خبرگزاری مهر؛ گروه مجله: راسته بازار جایی که در روزهای معمولی ویترینها با زرق و برق طلاییاش شما را وسوسه میکند که دقایقی بایستید، این روزها در بازار عمده فروشان طلا میزبان مراسم عزاداری است. مراسم از سوم ماه محرم شروع میشود. طبق سنت دیرینه شش روز محرم تمام پاساژها و مغازههای طلا فروشی تعطیل میشود، شاید این ادب به یاد کودکان و زنانی باشد که در روز عاشورا طلاهایشان را سپاه دشمن به غارت برده است.
وارد پاساژ که میشوید فرشی در میان ویترینهای خالی طلا فروشی پهن است. عزاداران روی فرشها نشستهاند. قبل از آمدن سخنران مداح شروع به روضه خوانی و سینه زنی میکند و بعد از آن دو سخنران در مراسم شروع به صحبت میکنند.
با زنی که کنارم نشسته صحبت از مراسم و هزینههای گرداندن مراسم میکنم. میگوید قبل محرم طلافروشها با مدیریت رئیس اتحادیه پولهایشان را روی هم میگذارند و در خلال این شش روز و مراسم، پول در جاهای مختلف از شربت دادن تا غذا خرج میشود.
سخنران شروع به صحبت از اوضاع سخت اقتصادی مردم میکند و رئیسجمهور جدید را مورد مخاطبه برای بهبود اوضاع قرار میدهد. همین بهانهای میشود برای صحبت در رابطه با معیشت مردم، متوجه میشوم که صنف طلافروشان خیریه دارد و یکی از اقدامات آنها جهیزیه دادن است، مدیریت و گرداندن خیریه صنف با خانوادههای طلا فروشان است.
مراسم رو به اتمام است، سبدهای غذا را آورده اند، رئیس صنف با کمک باقی مغازهداران غذا را بین عزاداران پخش میکنند.
زنان؛ لطمهزنان
حتماً شنیده و دیدهاید که در روز عاشورا، اهالی طویرج از ۱۰ کیلومتری شهر کربلا خود را هرولهکنان به حرم اباعبدالله الحسین (ع) میرسانند، یا در دعای «ناحیه» خواندهاید که بعد از خبر شهادت امام حسین (ع) زنان لطمه زنان روی صورت و با موهای پریشان گریه و مویه میکردند. اینها را گفتم که بهتر بتوانید تجسم کنید مجالس زنانه عربی _ فارسی که در تهران خودمان توسط عراقیهایی که سالهاست در ایران زندگی میکنند برپا میشود.
این مجالس معمولاً خود دارای هویت است و بر خلاف مجالس عمومی بر دایره مدیریت و سلیقه زنان پیش میرود. شما حتی دکور اختصاصی برای این مراسمها را مشاهده میکنید. در ابتدای این مراسم یک سخنران شروع به وعظ میکند و سپس روضه آغاز میشود.
زنان بعد شنیدن روضه به صورت گرد دور هم میایستند، جوانترها مو پریشان میکنند و با هر ضرب روضه خوان سر به همراه مو بالا و پایین میرود. زنهای بزرگتر هدایتگر هستند و معمولاً بر خلاف جوانترها با روسری میایستند و دو دست خود با ضرب بر پیشانی میزنند. برای دختران کودک هم یک حلقه گرد با هدایتگری یک زن جوان باز میشود.
مداحی ابتدا به صورت آرام خوانده میشود و ضربها آرام است؛ اما هر چه به انتهای مجلس میرسد ضرب سریعتر میشود و نهایتاً به هروله ختم میشود. همه این رسمها با شور و حرارت خاص و با یاد زنان حاضر در کربلا انجام میگیرد. حتی اگر عربی نفهمید شور عجیب حاکم بر این عرض ارادت بر قلبتان خواهد نشست. برای رفتن به این مراسم میتوانید به حسینیه انصار الحسین در خیابان ری، یا حیدریه نجفیها در خیابان بهروان یا دولت آباد بروید.
سارا مسعودی
نظر شما