«آخرین خداحافظی» مادری که از بدرقه پسر خود جاماند

احسان صبوری کارگردان مستند «آخرین خداحافظی» در گفتگو با خبرنگار مهر در رابطه با داستان این مستند که در جشنواره فیلم کوتاه تهران به نمایش درآمد، گفت: مستند «آخرین خداحافظی» روایت دلتنگی مادری است که از بدرقه پسر خود جا مانده و نمی‌تواند با او خداحافظی کند و درست در روزهایی که منتظر است تا پسرش برگردد و داستان و علت عدم حضور خود در راه‌آهن را برای او تعریف کند با پیکر پسر خود مواجه می‌شود و حسرت این آخرین دیدار به دل مادر باقی می‌ماند. بعد از آن است که انگار همیشه چیزی برای او کم است و هیچوقت نمی‌تواند با این عدم حضور کنار آمده و خود را ببخشد.

وی در رابطه با چرایی انتخاب و تولید این سوژه، عنوان کرد: ابتدا قصد داشتم مستندی درباره یکی از شهدای ورزشکار که ترجیحاً طرفدار استقلال باشد، تولید کنم که در مرحله پژوهش برای مستند با مادر شهید صفرعلی مواجه شدم و احساس کردم اینجا جایی است که باید تامل بیشتری داشته باشم و بمانم. شهید صفرعلی در نوجوانی، والیبالیست بود اما از جایی به بعد روند کار تغییر کرد و روایت دلتنگی مادر و قصه غریب او برای ساخت فیلم انتخاب شد.

این کارگردان در رابطه با چالش‌های تولید این اثر و با اشاره به اینکه در روند ساخت پروژه با مشکلات بسیار زیادی مواجه بوده است، گفت: در روند ساخت پروژه با مشکلات بسیار زیادی مواجه بودیم که تعدادی از آنها قابل پیش بینی بود و تعدادی در لحظه اتفاق می‌افتاد برای مثال فاطمه شریعتی مادر شهید صفرعلی که سوژه اصلی مستند بود سن بسیار بالایی داشت و از لحاظ جسمانی بسیار ضعیف بود و ما مجبور بودیم در تمام سکانس‌های خارج از خانه او را با ویلچر همراهی کنیم و با وجود بیماری‌های این مادر، مجبور بودیم در طول روز فقط چند ساعت ضبط انجام دهیم.

وی افزود: البته مادر صفرعلی با ما همراهی بسیاری داشت ولی ما دلسوز او بودیم و به واسطه ناتوانی او را در بین روز برای ساعت‌های طولانی به منظور استراحت آزاد می‌گذاشتیم. پروژه سه بار متوقف شد اما هر بار با قدرت بیشتری آغاز کردیم، در این بین حسین همایونفر به عنوان تهیه‌کننده اثر مشاوره‌های ارزشمندی به بنده دادند که جا دارد از او به عنوان برادر بزرگترم تشکر کنم.

صبوری در رابطه با وجوه هنری و فرم این مستند، عنوان کرد: قبل از شروع کار، جلسات زیادی با فیلمبردار اثر داشتیم و لوکیشن‌های زیادی را بررسی کردیم، تمام تلاش من این بود برای مخاطب مستند که مخاطب هنر فهم و فوق‌العاده با سوادی است احترام قائل باشم و در عین حال که به واقعیت وفادار هستم، فرم کار به هم نریزد و به مسائل فرمی اثر پایبند باشم. در ابتدا با فیلمبردار درباره کار صحبت کردم و فرم را مشخص کردیم و بعد از آن با تدوینگر گپ و گفت داشتم. البته همه معتقد بودند انتخاب چنین فرمی برای این مستند سخت است اما ارزش ساخت دارد. هر وقت کار گره می‌خورد می‌رفتم کنار مادر شهید می‌نشستم و به او می‌گفتم برای ما دعا کن و دعای او گره گشا بود.

این مستند ساز در رابطه با نقش جشنواره‌ها در حمایت از آثار، گفت: جشنواره‌ها فرصتی هستند که به‌وسیله آنها تعداد زیادی از مخاطبان می‌توانند با یک نوع سینمای خاص مواجه و سپس از آن طریق درگیر و به آن علاقه‌مند شوند. شرایط سینمای مستند نسبت به سال‌های گذشته بهتر شده است اما همچنان به نگاه و اندیشه‌های تازه‌ای نیاز دارد. سینمای مستند را می‌توان مادر فیلمسازی و پایه و اساس سینما دانست. به نظرم نسلی تازه نفس و جوان در حال شکل گیری است که می‌تواند مسیر سینمای مستند را متحول کند.

سایر عوامل این مستند عبارتند از تهیه کننده: حسین همایونفر، مشاور پروژه: امیراطهر سهیلی، فیلمبردار: یوسف صفائی، صدابردار: مرتضی غیور، تدوین: محمد صادق دهقان‌پور، صداگذار: سلمان ابوذر، مدیر تولید: مهران قویدل، اصلاح رنگ و نور: مهدی حدادی.