلیارد از این عدد مخصوص موبایل است. این عدد، عدد بسیار خوبی است و برای سرمایه گذاران و کسانی که می‌خواهند به این حوزه ورود کنند، عدد جذابی است.

کیوانیان گفت: آمارهای مربوط به بازی‌های موبایلی از سال ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۲ آمار جالب توجهی است که همیشه نشان از رشد بالای آن داشته و توانسته در بخش جذب سرمایه‌گذاری موفق عمل کند و درآمدهای زیادی به دست آورد. در سال ۲۰۲۲ بیش از ۵۱ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در حوزه گیم در دنیا انجام شده است.

وی افزود: در سال‌های اخیر با موضوعی که مواجه می‌شویم این است که در گذشته مخاطبان این بازی‌ها در رده سنی ۱۸ تا ۲۵ - ۳۰ بودند. اما در حال حاضر این سن به ۴۵ تا ۵۴ سال رسیده که بیش از ۲۰ درصد بازار را در اختیار گرفتند و این نشان از علاقه مندی نسل پدران و پدربزرگ‌های ما به بازی‌های موبایلی و رشد این بازار بخصوص با توسعه بازار گوشی‌های هوشمند دارد.

مدیرعامل استودیو «آنو» گفت: یکی از موضوعاتی که همیشه در ایران می‌شنوم و ناراحت کننده است، این است که صنعت بازی را با دیگر صنایع مقایسه می‌کنند. ولی این مقایسه درستی نیست. رشد صنعت گیم در ایران و دنیا اصلاً قابل مقایسه با صنعت فیلم و انیمیشن نیست و همیشه گیم چند قدم جلوتر است. ما این صنعت پردرآمد و مهم را کنار گذاشته‌ایم و می‌گوئیم انیمیشن سود بیشتری دارد و فیلم اتفاق بهتری است. در صورتی‌که اصلاً این طور نیست و صنعت گیم درآمدزایی خیلی بیشتری از فیلم و نیمیشن در ایران داشته است. پرفروش‌های انیمیشن ایران اصلاً قابل مقایسه با پرفروش‌های گیم ایران نیستند.

کیوانیان گفت: انیمیشنی که حتی فروش خارجی هم داشته کمتر از ۲ میلیون دلار فروخته اما ما بازی‌های ایرانی داشتیم که ۴ و ۵ و ۷ میلیون دلار فروخته‌اند. ما گیم‌هایی داریم که میلیون‌ها دانلود در گوگل پلی و اپ استور داشتند و حتی نسخه‌های موفق از بازی‌های پی سی در دنیا داشتیم. ولی متأسفانه به هر دلیلی دیده نشدند.

بازدهی بالا، آسان‌گیر بودن مخاطب و بازار بکر بازی، برگ برنده صندوق‌های سرمایه گذاری است

در ادامه حسن مهدی اصل مدیرعامل «سورنا گیمز» در دورهمی تخصصی جمعی از بازی‌سازان، ناشران و مدیران شتابدهنده‌ها و شرکت‌های سرمایه‌گذاری صنایع خلاق و دانش بنیان در سخنانی گفت: از روز اولی که درگیر ویدئو گیم شدیم، عاشق بازی بودیم. ما با عشق وارد این بازی شدیم و با تمام مشکلات، بد رفتاری‌ها و محدودیت‌هایی که در این جامعه است، جنگیدیم تا به امروز رسیدیم و تا جای ممکن هم تلاش می‌کنیم تا بدرخشیم و همدیگر را حمایت کنیم تا بتوانیم مخاطبان عزیزمان را سرگرم کنیم. این تنها رسالتی است که ما به عشق آن زندگی و کار می‌کنیم و به آن وفادار و پایبند هستیم.

مدیرعامل سورنا گیمز گفت: ما در اکوسیستم کوچکی که در گیم ایران کار می‌کنیم به اندازه‌ای که بتوانیم و جان داشته باشیم می‌جنگیم و الان تنها عشق به وطن و میهن جان ما را نگه داشته است تا بتوانیم مخاطبان مان را سرگرم کنیم.

