قوانین کمیته بین‌المللی المپیک وپارالمپیک درموردتخلفات چه می‌گوید

به گزارش خبرنگار مهر، کمیته بین‌المللی المپیک (IOC) و کمیته بین‌المللی پارالمپیک (IPC) به عنوان نهادهای ناظر و برگزارکننده رویدادهای المپیک و پارالمپیک، مسئولیت‌های متعددی دارند که شامل حفظ اصول و ارزش‌های این رویدادها می‌شود. این اصول و ارزش‌ها به ویژه در زمینه‌های سیاسی، مذهبی، جنسی و دیگر مسائل حساس اهمیت دارند و نقض آن‌ها می‌تواند منجر به برخوردهای جدی با ورزشکاران شود.

آخرین مورد محروم کردن ورزشکاران مربوط به رقابت های پارالمپیک ۲۰۲۴ پاریس است که شنبه ۱۷ شهریور در رقابت پرتاب نیزه کلاس F۴۱ صادق بیت سیاح ملی‌پوش پرافتخار ایران که در دوره قبلی به مدال نقره دست یافته‌بود، با حریفانی از هند، چین، عراق، کوبا و ساحل عاج رقابت کرد و به مدال طلا رسید اما لحظاتی پس از پایان این مسابقه با تصمیم مسئولان برگزاری بیت سیاح دیسکالیفه شد و مدال طلایش هم پس گرفته شد.

در این مورد از سوی هادیزاده رئیس انجمن پارادوومیدانی اعلام شد که بیت سیاح به خاطر دریافت دو کارت زرد به دلیل نشان دادن حرکت دست با بردن به سمت گردن و نمایش پرچم مزین به نام حضرت ام البنین(س) دریافت و در نهایت دیسکالیفه شد و مدال طلا و رکوردش پس گرفته شد.

اما کمیته بین‌المللی المپیک و کمیته بین‌المللی پارالمپیک بر اساس منشورهای خود، قوانین و مقررات خاصی را برای حفظ روحیه جوانمردانه و عدالت در رویدادهای المپیک و پارالمپیک وضع کرده‌اند.

مسائل سیاسی

ممنوعیت تبلیغات سیاسی: ورزشکاران و سایر افراد مرتبط با المپیک و پارالمپیک باید از هرگونه تبلیغات سیاسی در رویدادهای ورزشی خودداری کنند. کمیته‌های المپیک و پارالمپیک طبق آنچه در منشور خود ذکر کرده اند به شدت مخالف استفاده از فضای ورزشی برای بیان یا تبلیغ دیدگاه‌های سیاسی هستند.

اگر یک ورزشکار یا نماینده کشور از فرصت‌های ورزشی برای پیشبرد اهداف سیاسی استفاده کند، کمیته‌ها ممکن است به این اقدامات واکنش نشان دهند و حتی منجر به دیسکالیفیه شدن ورزشکار شود.

در منشور کمیته بین المللی پارالمپیک آمده است: هیچ گونه تبعیضی بر اساس دلایل سیاسی، مذهبی، اقتصادی، ناتوانی، نژادی، جنسیتی یا گرایش جنسی و یا هر دلیل دیگری علیه هیچ کشور یا فردی مجاز نیست. هیچ گونه تظاهرات یا تبلیغات سیاسی، مذهبی یا نژادی در هیچیک از مکان‌های پارالمپیک یا سایر مناطق مرتبط با بازی‌های پارالمپیک مجاز نیست. شرکت‌کنندگان باید مطابق با این قوانین عمل و رفتار کنند. همچنین، نهادها و مقامات ذی‌ربط که در سازماندهی بازی‌های پارالمپیک مشارکت دارند، تشویق می‌شوند تا سیاست‌ها و مقرراتی را اجرا کنند که از رفتارهای تبعیض‌آمیز جلوگیری کنند، از جمله تدابیر انضباطی.

در بخش دیگری از منشور پارالمپیک نوشته شده است: از استفاده از بازی‌های پارالمپیک و جنبش پارالمپیک برای ترویج هرگونه برنامه سیاسی، به جز پیشرفت ورزش برای افراد دارای معلولیت و دموکراسی، توانمندسازی، برابری و حفاظت از حقوق بشر خودداری کنید.

آلمان شرقی و غربی (المپیک ۱۹۶۸): در المپیک ۱۹۶۸ مکزیکو سیتی، دو ورزشکار آمریکایی، تامی اسمیت و جان کارلوس، در مراسم اهدای مدال در اعتراض به نژادپرستی و تبعیض نژادی در ایالات متحده، با دست‌های بسته و نشان دادن نماد "آب و خاک" بر روی دستانشان در حالی که دستکش سیاه پوشیده بودند، ظاهر شدند. این عمل آنها باعث شد تا مدال‌هایشان از طرف کمیته المپیک ایالات متحده لغو شود و آنها با محرومیت و فشارهای زیادی مواجه شدند.

