به گزارش خبرنگار مهر، مردم ایران همواره به اتحاد و همدلی شهره بودند و در طول تاریخ اتفاق‌های مهمی را رقم زدند. انقلاب اسلامی ایران با همدلی و همراهی آحاد مردم و رهبری امام خمینی رحمت الله علیه به پیروزی رسید. نظام جمهوری اسلامی در ایران مستقر شد و تحولات گسترده‌ای در سراسر کشور شکل گرفت از جمله آنها ایجاد بسیج و تشکل‌های بسیجی بود. حالا به مناسبت هفته بسیج به یکی از بزرگترین تشکیلات بسیج که از سوی دانشجویان ایجاد شده است می‌پردازیم. دانشجویان گروهی هستند که همواره زیرساخت‌های توسعه اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی کشور را شکل می‌دهند. اخیراً جلسات مشترکی با وزرای دولت چهاردهم و رئیس جمهور برگزار کردند تا مسائل کشور را بررسی کنند و برای آنها راه حل پیشنهاد دهند. این موضوع مهم یکی از مأموریت‌های اصلی است که امام خمینی رحمت الله علیه در زمان تشکیل بسیج دانشجویی طلبه توجه به مسائل اصلی کشور را به عنوان رسالتی بر عهده دانشجویان بسیجی گذاشتند. در ادامه گفتگویی که با محمد نائیج دبیر شورای تبیین مواضع بسیج دانشجویی کشور پیرامون بسیج دانشجویی کشور انجام دادیم را بخوانید.
لطفاً برای شروع مقدمه کوتاهی پیرامون تشکیل بسیج دانشجویی بفرمائید.
بسیج دانشجویی با صدور فرمان تشکیل بسیج دانشجو طلبه توسط حضرت امام خمینی (ره) در ۲ آذر ۶۷ تشکیل شد و بسیج دانشجویی طلبه تنها قشری از بسیج هست در واقع به وجود آورنده این قشر از بسیج خود حضرت امام هستند که با مأموریت‌های مشخص و دقیق شکل گرفته است. نگاه امام نبرد با استکبار و مسئله پاسداری از اصول اساسی نه شرقی و نه غربی است که مبنای ایجاد بسیج است.
وقتی به این پیام نگاه می‌کنیم می‌فهمیم که بسیج دانشجویی و طلبه یک اهمیت خیلی ویژه‌ای در نگاه معمار انقلاب دارد و خوب این اهمیت ویژه رسالت‌ها و مأموریت‌های خیلی ویژه‌ای را هم بر دوش این قشر از بسیج می‌گذارد که باید واقعاً به آنها توجه کرد.
نکته قابل توجه دیگر در تشکیل این نهاد، مفهوم بسیج‌کنندگی و فراگیر شدن اندیشه بسیج است. حضرت امام این مأموریت ویژه را به بسیج دانشجویی و طلبه محول کردند تا با گسترش و همه‌گیر شدن بسیج، مسائل اساسی کشور حل شود. این رسالت مهم در پیام تاریخی تشکیل بسیج دانشجویی-طلبه از سوی حضرت امام به‌صراحت مورد تأکید قرار گرفته است.
بسیج دانشجویی با وجود تمام فراز و فرودها، همواره مسیر پیشرفت خود را حفظ کرده است. این حرکت مستمر در راستای هدف اصلی انقلاب اسلامی، یعنی شکل‌گیری حکومت اسلامی و ایجاد تمدن نوین اسلامی بوده است. بسیج همواره تلاش کرده تا در این مسیر، نقش پیشرو و پیشگام خود را به خوبی ایفا کند و روزآمدی خود را در عرصه‌های مختلف به اثبات برساند.