وی خطاب به نمایندگان صندوق‌های سرمایه‌گذاری حاضر در این نشست گفت: دوستان سرمایه‌گذار باید واقعیات را بدانند. شما چرا باید سرمایه‌های خود را در ویدئوگیم ایران مصرف کنید؟ چرا در صنایع دیگری نباید آن را مصرف کنید؟ شما باید ریسک‌های این حوزه را بشناسید.

مهدی اصل گفت: محدودیت‌های فرهنگی موجود در ایران برای ساخت بازی به شدت زیاد است. تا به امروز سرمایه‌گذاری آنچنانی در این حوزه نشده و کاملاً بکر است. چیزی که الان می‌بینید و حداقل ۲۰ شرکت موفق داریم که چه در ایران و چه در خارج از کشور درآمد خوبی دارند، خودشان تا امروز با سرمایه خودشان این کار را کردندو در این مسیر موفقیت‌هایی را کسب کرده‌اند.

وی افزود: یکی از بزرگترین چالش‌های ویدئوگیم در ایران هزینه‌های تبلیغات است. برخلاف بقیه اکوسیستم‌های موجود در ایران، هزینه تبلیغات در ویدئوگیم ۲ الی ۳ برابر صنایع دیگر است. چالش دیگر مربوط به محدودیت نیروی انسانی متخصص است. چون فعالان این اکوسیستم همه جای دنیا با یک لپ تاپ می‌توانند کار و ارزش‌آفرینی کنند.

مدیرعامل سورنا گیمز در سخنانش محدودیت‌های زیرساخت‌ها و اینترنت، مشکلات بازی‌های آنلاین و پینگ بازی‌ها را دیگر چالش‌های صنعت بازی ایران برشمرد.

وی در ادامه سخنانش به ظرفیت‌های مثبت و چالش‌های صنعت بازی ایران اشاره کرد و افزود: مهمترین پتانسیل اولین، مهمترین و برگ برنده این حوزه که می‌تواند مورد توجه صندوق‌های سرمایه‌گذاری قرار گیرد، بازار ایران بکر است. علی‌رغم گذشت دو دهه کار در این حوزه، درصد ناچیزی را با محصولات خودمان توانسته‌ایم سرویس‌دهی کنیم. ۸۰ میلیون کاربران ایرانی که درصد زیادی از آنها نوجوان هستند و همه عاشق بازی مخاطب بازی‌های خارجی و کرک شده هستند. از این جهت ظرفیت بسیار زیادی دارد و این بازار همچنان بکر باقی مانده است و بازی‌سازان ما توانسته‌اند درصد بسیار کمی را پر کنند. ولی همچنان فضای بزرگی برای این بیزینس وجود دارد و حالا حالاها می‌شود بازی‌های متنوع ساخت و از این بازار بکر پول‌سازی کرد.

مهدی اصل گفت: نقطه مقابل کمبود متخصص در ایران این است که هزینه‌های تأمین درآمد نیروی متخصص در ایران بسیار کمتر از اروپا و آمریکا است و این امر برتری‌ای را به ما می‌دهد که بتوانیم با تعداد بیشتری کار تولید را انجام دهیم.

فرصت‌های نشر بین‌المللی برای بازی‌های تولید داخل، بازدهی و سود بالای این کسب و کار و سختگیر نبودن مخاطب ایرانی از دیگر مزایایی بود که حسن مهدی اصل به عنوان مزایای بازار صنعت بازی ایران برای سرمایه‌گذاران برشمرد.

همچنین مهلت شرکت در نهمین جشنواره بازی‌های رایانه‌ای فجر و رویداد سرمایه‌گذاری تا ۱۵ آذر ماه تمدید شده است.

پیش رویداد دوم بخش سرمایه‌گذاری نهمین جشنواره بازی‌های رایانه‌ای فجر نیز در دی ماه برگزار و طی آن سرمایه‌گذران به ارائه نظرات خود می‌پردازند و انتخاب بازی‌های برتر جهت سرمایه‌گذاری انجام می‌شود.