رابرت گولد (پارالمپیک ۲۰۱۶): در بازی‌های پارالمپیک ۲۰۱۶ ریو، ورزشکار بریتانیایی رابرت گولد به دلیل نمایش یک شعار سیاسی در حمایت از استقلال اسکاتلند در رسانه‌های اجتماعی و در مراسم رسمی، با برخورد کمیته پارالمپیک بریتانیا مواجه شد. او به دلیل نقض قوانین سیاسی و عدم رعایت بی‌طرفی از رقابت‌ها محروم شد.

این مساله در المپیک ۲۰۲۴ پاریس هم وجود داشت و منیژه تلاش، عضو افغانستانی تیم پناهجویان، به دلیل پوشیدن لباسی که روی آن عبارت «زنان افغان را آزاد کنید» نوشته شده بود، از مسابقات بریک دنس در المپیک محروم شد.

مسائل مذهبی

احترام به تنوع مذهبی: کمیته‌های المپیک و پارالمپیک به ورزشکاران و مسئولان توصیه می‌کنند که به تنوع مذهبی احترام بگذارند و از انجام هرگونه رفتار یا بیانیه‌ای که ممکن است توهین‌آمیز یا تبعیض‌آمیز باشد، خودداری کنند. استفاده از نمادهای مذهبی در خلال رقابت‌ها یا در مراسم رسمی ممکن است به دلیل نقض اصول بی‌طرفی و عدم تبعیض، با برخورد کمیته‌ها مواجه شود.

مسائل جنسی و جنسیتی

ممنوعیت تبعیض جنسی و جنسیتی: کمیته‌های المپیک و پارالمپیک به شدت مخالف تبعیض‌های جنسیتی و جنسی هستند و تاکید دارند که ورزشکاران باید در محیطی عادلانه و برابر رقابت کنند. هرگونه رفتار یا اظهار نظری که نشان‌دهنده تبعیض یا آزار جنسی باشد، به شدت مورد بررسی قرار می‌گیرد و ممکن است منجر به اقدامات انضباطی علیه ورزشکاران شود.

پالمیرا دو سوزا (المپیک ۱۹۸۰): در بازی‌های المپیک ۱۹۸۰ مسکو، ورزشکار زن برزیلی پالمیرا دو سوزا به دلیل اظهارات جنجالی در مورد تبعیض جنسیتی و نابرابری در رقابت‌ها، مورد بررسی و نقد قرار گرفت. او به دلیل نقض قوانین مربوط به رفتار و اظهارات عمومی، تحت فشار و تعقیب قرار گرفت.

پریسکا لوپز (پارالمپیک ۲۰۲۰): ورزشکار پارالمپیک پریسکا لوپز به دلیل اعتراض به بی‌عدالتی‌های جنسی در جامعه ورزشی و رسانه‌ای، و ابراز نظرات در این زمینه در شبکه‌های اجتماعی، با برخورد کمیته‌های مربوطه مواجه شد. او به دلیل نقض اصول اخلاقی و کدهای رفتاری، با پیامدهایی از جمله هشدار و بررسی‌های انضباطی روبرو شد.

مبارزه با دوپینگ

دوپینگ: نقض قوانین ضد دوپینگ، از جمله استفاده از داروهای غیرمجاز، یکی از دلایل اصلی برخورد کمیته‌ها با ورزشکاران است. کمیته‌های المپیک و پارالمپیک به شدت بر مبارزه با دوپینگ و حفظ اصول رقابت س الم تاکید دارند.

بن جانسون (المپیک ۱۹۸۸): در بازی‌های المپیک ۱۹۸۸ سئول، ورزشکار کانادایی بن جانسون به دلیل استفاده از مواد دوپینگ و نقض قوانین ضد دوپینگ، مدال طلای خود را از دست داد و به مدت ۲ سال از رقابت‌ها محروم شد.

ماریا شاراپوا (المپیک ۲۰۱۶): تنیسور روسی ماریا شاراپوا به دلیل استفاده از داروی ممنوعه، به مدت ۱۵ ماه از رقابت‌ها محروم شد و در نتیجه نتوانست در المپیک ۲۰۱۶ ریو شرکت کند.

تبلیغات بدنی

علاوه بر این موارد، کمیته بین المللی المپیک و پارالمپیک در خصوص استفاده از بدن به عنوان یک ابزار تبلیغاتی هم حساسیت های زیادی به خرج می دهد. برای نمونه این سخت گیری درخصوص کمیته پارالمپیک به آنجا ختم می شود که حتی اگر ورزشکاری بر روی بدن خود تتو یا نشانه ای از لوگوی المپیک را داشته باشد و آن را نپوشاند از مسابقات حذف خواهد شد.