خبرگزاری مهر _ گروه جامعه؛ سال‌ها پیش وقتی مردم خبر شنیدن شهادت امام حسین (ع) و یاران با وفایش را شنیدند سوگواری کردند. برخی بر سر و روی خود کوفتند و برخی با سنگ و خاک عزاداری کردند.
حالا بعد از چندین سال این رسم هنوز در میان برخی از روستاهای ایران پابرجاست. سنگ جای خود را به چوب داده و شکل برگزاری مراسم عزاداری تغییر کرده است.
دو چوب خراطی شده با طناب کوچکی که از چرم درست شده طوری تراش می‌خورد که بتواند در دست جای بگیرد. هر دو چوب گرد، به هم زده می‌شود تا صدای سنگ بدهد.
مردم عزادار در ایام محرم این چوب‌ها را به دست می‌گیرند و در یک ریتم متحد، آن را به صدا در می‌آورند تا نمادی از عزاداری‌های آن موقع باشد.
اکنون این رسم چندین ساله در روستای انجدان ۱۵۰۰ ساله که در زمان اسماعیلیان از مراکز قدرت شیعیان بوده، در جاده اراک _ خمین در ۲۸ کیلومتری شهر اراک هنوز با شور زیادی برگزار می‌شود که به آن چغچغه زنی می‌گویند.
مردم روستا معتقدند که این رسم از دوره تیموری و صفوی باقی مانده است. در این مراسم، عزاداران روستای انجدان چوب‌های تراشیده‌ای را به صورت نمادین به هم می‌کوبند و ضمن حرکت در کوچه‌های مختلف روستا حرکت کاروان اسرای کربلا را تداعی کرده و در سوگ شهدای دشت نینوا مرثیه سرایی می‌کنند.
در کنار این رسم، یک مرشد نوحه خوانی می‌کند و مردم در پاسخ به او چغچغه ها را به جای سینه زنی و زنجیرزنی بهم می‌زنند. این آیین که تا پایان روز یازدهم محرم ادامه دارد به عنوان یک میراث ناملموس به ثبت ملی رسده است.
اما این تنها آیین روستای انجدان نیست. مردم اینجا در عصر روز تاسوعا تعزیه حضرت عباس (ع) برگزار می‌شود و شبیه خوانان به ذکر مصیبت‌های آن حضرت می‌پردازند و سپس تجمع بزرگی همراه با دسته‌جات سه محله در حسینه دیلم‌آباد این روستا شکل گرفته که همراه با علم و کتل به عزاداری پرداخته و در میدان این حسینه به گردش درمی‌آید.
چغچغه زنی در روزهای نهم و یازدهم محرم در روستای تاریخی انجدان اراک برگزار می‌شود و معمولاً جمعیت زیادی در این مراسم سوگواری شرکت می‌کنند. صبح روز نهم محرم گروه از جلوی حسینیه شهدای انجدان حرکت کرده و کوچه به کوچه و محله به محله به سمت حسینیه دیلم آباد حرکت می‌کند و در مسیر سینه زنی، زنجیرزنی، نوحه خوانی و چغچغه زنی می‌کنند و همراه با نوای تک خوان چغچغه ها را یک بار خم شده و جلوی زانو می‌زنند و یک بار بلند شده و بالای سر به هم می‌زنند.
این رسم غیر از روستای انجدان اراک، در روستای ابیانه استان اصفهان نیز برگزار می‌شود.
نظر شما