ماینرها بلای جان صنعت برق؛ هیولای دیجیتالی ولتاژها را می‌بلعند

گروه استان‌ها، خبرگزاری مهر - مهدی ربیع: در شرایطی که خوزستان با مشکل تأمین انرژی به ویژه برق روبروست و منابع تولید و تأمین انرژی هم با چالش مواجه شده‌اند دستگاه‌های استخراج رمز ارزهای دیجیتال یا همان ماینرها که به صورت غیرمجاز فعالیت می‌کنند با مصرف برق زیاد خود چالشی برای شبکه برق خوزستان شده‌اند و پایداری شبکه برق را تهدید می‌کنند.

این دستگاه‌ها با مصرف زیاد برق خود فشار زیادی به شبکه برق خوزستان وارد کرده‌اند. اصلی‌ترین مشکل ماینر مصرف بیش از حد برق است. افرادی که دستگاه ماینر دارند باید برق سه فاز داشته باشند. علاوه بر این، دستگاه‌ها باید به صورت ۲۴ ساعته روشن باشند تا عملیات استخراج تکمیل شود، روشن بودن ۲۴ ساعته دستگاه باعث تولید گرمای زیاد نیز می‌شود که ماینر باید سیستم خنک کننده قوی داشته باشد.

براساس شاخص‌ها، انجام هر تراکنش بیت کوین یک هزار و ۵۴۴ کیلووات ساعت یا معادل تقریباً ۵۳ روز انرژی مصرفی یک خانه متوسط در ایالات متحده، برق مصرف می‌کند. از نظر مقدار پولی، متوسط هزینه مصرف هر کیلووات ساعت در آمریکا ۱۳ سنت است. این یعنی هر تراکنش بیت کوین بیش از ۲۰۰ دلار هزینه برق دارد. به استناد تحلیل‌های دانشگاه کمبریج، در ماه فوریه (بهمن ماه ۹۹) صنعت استخراج رمز ارز BTC بیشتر از کشور آرژانتین برق مصرف کرده است. فرایند ماینینگ مستلزم مصرف مقادیر زیادی برق است که اغلب از منابع انرژی غیرقابل تجدید تأمین می‌شود. همچنین، تجهیزات استخراج به سرعت قدیمی می‌شوند و حجم زیادی از زباله‌های الکترونیکی را تولید می‌کنند. به طور کلی، این موارد منجر به افزایش تولید گازهای گلخانه‌ای و تخریب محیط زیست می‌شود.

مصرف زیاد برق ماینرهای غیر مجاز آنقدر اهمیت داشت که وزارت نیرو برای شناسایی و کشف استخرها یا مزارع غیرمجاز رمز ارز دست به جیب و دست و دلباز شود و پاداش دهد. این پاداش که در ابتدا ۲۵ میلیون تومان بود امسال ۵۰ میلیون تومان شد تا انگیزه معرفی دستگاه‌های استخراج رمز ارزهای دیجیتال بیشتر شود

مدیرعامل شرکت توزیع برق خوزستان در گفتگو با خبرنگار مهر آماری از کشف و شناسایی مزارع غیرمجاز در سال جاری می‌دهد که نشان می‌دهد این مراکز هر روز مثل قارچ در گوشه و کنار سبز می‌شوند و خواب راحت را از چشمان آنها و آسایش را از شبکه برق گرفته‌اند.

علی خدری بعد از نشان دادن آمارها و نمودارهای شیب مصرف برق و نوسانات ولتاژ می‌گوید: امسال و تا اینجای کار ۸۱ مزرعه ماینر و ۶۹۱ ماینر کشف کردیم در حالی که پارسال بیش از ۶۴۰ مزرعه ماینر و هفت هزار و ۴۰۰ ماینر در کل خوزستان کشف شد.

وی اضافه می‌کند: ماینرها به علت مصرف زیاد برق نقش زیادی در نوسانات ولتاژ و خاموشی‌های ناخواسته دارند و پایداری شبکه برق و ثبات ولتاژ را به شدت تحت تأثیر قرار می‌دهند.

خدری می‌گوید که بر اساس تحلیل‌های ما رشد ۹ درصدی مصرف برق در خوزستان تنها به دلیل مصرف لوازم سرمایشی نیست، بلکه بخش قابل توجهی از این افزایش غیرمنطقی در حوزه استخراج غیرمجاز ارزهای دیجیتال رخ داده است.

به گفته مدیرعامل شرکت توزیع برق خوزستان، ماینرهای غیرمجاز علاوه بر هدر رفت عظیم انرژی و فشار بر شبکه برق، به محیط زیست نیز آسیب جدی می‌زنند به گونه‌ای که مقدار مصرف این هشت هزار دستگاه ماینر برابر با ۱۵ مگاوات است که به اندازه ۱۵ نیروگاه خورشیدی یک مگاواتی، سرمایه‌های کشور را هدر می‌دهد.

وی می‌افزاید: با تمام امکانات با ماینر های غیر مجاز می‌جنگیم و تاکنون بیش از یک هزار و ۸۰۰ دستگاه ماینر غیر مجاز نیزامحا ء شده است.

خدری می‌گوید: مبارزه با این پدیده اراده‌ای جدی می‌طلبد به طوری که در یک عملیات و تنها در یک روز ۹۵ دستگاه استخراج غیرمجاز رمز ارز توسط نیروی انتظامی در هندیجان کشف و ضبط شد.

