نکوداشت هنرمندی که به ریتم‌های شلوغ اعتقادی نداشت

به گزارش خبرگزاری مهر، پنجمین نشست پروژه «هم نوا» با عنوان «شب ناصر فرهنگفر» روز ۱۸ آبان با حضور تعدادی از هنرمندان و هنردوستان برگزار شد.

در ابتدای این نشست عطا نویدی روزنامه نگار و پژوهشگر موسیقی ایران توضیح داد: ناصر فرهنگ‌فر پدیده‌ای در موسیقی ایرانی بود که بسیار زود از میان ما رفت. او یک ادیب، نوازنده تمبک، مدرس، خوشنویس و شاعر توانا بود و نقش‌اش در موسیقی تا اندازه‌ای بود که ما ۲۷ سال پس از مرگ ظاهری‌اش امروز اینجا آمدیم تا هفتاد و هفتمین سالروز تولدش را جشن بگیریم و از او بگوییم.

مرتضی اعیان هنرمند پیشکسوت عرصه تمبک نوازی نیز درباره ویژگی های اخلاقی و هنری زنده یاد ناصر فرهنگفر ضمن بیان خاطره ای از وی در مرکز حفظ و اشاعه موسیقی گفت: یک روز شنیدم ناصر در اتاقی ریتم پلنگ ساده را تمرین می کند. نزد او رفتم و پرسیدم چرا این ها را تمرین می‌کنی. گفت می‌خواهم ببینم نتیجه اش چه می شود. او هیچ ترسی نداشت از اینکه بگوید کاری که انجام می دهد، قرار است چه نتیجه ای بدهد. فرهنگ‌فر کارش را جدی پیگیری می کرد و پشتکارش حرفی برای گفتن داشت.

وی افزود: فرهنگ‌فر می گفت از این شلوغ کاری ها در تمبک بدم می آید، کسی که می‌خواهد تمبک بزند باید حس ملودی اش قوی باشد. باید بداند با ملودی چطور همراه باشد و ریتم شلوغ و بی معنی نزند و ملودی را حس کند. من از این سخنان ناصر بسیار آموختم و همیشه سعی کردم در هم نوازی‌هایم این نکات را رعایت کنم.

میرعلیرضا میرعلینقی پژوهشگر پیشکسوت موسیقی ایرانی هم در این نشست گفت: سی و هشت سال پیش برای نخستین بار ناصر فرهنگ‌فر را در مرکز حفظ و اشاعه موسیقی ایرانی دیدم و هنوز بعد از گذشت این سالها تحت تاثیر آن دیدار هستم. او پیش از آنکه دست به تمبک ببرد یا آوازی را بخواند، تاثیر و انرژی وجودش را در مخاطب می گذاشت. او بسیار فروتن و بی ادعا بود و کمتر کسی را سراغ داریم با وجود کارهای برجسته‌ای که در موسیقی انجام داده اند چنین فروتنی را در کار خودشان داشته باشند.

وی افزود: عمر هنری و جسمانی زنده یاد فرهنگفر بسیار کوتاه بود. ۴۹ سال برای یک فرد با این حد استعداد، اندوخته ها و این حد از خلاقیت بسیار کوتاه بود. ولی فکر می‌کنم درون ایشان متعلق به یک دوران دیگر بود. او خود را در این دوران غریب و تنها می‌دید و این در اشعارشان هم به‌وضوح دیده می شود. کما اینکه برخی مانند تک بیت «به سر دروازه هستی نوشتیم/ غم بی همزبانی کُشت ما را» دارد به ضرب المثل تبدیل می‌شود. در واقع ناصر فرهنگفر مسافری در غربت محض بود.

این پژوهشگر موسیقی ایرانی در ادامه گفت: در سال‌های بارآوری این هنرمند در اوایل دهه‌ پنجاه با تسلطی که مکتب ضرب حسین تهرانی و شاگردان او داشت، کسی فکر نمی‌کرد کسی پیدا شود که با سن کم، خوانش تازه‌ای از این ساز به ظاهر ساده و به باطن مشکل را به جامعه بدهد، اما ناصر فرهنگفر این کار را کرد.

محمود فرهمند هنرمند پیشکسوت و استادسازسازی نیز در جایگاه سخنرانی قرار گرفت و دقایقی درباره ویژگی های ناصر فرهنگفر سخن گفت و به بیان خاطرات از سال‌ها دوستی با این هنرمند پرداخت.

پدرام خاورزمینی نوازنده تمبک سخنران دیگر این برنامه بود که ضمن بر شمردن ویژگی های نوازندگی ناصر فرهنگفر گفت: تمبکی که امروز ما در فضای مجازی می‌شنویم، تمبک نیست. خط و راه استادانی که ما داشتیم و در این موسیقی حضور داشتند نباید از بین برود و امیدوارم بزرگانی مانند استاد مرتضی اعیان بالای سر این هنر باشند تا بیش از این از مسیرش منحرف نشود.

در ادامه برنامه بهمن بنی هاشمی (استاد ادبیات) دربار ویژگی‌های اشعار ناصر فرهنگفر، تسط او به وزن‌های شعری، ویژگی‌های ضربی خوانی‌های این هنرمند و همچنین طنز در شعرهای ناصر فرهنگفر سخن گفت و نمونه‌هایی از اشعار این هنرمند را قرائت کرد.

آرش فرهنگفر نوازنده و فرزند مرحوم ناصر فرهنگفر نیز در بخش دیگری از این مراسم ، درباره کتاب هایی که در سال‌های اخیر از مکتب تمبک‌نوازی ناصر فرهنگفر منتشر کرده، توضیحاتی ارائه و همچنین درباره ویژگی‌های کتاب تازه منتشر شده از وی با عنوان «سیاه مشق یک» صحبت کرد.

در ابتدای این برنامه کلیپی پخش شد که در آن جمعی از هنرمندان پیشکسوت از جمله حسین علیزاده، داود گنجه ای، محمدعلی کیانی نژاد، علی اکبر شکارچی، رضا شفیعیان و بیژن کامکار درباره زنده یاد ناصر فرهنگفر و ویژگی های شخصیتی و هنری او صحبت کردند.

اجرای موسیقی توسط زمان خیری نوازنده نی، به همراه آرش فرهنگفر نوازنده تمبک، امیر خانبلوکی نوازنده تار و مسعود آرامش نوازنده سنتور از دیگر بخش های این برنامه بود.

در این برنامه جمعی از هنرمندان از جمله پشنگ کامکار، کامبیز گنجه‌ای، بهنام وادانی، فریدون احتشامی، رضا مهدوی، علی تحریری، جلال‌الدین سروش، فاضل جمشیدی، رضا طیبی، سبحان مهدی‌پور حضور داشتند.