اصفهک؛ سفری به عمق زیبایی در دل کویر/ روستایی مطرح در سطح جهانی

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها: اینکه گردشگری روستا پیشران گردشگری در خراسان جنوبی است یک شعار نیست. اگر سری به روستاهایی چون خراشاد که هنر «توبافی» آن ثبت جهانی شده است و یا خور با گنجینه بی بدیل سنگ‌های قیمتی و یا افین با باغ‌های جذاب زرشک در فصل پاییز بزنیم درخواهیم یافت که این روستاها ذخایر بی بدیلی برای جذب گردشگر هستند.

این روزها در حوزه گردشگری روستا یا همان روستا گردی در خراسان جنوبی نام روستای اصفهک بیشتر به گوش می‌رسد. روستایی که آنقدر پتانسیل‌های خود را برجسته کرده است که برای ثبت به عنوان «دهکده جهانی» انتخاب شده است.

اصفهک درست مثل یک ققنوس، از خاکستر ویرانه‌های یک زلزله سربلند کرده، جان گرفته و شده یک روستای گردشگری مثال زدنی؛ آن‌قدر که نامش در جهان مطرح شود و جایزه بهترین منظر گردشگری TO DO ۲۰۲۰ آلمان را به خود اختصاص بدهد.

توسعه اقتصادی روستا در خراسان جنوبی مبتنی بر توسعه گردشگری است

احمد کاشانی مدیر انجمن گردشگری پایدار و میراث ماندگار خراسان جنوبی پیرامون گردشگری روستا در خراسان جنوبی و ظرفیت‌های استان با تأکید بر اینکه توسعه اقتصادی روستا در خراسان جنوبی مبتنی بر توسعه گردشگری است، افزود: گردشگری مزرعه در دنیا و برخی استان‌های ایران به صورت علمی مورد توجه قرار گرفته که از نظر اقتصادی برای کشاورز درآمد جانبی نیز محسوب می‌شود.

کاشانی اظهار کرد: یکی از موضوعات مهم وجود آثار تاریخی، مذهبی، طبیعی و صنایع دستی است که در جوار روستاها و مزارع کشاورزی قرار دارند و در واقع وجود مجموع این جاذبه‌های گردشگری در کنار هم یک بسته کامل برای گردشگران است.

وی با بیان اینکه «روستاگردی» گنج پنهان گردشگریِ خراسان جنوبی است، بیان کرد: روستاهایی مانند افین با مزارع زرشک، دهسلم با نخلستان‌های زیبا و اصفهک با بافت قدیمی ارزشمند فرصت‌هایی برای جذب گردشگر است.

اشاره‌ای به ویژگی‌های روستای اصفهک

محمد عرب، رئیس میراث فرهنگی طبس در گفت و گو با خبرنگار مهر درباره ویژگی‌های روستای اصفهک گفت: بافت تاریخی روستای اصفهک که در بخش شرقی سکونت گاه امروزی قرار گرفته است، مجموعه‌ای از واحدهای همسایگی است که با ساختاری فشرده و درون گرا در کنار یکدیگر قرار گرفته‌اند.

وی ادامه داد: وجود پتانسیل‌های سرزمینی اعم از خاک مرغوب و حاصل خیز و آب فراوان جهت توسعه کشاورزی و باغداری، مهمترین عوامل شکل گیری هسته اولیه روستای اصفهک است. قرارگیری روستا در دشتی هموار در پایین دست کوهی مرتفع با سفره‌های زیرزمینی غنی سبب شده است تا قنات‌های حیات بخش، اب مورد نیاز ساکنان را در گذر زمان فراهم کنند.

رئیس میراث فرهنگی طبس با بیان اینکه روستای اصفهک یکی از ۱۴ روستای هدف گردشگری خراسان جنوبی تعیین شده است، ادامه داد: کارگاه‌های صنایع دستی سبد بافی و حوله بافی در روستای اصفهک توسط زنان روستا تشکیل شده است که به صورت انفرادی و گروهی در روستا فعال است و سالانه تعداد زیادی گردشگر برای آموزش و خرید محصولات به این منطقه سفر می‌کنند.

توسعه گردشگری علمی در اصفهک

عرب ادامه داد: توسعه گردشگری علمی از طریق راه اندازی مدرسه قدیم روستای اصفهک به عنوان پژوهشکده خاک یکی از راه‌های جذب گردشگر به این منطقه است.