پاداش توانیر برای کشف ماینر

شرکت توزیع نیروی برق خوزستان برای اینکه مشارکت مردمی را وارد جریان مبارزه با ماینر های غیر مجاز و این مبارزه را اجتماعی کند پاداش کشف ماینر را ابتدا یک میلیون کرد و بعد آن را ۲۵ میلیون تومان کرد و حالا برای اینکه انگیزه‌ها بیشتر شود این پاداش ۵۰ میلیون تومان شده است.

مدیرعامل شرکت توزیع برق خوزستان تأکید می‌کند که همه پاداش‌های شناسایی ماینر های غیرمجاز به صورت فوری و طی دو یا سه روز کاری پرداخت می‌شود.

علی خدری البته نهم تیرماه امسال هم به رسانه‌ها گفت که از ابتدای امسال تاکنون ۱۹۲ دستگاه استخراج رمز ارز غیرمجاز در استان کشف و جمع‌آوری شده و فعالیت این دستگاه‌ها، ۴۱۶ هزار کیلووات ساعت برق با توان مصرفی معادل ۳۸۴ کیلووات ساعت را به هدر داده است،

ماینرها غیر از اینکه باعث هدر رفت انرژی و فشار به شبکه برق و افت ولتاژ شدید و افزایش شدید خاموشی‌های ناخواسته شبکه برق می‌شوند پیامدهای زیست محیطی هم دارند.

معاون انتقال شرکت توانیر هم چندی پیش در نشست مقابله با ماینر های غیر مجاز گفت: هر کیلووات تولید رمزارز معادل یک لیتر انواع سوخت را مصرف می‌کند تا برق مورد نیاز این دستگاه‌ها تأمین شود.

محمد اله داد تصریح کرد: به عنوان مثال یک دستگاه استخراج رمزارز در ۲۴ ساعت حدود ۲۴ لیتر سوخت نیروگاه را به خود اختصاص می‌دهد.

وی که مجری طرح مقابله با رمزارزهای غیرمجاز در شرکت توانیر است به مصرف بالای انرژی در این فرآیند و فشار مضاعفی که بر شبکه برق وارد می‌کند اشاره کرد و گفت: مصرف بالای انرژی در فرآیند استخراج رمزارز، منجر به افزایش انتشار گازهای گلخانه‌ای و تشدید تغییرات اقلیمی می‌شود.

مدیر عامل شرکت توزیع برق اهواز هم در گفتگو با خبرنگار مهر می‌گوید: ما به ویژه در مناطق حاشیه شهر با معضل برق‌های غیرمجاز مواجه هستیم و از دل این پدیده شاهد استفاده از دستگاه‌های ماینر برای استخراج رمز ارز هستیم که فشار بسیار زیادی به شبکه برق وارد کرده است.

هر دستگاه ماینر معادل ۲.۵ کیلو وات و معادل یک کولر گازی برق مصرف می‌کند، گسترش استفاده غیرمجاز از دستگاه‌های استخراج رمز ارزها به عنوان یک وسیله پر مصرف، باعث بروز نوسان شدید ولتاژ برق و در نتیجه آسیب بیشتر به تجهیزات شبکه و لوازم برقی می‌شود.

چه باید کرد

تا زمانی که برق در ایران ارزان است و دولت بابت برق یارانه می‌دهد ماینرهای غیرمجاز هم روشن هستند و مثل قارچ رشد می‌کنند و انگیزه برای سو ءاستفاده کنندگان هم فراهم است. با توجه به ناترازی شدید شبکه برق و اعمال خاموشی‌های ناخواسته و عدم نوسازی نیروگاه‌های کشور و ناترازی گاز و وابستگی نیروگاه‌های کشور به گاز برای تولید برق وجود ماینرهای غیرمجاز چالش است و مثل بختکی بر سر شبکه برق کشور محسوب می‌شود.

با این حساب بازی موش و گربه ماینرها و توانیر و بگیر و ببندها به این زودی ها تمامی ندارد. این بازی ناتمام بدون شک وقت زیادی را از توانیر و دستگاه‌های نظارتی می‌گیرد و مسئله‌ای فرسایشی است؛ مگر آنکه برق به قیمت تمام شده محاسبه شود ۱و ترمز ماینرهای غیر مجاز کشیده شود. هر چند با توجه به تورم بالا در کشور بعید است که زیر بار چنین افزایشی برود اما چشم انداز مصرف برق ماینرهای غیرمجاز و ناترازی شبکه برق کشور راهی جز حذف یارانه برق برای دولت نمی‌گذارد.

با توجه به مشکل کمبود برق در خوزستان و چالش تأمین و تولید برق در منابع تأمین برق فعالیت مزارع رمز ارز و ماینرها بار زیادی را به شبکه برق خوزستان تحمیل و ثبات ولتاژ و پایداری شبکه برق را به شدت تهدید می‌کند. برای مقابله با مزارع رمز ارز غیرمجاز باید به هوش مصنوعی متوسل شد. دیجیتالی و هوشمند شدن مصرف برق در شبکه خانگی می‌تواند با کاهش فعالیت مزارع غیرمجاز رمز ارز و افزایش میزان شناسایی آنها کمک کند.