بازتعریف تئاتر راه حل رهایی از مشکلات است

به گزارش خبرنگار مهر، در این کارگاه دژاکام با ارائه پیشنهادی علمی گفت: "ما امروز نیاز داریم تئاتر را از ابتدا و بر اساس نیازهای زمانه، فرهنگی، معنوی، مادی، شعور، امکانات و توان مدیریتی کشور تعریف کنیم. برای اینکه بتوانیم مسئله ای را حل کنیم باید ابتدا آن را به درستی بشناسیم و بعد راهکارهای مناسب را برای حل مسئله پیشنهاد کنیم و در مرحله آخر با انجام این راهکارها به نتیجه برسیم و نتایج را مورد نقد و بررسی قرار دهیم."

وی ادامه داد: "در فضای کنونی تئاتر گسترش ندارد و تنها گسترش به لحاظ کمی از نسبتی به نسبت دیگر تغییر یافته است. اما این گسترش نیاز هنرمندان و خانواده‌ها را برطرف نکرده است. من معتقدم انواع تئاتر باید در کشور اعم از ایرانی، ترجمه و تجربی برای عموم مردم اجرا شود و وجود داشته باشد. نوع تئاتری که در کشور اجرا می شود تقریبا حول یک محور مشخص است و حتی نمودار مواد مصرفی برای ساخت صحنه آنها نیز یکی است. ما نیروی تولید داریم، ولی مکان تولید نداریم."

این کارگردان تئاتر هر جای دارای بهداشت صوتی، تصویری، تهویه مناسب و امنیت روحی تماشاگر را مکانی برای اجرای تئاتر دانست و گفت: "تئاتر آپارتمانی، آمفی تئاترهای روباز پارک‌ها و امکان سیاحتی و تفریحی از این دست مکان‌هاست. البته پیشنهاد من اصلا جدید نیست، فقط حرف من این است که نباید گمان کنیم فضای تئاتری فقط یک سالن سرپوشیده است. تعریف ما سالن را نفی نمی‌کند بلکه مکان‌های دیگر را برای اجرا در نظر می‌گیرد تا تئاتر برای مردم در دسترس‌تر باشد."

دژاکام حذف سوبسید مکان‌های تئاتری را از هزینه‌های کلی تئاتر یکی از دستاوردهای استفاده از مکان‌های مختلف برای اجرای نمایش عنوان کرد و افزود: "به این صورت سیستم نظارتی و حمایتی نیز تغییر می‌کند. تمام سازمان‌ها و نهادهای صاحب معماری می‌توانند وارد موضوع تئاتر شوند. ما نیاز به یک سازمان تعریفی برای تئاتر داریم و به این طریق انرژی منفی کسانی هم که به دلیل نبود سالن‌های کافی نمی‌توانند نمایش خود را اجرا کنند، خنثی می‌شود. با این کار هر تئاتر دارای مجوز تمرین اجرا می‌رود."

وی تأکید کرد: "تمام محاسبات حرفه ای در تئاتر ما به هم ریخته و هر کس در هر جایی اراده می‌کند تئاتری روی صحنه ببرد و با ارائه یک متن خوب به بازبینی می‌رسد ولی در مرحله بعد حذف می‌شود. این نشان از بی دقتی مدیران میانی و کارشناسان تئاتری است. ما باید دوباره تولید تئاتر را تعریف کنیم. هر تئاتر که تمرین می‌شود باید اجرا شود و مسئولیت محاسبه این اثر از منظر تولید به عهده مدیران فرهنگی است و مدیران باید بر حسب توان عوامل نمایش، محاسبه خود را انجام دهند."

این مدرس دانشگاه انتخاب موضوع نمایش را دیگر عامل تعریف دوباره تئاتر دانست و توضیح داد: "یک تئاتر می‌تواند زندگی افراد جامعه را بهینه کند. ما گرفتاری‌های زیادی داریم که با امیدواری و کوشش تغییر می‌کنند. وقتی موضوعی را انتخاب می‌کنیم که امیدواری ایجاد می‌کند می‌تواند تأثیرگذار باشد. تئاتر باید در تمام عرصه‌ها تعریف شود. بخشی از تئاتر ابزاری است برای آموزش. تئاتر می‌تواند لایه‌های مختلف زندگی را مد نظر قرار دهد."

دژاکام یادآور شد: "تئاتر را باید در حوزه‌های مختلف تعریف کرد. هر کجای دنیا که تئاتر روی یک موضوع متمرکز باشد شکست می‌خورد. هنرمندان تئاتر باید موضوعاتی را از زندگی انتخاب کند که مخاطبان با آن ارتباط برقرار کنند. تئاتر مکالمه و دیالوگ و استدلال عقلانی است و توهین در آن جایی ندارد. یکی از مشکلات ما در طول سال‌های متمادی این است که سه جریان نمایش‌های ایرانی، ترجمه و تجربی با هم مد نظر نبوده و هنرمندان هر بخش دیگری را قبول ندارند."

وی با اشاره به اینکه بزرگترین هدف تئاتر افزایش عمر یک ملت است، اظهار داشت: "هنر یک تجربه خیالی است و تمام ویژگی‌های یک تجربه واقعی را دارد. تئاتر باید از زیر بودجه دولتی بیرون بیاید. البته وظیفه هر دولت و نهاد دولتی است که برای تئاتر بودجه تعیین و آن را حمایت کند. ولی تئاتری‌ها باید کاری ارائه دهند که به صورت مستقیم درآمد داشته باشد. نباید تئاتر را برای اقلیت کار کرد. باید مدیریت اقتصادی وجود داشته باشد و بودجه‌ها شناسایی شوند."

دژاکام در انتهای این جلسه خاطرنشان ساخت: "مشکل فرهنگ تئاتر بین ماست، زیرا ما تعریف نادرست از تئاتر ارائه دادیم و راه حل‌های غلط پیشنهاد کردیم و به نتایج غلط هم رسیدیم. تئاتر یعنی خیال انگیزی که در طول تاریخ بشری انواع مختلف دارد. بخشی به سمت عقل و بخشی به سمت ماده و بخشی به سمت احساس و گرایش‌های دیگر حرکت کرده است."