جنبش دانشجویی آمریکا، بن بست «بایدن» و انحصار شکنی «نسل z»

خبرگزاری مهر، گروه بین الملل - محمدرضا مرادی: رژیم صهیونیستی در ۷ ماه گذشته برای تحمیل معادله خود بر مردم فلسطین اقدام به نسل کشی همه جانبه ای کرده است. این نسل کشی نه تنها مخالفت قدرت های بزرگ جهانی را در عمل به همراه نداشته است بلکه آمریکا به عنوان اصلی ترین شریک استراتژیک اسرائیل نیز همچنان مقدمات تشدید نسل کشی (مانند تایید بودجه ۲۶ میلیارد دلاری به اسرائیل) را فراهم می کند. اما روند تحولات مسیر حوادث را به گونه ای دیگر رقم زده است. دانشجویان بیش از ۴۰ دانشگاه آمریکا سلسله اعتراض هایی را شروع کرده اند که منجر به متغیر تاثیرگذاری در مطرح شدن مسئله فلسطین در سطح جهانی شده است. واکنش دولت آمریکا به این تظاهرات جز سرکوب و حمله به دانشگاه ها نبوده است. اما این جنبش دانشجویی از چند جنبه بسیار مهم است:

۱. جنبش دانشجویی متغیر تاثیرگذار در تحولات مهم: همواره در چند دهه گذشته جنبش دانشجویی آمریکا نقشی موثر در سیاستگذاری های این کشور داشته است. در آمریکا حدود ۲۰ میلیون دانشجو وجود دارد. این جمعیت پتانسیل بسیار مهمی برای نقش آفرینی در تحولات مختلف دارد. در دهه ۶۰ میلادی که آمریکا درگیر جنگ ویتنام بود جنبش های دانشجویی در اعتراض به این جنگ نقش بی بدیلی ایفا کردند. در سال ۱۹۷۰ میلادی حدود یک میلیون دانشجو از ۸۸۰ دانشگاه آمریکا تظاهرات ادامه داری را شروع کردند که در نهایت منجر به پایان جنگ ویتنام در سال ۱۹۷۵ شد. در دهه ۸۰ میلادی نیز اعتراض دانشجویان به رژیم آپارتاید آفریقای جنوبی منجر به تغییراتی در سیاست های آمریکا نسبت به آفریقای جنوبی شد. علاوه بر این تظاهرات دانشجویان ضد جنگ نسبت به مسئله عراق، افغانستان و لیبی نیز بسیار مهم بوده است. بنابراین جنبش دانشجویی در آمریکا تنها یک حرکت اعتراضی، نمادین و بدون تاثیرگذاری واقعی نیست. در شرایط کنونی اعتراض های دانشجویان منجر به دستگیری ۱۵۰۰ نفر شده است. این مسئله باعث انتقادهای زیادی نسبت به پلیس آمریکا شده است. در واقع نفس همین جنبش و نوع واکنش پلیس آمریکا نشان داده است که اعتراض از هر نوعش تا زمانی در آمریکا قابل تحمل است که در راستای اهداف کلان کشور باشد. البته تا اینجا دانشجویان برنده این کارزار شده اند؛ جوبایدن اگر بخواهد در برابر دانشجویان عقب نشینی کند سبد آرای او از جانب لابی صهیونیست ها بسیار سایر تحت تاثیر قرار می گیرد علاوه بر این تداوم حمایت بایدن از جنگ غزه و سرکوب دانشجویان آمریکایی نیز محبوبیت بایدن در «نسل z» آمریکا را بسیار کاهش خواهد داد. در واقع بایدن اکنون در شرایط بن بست گرفتار شده است که عامل ایجاد آن خودش است. تداوم حمایت های بایدن از اسرائیل در ۷ ماه گذشته این بن بست را ایجاد کرده است. پس در نگاه نخست این جنبش دانشجویی تا این مقطع موفقیت آمیز بوده است.