وی با بیان اینکه تنها روستای موجود در خراسان جنوبی که احیای آن به صورت مشارکت مردمی بوده و مرمت و بازسازی شده اصفهک است، یادآور شد: بافت تاریخی روستا دارای خانه‌های با ارزش، حمام قدیمی، حسینیه و مسجد قدیم، مدرسه قدیم و… اثر هستند که در پرونده بافت تاریخی روستای اصفهک ثبت شده‌اند.

حمید رضا ابراهیمی، رئیس شورای روستای اصفهک در گفت و گو با خبرنگار مهر اظهار کرد: در حال حاضر در روستای اصفهک هشت اقامتگاه بوم گردی، یک سالن غذا خوری، دو مرکز خدمات کافی شاپ یا شربتکده و یک رصد خانه داریم.

وی با اشاره به اینکه یک حمام خزینه‌ای و مسجد تاریخی نیز در روستا وجود دارد، بیان کرد: حمام خزینه‌ای در حال حاضر با امکانات بهداشتی قابل استفاده است و می‌تواند یک تجربه متفاوتی را برای گردشگران رقم بزند.

رئیس شورای اصفهک یادآور شد: یکی از ویژگی‌های بافت تاریخی روستای اصفهک مردمی بودن مرمت آن است که با کمک آحاد مردم روستا این اقدام صورت گرفت.

بهار فصل گردشگری در اصفهک

ابراهیمی با بیان کرد: بهترین فصل گردشگری در اصفهک مهرماه تا پایان اردیبهشت و نهایت پایان بهار است ولی از آنجایی که دمای هوا در اصفهک نسبت به طبس چند درجه‌ای خنک‌تر است گاه خود اهالی طبس برای فرار از گرمای هوا به اصفهک می آیند.

هادی شاه وردی مدیرکل میراث فرهنگی خراسان جنوبی نیز به خبرنگار مهر گفت: انتخاب بهترین دهکده گردشگری از سال ۲۰۲۱ توسط سازمان جهانی گردشگری (UNWTO) دنبال می‌شود.

وی با اشاره به اینکه هدف از این اقدام تبدیل گردشگری به محرک توسعه روستایی و رفاه روستاییان است، بیان کرد: سازمان جهانی گردشگری ۹ شاخصه از جمله دارا بودن منابع فرهنگی، ترویج و حفاظت از آن، پایداری اقتصادی، محیطی، اجتماعی، پتانسیل گردشگری و توسعه و یکپارچگی زنجیره ارزش، حاکمیت و اولویت‌بندی گردشگری و نیز امور بهداشت، ایمنی و امنیت را به عنوان معیارهای انتخاب روستاهای جهانی اعلام کرده است.

شاه وردی ادامه داد: قبل از سال ۱۴۰۳ با توجه به پیگیری‌های انجام شده در خراسان جنوبی هیأتی از وزارت خانه برای ارزیابی روستایی‌هایی که می‌توانند کاندید ثبت به عنوان دهکده جهانی شوند به استان آمدند.

روستاهایی که می‌توانند عنوان روستای گردشگری جهانی را داشته باشند

وی افزود: این هیأت سه روز در خراسان جنوبی بودند و همه این روستاها را ارزیابی کردند و با توجه به ملاک‌های مد نظر بعد از مدتی بیان کردند که روستای اصفهک برای ثبت به عنوان دهکده جهانی پذیرفته شده است.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ادامه داد: البته نظر ما بر این است که در کنار اصفهک روستاهای دیگر خراسان جنوبی چون افین و خور با توجه به ظرفیت‌هایشان می‌توانند کاندیدا در این زمینه شوند.

شاه وردی گفت: مهمترین فایده و ثمره ثبت یک روستا به عنوان دهکده جهانی این است که در سطح جهانی به عنوان ظرفیتی برای گردشگری مطرح می‌شود.

وی با بیان اینکه روستای اصفهک از نظر زیرساخت اقامتی چندین اقامتگاه بوم گردی دارد، بیان کرد: البته باید در بافت قدیمی اصفهک جمعیت ثابتی اسکان داشته باشند تا در رقابت با سایر روستاهای نام آشنای کشور به ایستگاه آخر برسد.

امید آنکه جاذبه‌های روستاگردی در خراسان جنوبی را بیش از قبل به علاقمندان حوزه گردشگری معرفی کنیم و بر این گنج پنهان استان افتخار کنیم.