روح حج ابراهیمی برائت از مشرکان است

به گزارش خبرگزاری مهر، به همت معاونت فرهنگی و دانشجویی دانشگاه ادیان و مذاهب اولین وبینار تخصصی «حج ابراهیمی؛ از توحید تا برائت» با سخنرانی حجت الاسلام و المسلمین محمدتقی انصاری پور عضو هیأت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب برگزار شد.

محمدتقی انصاری پور در این وبینار با بررسی فریضه حج در سیاق قرآن بیان داشت: حج امسال با حج سال‌های گذشته تفاوت بسیار مهمی دارد. چرا که امسال حاجیان در شرایطی مناسک حج را برگزار خواهند کرد که همه شاهد مظلومیت مردم مسلمان غزه بوده‌اند و دیده‌اند که رژیم صهیونیستی چه بر سر مردم مظلوم فلسطین آورده‌اند. جنگی به این طولانی تاکنون در فلسطین نبوده است. گرچه در این ۷۵ سال به طور مکرر مورد ظلم واقع شده‌اند اما هیچ‌گاه به این شکل مورد تجاوز و تعدی قرار نگرفته بودند. به همین جهت اقتضا می‌کند که فضای حج امسال به گونه‌ای دیگر باشد.

وی ادامه داد: هنگامی که شما با آثار یک فیلسوف مواجه می‌شوید باید نگاهی از بالا به او داشته باشید و با ترمینولوژی آثار او آشنا شوید و اصطلاحات خاص او را در دل دیگر اصطلاحاتش فهم کنید. در قرآن نیز ما با همین شیوه روبه‌رو هستیم. اگر بخواهیم درباره یک اصطلاح قرآنی فهم دقیقی داشته باشیم باید آن واژه و اصطلاح را با سایر واژه‌های مرتبط با آن بررسی کنیم.

عضو هیأت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب با اشاره به آیه‌ی وَ إِذْ یَرْفَعُ إِبْراهِیمُ الْقَواعِدَ مِنَ الْبَیْتِ وَ إِسْماعِیلُ رَبَّنا تَقَبَّلْ مِنَّا إِنَّکَ أَنْتَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ بیان کرد: واژه حج پیوندی ناگسستنی با مفاهیم و شخصیت‌ها همچون شخصیت حضرت ابراهیم (ع) و خداوند متعال دارد و آیه‌ی ۱۲۷ سوره بقره اشاره دارد به اینکه مسجدالحرام یادگاری از حضرت ابراهیم (ع) است و آمدن شما به حج و مسجدالحرام پیوند وثیقی با حضرت ابراهیم (ع)، زندگی و مشی او دارد. بنابراین کسی که می‌خواهد حج را بفهمد باید مطالعه دقیقی درباره زندگی حضرت ابراهیم (ع) داشته باشد.

وی ادامه داد: حضرت علی (ع) در خطبه همام می‌فرمایند که «لأنه لا تضره معصیة من عصاه، ولا تنفعه طاعة من أطاعه» اگر کل مردم و زمین فرمان خدا را نافرمانی کنند این عمل ضرری به خداوند نخواهد رسانید و اگر همه مردمان در همه مکان‌ها و زمان‌ها بنده مؤمن و خاص خداوند بشوند نفعی به خداوند نخواهد رسید. بنابراین تمام این احکام شریعتی باید در ارتباط با چنین خدایی در نظر گرفته شود. خدایی که فعل عبث از او صادر نمی‌شود. باید توجه داشت که تمام افعال ما حتی حج گزاردن باعث قوام خودمان خواهد بود و نفعی به حال خداوند نخواهد داشت.

این استاد حوزه و دانشگاه در مورد خصوصیات و ماجراهای اتفاق افتاده برای حضرت ابراهیم (ع) که در قرآن بدان‌ها اشاره شده است، گفت: او قهرمان توحید، یکتاپرستی، بنده مطیع خدا بودن، گام برداشتن در خط مستقیمِ حق و مبارزه با شرک است. توجه کنید که این حج یادگار چنین شخصیتی است، او با بنیان‌گذاری کعبه مردم را دعوت به سوی خدای یکتا کرد.

انصاری‌پور با اشاره به جریان امامت حضرت ابراهیم (ع) بیان کرد: خداوند در قرآن می‌فرماید که «یَوْمَ نَدْعُوا کُلَّ أُناسٍ بِإِمامِهِمْ» هر قومی را با امام‌شان محشور می‌کنیم و با کسی که زیر پرچم او بوده‌اند. خداوند در سوره ممتحنه می‌فرماید که باید از حضرت ابراهیم (ع) الگو بگیرید و از او تبعیت کنید «یأیها ٱلذین ءامنوا لا تتخذوا عدوی وعدوکمۡ أوۡلیاء تلۡقون إلیۡهم». دشمنان ما را دوست خود نگیرید. ما در همین زمانه دشمنانی داریم که به خون مظلومان تشنه هستند و دارند آنها را قطعه قطعه می‌کنند. اگر فشار افکار عمومی نبود رژیم صهیونیستی از بمب اتم نیز استفاده می‌کرد و مردم مظلوم فلسطین را نابود می‌کرد و باید بدانیم که دفاع از مظلوم در مراسم حج همان برائت از دشمنان است که خداوند به آن اشاره دارد و روح حج ابراهیمی برائت از مشرکان است.

عضو هیأت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب گفت: خداوند در آیه «قَدْ کَانَتْ لَکُمْ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ فِیٓ إِبْرَٰهِیمَ وَٱلَّذِینَ مَعَهُۥٓ إِذْ قَالُواْ لِقَوْمِهِمْ …» می‌فرماید که از حضرت ابراهیم (ع) و کسانی که با او بوده‌اند درس بگیرید. اینجاست که مفهوم حج با حضرت ابراهیم (ع) پیوند خورده است. اگر شما می‌خواهید مسیر واقعی خودتان را بشناسید باید به ایشان رجوع کنید به کسی که اهل برائت از دشمنان خداست و اهل اظهار دشمنی صریح است. این حج پیوندی ناگسستی با حضرت ابراهیم (ع) دارد.

انصاری پور در پایان افزود: خداوند رحیم است و رابطه‌اش با بندگانش مبتنی بر عفو و رحمت و مغفرت است. مایی که در آیه می‌خوانیم «ولله ٱلأسماء ٱلحسنی فٱدعوه بها وذروا ٱلذین یلحدون فی أسمئه» باید بدانیم که حج محل خواندن چنین خدایی است و اسماً زیبایی دارد. وقتی ما خداوند را با این اسماً می‌خوانیم آرام آرام این اسم‌ها در ما تجلی پیدا می‌کند و ما هم اهل رحمت می‌شویم و اهل مهرورزی و دوستی بر بندگان خدا می‌شویم. بنابراین ما حج را از دریچه و نگاه حضرت ابراهیم (ع) و خداوند متعال شناختیم و امید است با آشنایی با معارف دینی و اهل بیت (ع) با حقایق شعائر دینی آشنا شویم و به بهترین شکل آنها را به‌جا آوریم.