۲. گذار «نسل z» آمریکا از رسانه های جریان اصلی: جوانان آمریکایی که متولد ۱۹۹۶ به بعد هستند در قالب «نسل z» معرفی می شوند. این نسل جوان، محور و مرکز گریز بوده و چندان در چارچوب های سنتی قابل تحلیل نیستند. مهم ترین ویژگی این نسل، شکستن انحصار در منابع خبری است. در بازه سنی ۴۰ سال به بالا در آمریکا معمولاً رسانه های جریان اصلی مانند «س ان ان» و «فاکس نیوز» به عنوان منبع اصلی اخبار دنبال می شود. این رسانه ها نیز اخبار را بسیار سانسور شده و با جهت گیر های مشخص به مخاطب ارائه می دهند. نتیجه این امر عدم اطلاع دقیق مردم آمریکا از تحولات جهانی است. به عنوان مثال در جنگ یمن رسانه های اصلی امریکا به ندرت جنایت های صورت گرفته در یمن و شهادت زنان و کودکان یمنی را منتشر می کردند یا در صورت انتشار، آن را نتیجه سیاست های احزاب داخلی یمن می دانستند. در صورتی که عامل این حملات عربستان با کمک امارات و آمریکا بود. نتیجه این امر نیز عدم حساسیت آمریکایی ها نسبت به جنگ یمن بود.

اما «نسل z» در آمریکا از انحصار رسانه ای سنتی آمریکا گذر کرده و اخبار را از طریق منابع متعدد و به صورت مستقیم دریافت می کند. این مسئله منجر به آگاهی واقعی از سیاست ها و روندهای واقعی جهان شده است. به همین دلیل این نسل که اخبار را بدون واسطه دریافت کرده است اکنون در برابر نسل کشی غزه واکنش نشان داده و یکی از کم سابقه ترین جنبش ها در دانشگاه های آمریکا شکل گرفته است. نظرسنجی جدید مرکز تحقیقات پیو نشان داده شمار جوانان آمریکایی که نگاه مثبتی به فلسطین دارند، در جریان تجاوز کنونی به غزه از تعداد آنها نسبت به اسرائیل بیشتر است. این نظرسنجی حاکی از آن است که ۶۰ درصد از جوانان آمریکایی ۱۸ تا ۲۹ سال نظرات مثبتی نسبت به مردم فلسطین دارند، در حالی که ۴۶ درصد نظرات مثبتی به اسرائیل داشتند.

۳. تبدیل فلسطین به مسئله ای جهانی: مسئله فلسطین از سال ۱۹۴۸ و شکل گیری رژیم صهیونیستی همواره به عنوان یکی از مسائل محور ساز در جهان اسلام مطرح بوده است. البته در مقاطعی مانند سال های اخیر روند عادی سازی برخی کشورهای عربی مانند امارات و بحرین با اسرائیل باعث شده تا تلاش هایی برای به حاشیه راندن این مسئله در جهان اسلام صورت بگیرد. اما عملیات طوفان الاقصی و جنایت اسرائیل در غزه باعث شده است تا روند حوادث به گونه ای دیگر رقم بخورد. رسانه های منتسب به اسرائیل و همچنین لابی صهیونیست ها در کشورهای مختلف تلاش داشته اند تا اهمیت مسئله فلسطین بسیار کاهش یابد. اما جنبش دانشجویان آمریکایی باعث شده است این مسئله از جهان اسلام فراتر رفته و اکنون به مسئله نخست جهان تبدیل شود. این یکی از موثرترین متغیرها در آینده مردم فلسطین خواهد بود.

شاید جنبش دانشجویی آمریکا نتواند مانع از تداوم جنایت های اسرائیل در غزه شود و یا حتی مانع از شروع عملیات اسرئیل در رفح شود اما نکته مهم این است که فلسطین برای همیشه تبدیل به مسئله ای جهانی شده و دیگر نمی توان فلسطین را در فلسطین محصور کرد. این مسئله قطعاً در تصمیمات تل آویو برای آینده فلسطین تاثیرگذار خواهد بود و این رژیم قبل از شروع هر جنایتی دیگر، پیامدهای جهانی آن را بارها مرور خواهد کرد.