با این عقبه بفرمائید که بسیج دانشجویی کشور از آغاز تاکنون چه فراز و فرودهایی را پشت سر گذاشته؟
از آغاز شکل‌گیری بسیج دانشجویی-طلبه، مأموریت‌های مشخصی برای این تشکل تعریف شد. این نهاد پس از سال ۱۳۶۷ فراز و فرودهای بسیاری را تجربه کرد، اما یک نقطه عطف همیشگی داشت که در تمام این سال‌ها از آن عدول نکرد: توجه به مسائل و دغدغه‌های مردم. بسیج دانشجویی همواره در تلاش بود تا با مسائل اصلی مردم مماس شده و در جهت حل آنها گام بردارد. این تشکل در هر عرصه‌ای که نیاز بود، از میدان نبرد تا عرصه جهاد و سازندگی، حضوری فعال داشت. حتی در زمینه پیشرفت علمی نیز پیشرو و پیشگام بود و توانست سایر اقشار را نیز به میدان بیاورد. بسیج دانشجویی با وجود فراز و نشیب‌های فراوان در طول این سال‌ها، همواره در نقاط اوج خود خوش درخشیده است.
موضوع مهم در فعالیت بسیج کارآیی و روزآمدی آن است چقدر به این مهم در بسیج دانشجویی توجه داشته‌اید؟
کارآیی و روزآمدی بسیج دانشجویی را می‌توان در عملکرد درخشان این نهاد در عرصه‌های مختلف مشاهده کرد. در میدان سازندگی، حرکت‌های جهادی و به‌ویژه پیشرفت‌های علمی، این تفکر و روحیه بسیجی در شخصیت‌های برجسته‌ای چون شهید کاظمی آشتیانی و شهید فخری‌زاده تجلی یافته است. در بیانات مقام معظم رهبری نیز می‌توان به این نکته کلیدی توجه کرد که هر جا تفکر بسیجی به‌عنوان اصل قرار گرفته، دستیابی به پیشرفت محقق شده است.
بسیج دانشجویی با وجود تمام فراز و فرودها، همواره مسیر پیشرفت خود را حفظ کرده است. این حرکت مستمر در راستای هدف اصلی انقلاب اسلامی، یعنی شکل‌گیری حکومت اسلامی و ایجاد تمدن نوین اسلامی بوده است. بسیج همواره تلاش کرده تا در این مسیر، نقش پیشرو و پیشگام خود را به خوبی ایفا کند و روزآمدی خود را در عرصه‌های مختلف به اثبات برساند.
لطفاً در رابطه با طرح پیشگامان رهایی به طور مختصر توضیح بفرمائید.
طرح پیشگامان رهایی برگرفته از صفتی است که حضرت امام خمینی (ره) در پیام فرمان تشکیل بسیج دانشجو-طلبه به آن اشاره کردند. در سال‌های گذشته، گرامیداشت روز بسیج معمولاً در ایام منتهی به دوم آذر برگزار می‌شد و بسیجیان، دانشجویان و طلاب در سراسر کشور گرد هم می‌آمدند تا با آرمان‌های اعلام‌شده در پیام امام تجدید بیعت کنند.
از سال گذشته، دوره پیشگامان رهایی در دو عرصه فعالیت خود را آغاز کرد: نخست، برگزاری مراسم گرامیداشت دوم آذر و اجتماع بسیج دانشجو-طلبه در حرم مطهر امام راحل، و دوم، برگزاری جلسات کمیسیون‌های تخصصی متشکل از مسئولین حوزه‌ها و پایگاه‌های مرتبط با دستگاه‌های تخصصی. در مراسم سال گذشته، میزبان شهید رئیسی بودیم که خاطرات شیرینی از حضور این شهید بزرگوار به یادگار ماند و امسال نیز افتخار میزبانی آقای پزشکیان را داشتیم.
نگاه تشکل‌های دانشجویی و بسیج دانشجویی به مسائل انقلاب اسلامی، نگاهی مسئولیت‌محور است که در قالب‌های مختلف خود را نشان می‌دهد. انتظار ما از دولت چهاردهم این است که گوش شنوایی برای تشکل‌های دانشجویی، به‌ویژه بسیج دانشجویی داشته باشد؛ مطالبات، انتقادات و پیشنهادات‌شان را با آغوش باز بپذیرد و با درک نگاه مسئولیت‌محور ما، با دانشجویان تعامل کند.
آثار و نتایج و آینده طرح پیشگامان رهایی را چطور پیش‌بینی می‌کنید؟
از سال گذشته، پیوستی به گرامیداشت دوم آذر افزوده شد که برگرفته از دغدغه مقام معظم رهبری درباره حلقه‌های میانی است. ایشان در سال ۹۸، برای حلقه‌های میانی در ایجاد حرکت عمومی، سه مقدمه اصلی را مطرح کردند: شناخت صحیح صحنه و فهم مختصات آن، جهت‌گیری منطقی و درست برای رسیدن به اهداف مندرج در پیام امام خمینی (ره) و تمدن‌سازی نوین اسلامی، و نیز امیدبخش بودن حرکت و ارائه برنامه و راهکار توسط حلقه‌های میانی.
بسیج دانشجویی به‌عنوان پیشروترین قشر حلقه‌های میانی، پس از طرح موضوع مسئله‌محوری و نقش‌آفرینی تخصصی توسط رهبری در آذر ۹۸، و تأکید ایشان بر مماس شدن با مسائل اصلی کشور در دیدار دانشجویی سال ۱۴۰۱، برنامه‌های خود را در این راستا سازماندهی کرد. امسال با هدف آشنایی مسئولین بسیج حوزه‌ها و پایگاه‌های دانشجویی سراسر کشور با مسائل واقعی جمهوری اسلامی، هجده جلسه تخصصی در دو نوبت صبح و عصر برگزار شد. در این جلسات، مقامات عالی‌رتبه از جمله وزرای بهداشت، علوم و رفاه، رئیس سازمان صدا و سیما، معاونین وزرا و حتی مسئولین دولت پیشین حضور یافتند تا اولویت‌ها و مسائل کشور را تشریح کنند.
تقسیم‌بندی این برنامه‌ها بر اساس کارگروه‌های تخصصی و متناسب با رشته‌های تحصیلی دانشجویان بسیجی صورت گرفت؛ برای نمونه، دانشجویان علوم پزشکی با وزیر بهداشت دیدار کردند. این رویکرد سبب شد تا اهمیت دانشگاه به‌عنوان محلی برای آشنایی تشکل‌های دانشجویی با مسائل اصلی کشور و حل آنها برجسته‌تر شود. این همان رسالت اصلی طرح پیشگامان رهایی است: مسئله‌محوری در تشکلها و حل گره‌های موجود در ساز و کار حکمرانی جمهوری اسلامی از طریق نظام آموزش عالی و دانشگاه.
بازتاب اجرای این طرح در میان دانشجویان چه بسیجی و چه غیر بسیجی چگونه بوده؟
فعالیت دانشجویان در تشکلها و آشنایی آنان با مسائل اصلی کشور، جریانی سازنده است که به برنامه‌ریزی هدفمند در دانشگاه‌ها برای یافتن راه‌حل‌های مناسب منجر می‌شود. این رویکرد مثبت، یکی از اهداف اصلی طرح پیشگامان رهایی را محقق می‌سازد و از جمله دستاوردهایی است که در آینده به‌طور مستمر روی آن کار خواهد شد. در این مسیر، راهنمایانی نیز برای هدایت دانشجویان در نظر گرفته شده‌اند.
این طرح با هدف آشنایی تمامی دانشگاه‌ها، و نه صرفاً دانشگاه‌های خاص، با مسائل اصلی کشور به‌صورت سالانه اجرا خواهد شد. به‌این‌ترتیب، مسائل واقعی کشور هر سال با دانشجویان در میان گذاشته می‌شود. ان‌شاءالله اثرات این طرح مستمر را در حل مسائل واقعی توسط تشکل‌های دانشجویی، به‌ویژه بسیج دانشجویی، شاهد خواهیم بود.
آیا در مسیر طرح پیشگامان رهایی می‌توانید مأموریت‌های جدیدی برای دانشگاه‌های کشور علاوه بر بسیج دانشجویی تعریف کنید؟
چند روز گذشته در جاهای مختلفی که برنامه را برگزار کردیم، شاهد اتفاق بی‌نظیری بودیم که اثرات شگرفی در نگاه مسئولین، دانشجویان، دانشگاه و اساتید داشته است. هرچند این طرح ضعف‌های خودش را هم دارد، اما در مجموع می‌توان گفت رویداد بی‌نظیری بود که از طریق آن دانشجویان با مسائل اصلی کشور و لایه‌های حکمرانی آشنا می‌شوند.
امتداد این مسیر، قطعاً باعث می‌شود بازتاب‌های کوتاه‌مدت فعلی، در بلندمدت نیز خود را نشان دهد و بتوانیم امور مورد نظر جامعه را پیش ببریم. حضور دانشجویان در بسیج دانشجویی به عنوان مسئولین تشکل‌های دانشجویی و پیگیری نزدیک مسائل کشور، آنها را واقع‌نگر می‌کند و در مأموریت‌های دانشگاه، تشکل‌های دانشجویی و حتی در مأموریت‌های فردی دانشجویان تغییر ایجاد می‌کند.
این رویکرد باعث می‌شود که در دانشگاه، تحقیق و درس و بحث حول مسائل واقعی شکل بگیرد و دانشجویان برای حل این مسائل تلاش کنند. اثرات این اتفاق را سال گذشته در دانشگاه‌ها دیدیم و مأموریت‌های جدیدی تعریف شد. برنامه ما این است که در کارگروه‌های تخصصی، مسائل واقعی کشور به صورت مستمر بررسی و بحث شود و در تعامل با ساختار حکمرانی کشور، موانع موجود بر سر راه حل این مسائل را برطرف کنیم.
به عنوان پرسش آخر انتظار شما از رئیس جمهور و کابینه دولت چهاردهم برای نقش آفرینی هرچه بهتر بسیج دانشجویی برای پیشرفت و آبادانی ایران زمین چیست؟
نگاه تشکل‌های دانشجویی و بسیج دانشجویی به مسائل انقلاب اسلامی، نگاهی مسئولیت‌محور است که در قالب‌های مختلف خود را نشان می‌دهد. انتظار ما از دولت چهاردهم این است که گوش شنوایی برای تشکل‌های دانشجویی، به‌ویژه بسیج دانشجویی داشته باشد؛ مطالبات، انتقادات و پیشنهادات‌شان را با آغوش باز بپذیرد و با درک نگاه مسئولیت‌محور ما، با دانشجویان تعامل کند.
همانطور که رهبری فرمودند، موفقیت دولت چهاردهم برای ما موفقیت انقلاب اسلامی است و از هیچ تلاشی برای تحقق این موفقیت فروگذار نیستیم. دولت باید مراوده مستمر خود را با بدنه دانشجویی، به‌ویژه بسیج دانشجویی حفظ کند و مسائل واقعی کشور را در اختیار دانشجو و دانشگاه قرار دهد. می‌توانند از این ظرفیت بسیج‌ها به عنوان حرکتی برای حل مسئله استفاده کنند و بسیج دانشجویی را مانعی برای تحقق اهداف خود در مسیر حل مسئله نبینند.
پیشرفت و آبادانی کشور باید از مسیر دانشگاه و به وسیله تشکل‌های دانشجویی با روحیه بسیجی محقق شود. ما هم در دفاع مقدس و هم در سال‌های پس از آن در عرصه‌های مختلف حضور داشته‌ایم. این تفکر بسیجی در حل مسئله موشکی توسط حسن تهرانی مقدم و در حل مسئله نانو توسط آقای کاظمی آشتیانی نمود داشته و با سرریز شدن به نهاد علم، باعث پیشرفت کشور شده است.
توقع ما این است که مسائل اساسی کشور در اختیار تشکل‌های دانشجویی قرار گیرد و دولت در این مراودات و رفت و برگشت‌ها، آغوش بازی داشته باشد و از این ظرفیت استفاده کند. البته بسیج دانشجویی در جایگاه آرمان‌های انقلاب اسلامی می‌ایستد و اگر دولت در مسیر حل مسأله حرکت نکند، مطالبه‌گری کرده و تذکر می‌دهد.
نظر شما