خبرگزاری مهر _ گروه جامعه؛ در این هفته خبر رسید سند ملی توسعه صنایع دستی کشور که قرار بود در نمایشگاه ملی صنایع دستی رونمایی شود طی مراسمی با حضور فعالان این حوزه رونمایی و معرفی شد.

در این برنامه عبدالکریم حسین زاده معاون رئیس جمهور در امور توسعه روستایی و مناطق محروم کشور گفت: تاریخ با ما نامهربان بوده است. سهم ما از صنایع دستی ۳۰۰ میلیون دلار است این در حالی است که رتبه اول تنوع در صنایع دستی را داریم. انتظار این هست که در دولت جدید این فرصت‌ها احیا شود. اولین پیشنهاد من این هست کشورهایی که هم فرهنگ با ما هستند معتقدند که باید ما سند توسعه منطقه‌ای را با هم بنویسیم.

وی گفت: فرش ما هویت ماست باید به دنبال فرمول‌های جدید باشیم اعتقاد دارم که باید در حوزه سیاست خارجی کارهایی را انجام دهیم. معتقدم که دیپلماسی اقتصادی می‌تواند کمک کننده باشد. اکثر صنایع دستی، صنایع روستایی هست سهم جمعیتی روستایی ما حدود ۲۵ درصد است ما تمایل به همکاری داریم.

موانع دولتی صنایع دستی را بردارید

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز در این مراسم با بیان اینکه وزیر میراث فرهنگی باید وکیل مدافع صنایع دستی باشد، گفت: موانع دولتی صنایع دستی را بردارید.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: این سند جامع است صنایع دستی در کشور ما خانواده محور و معنویت ساز است صنایع دستی را هم فقط در صنایعی که زینتی هستند نباید ببینید در گذشته از این صنایع استفاده می کرده‌اند علوم سنتی ما هم با صنایع دستی انجام می شده است.

وی گفت: موانع دولتی صنایع دستی را بردارید. معمولاً مسئولین این طور حرف نمی‌زنند در گمرک موانع داریم آقای وزیر باید وکیل مدافع صنایع دستی باشید. یک هنرمند باید با خون دلش دانشی که به دوشش هست، تولید کند.

همکاری مجلس در ثبت شهر و روستاهای صنایع‌دستی

حصیربافی روستای بهمنی استان هرمزگان، چوقابافی شهر بازفت استان چهارمحال و بختیاری، شیشه‌گری سنتی شهر می‌مند استان فارس، روار چینی روستای دستجه استان فارس، روار بافی روستای عبدویی استان فارس، قالی بافی شهر حسن آباد استان فارس در نشست شورای راهبردی برای ثبت جهانی مورد بررسی قرار گرفت.

مریم جلالی معاون صنایع دستی وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در ابتدای این نشست راهبردی گفت: خیلی خوشحالم که نهادهای حاکمیتی، فرمانداری و نماینده‌های مجلس پای کار هستند که ثبت ملی شهر و روستاهای صنایع‌دستی را توسعه دهند.

وی ادامه داد: حضور نماینده‌های مجلس در این نشست‌ها به ما دلگرمی و اعتماد به نفسی می‌دهد که مطالبات مردم را پیگیری کنیم. نماینده‌های مجلس مطالبه‌های مردمی را به ما منتقل می‌کنند و مسئولیت ما بعد از تحقق این مطالبه، در حوزه‌های آموزشی، اقتصادی، اجتماعی و گردشگری است و باید حوزه‌های دیگر رونق بگیرد و در زنجیره ارزش کامل شود. بعد از ثبت این استان‌ها روایت‌ها ضرب المثل‌ها را بررسی کرده و پرونده‌ای برای ثبت میراث ناملموس شکل می‌گیرد.

ثبت بندر باستانی تیس در فهرست میراث جهان اسلام

قائم‌مقام وزیر و معاون میراث فرهنگی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در سفرش به چابهار گفت: بندر باستانی تیس در فهرست میراث جهان اسلام ثبت می‌شود.

علی دارابی گفت: در راستای سیاست‌های کلی برنامه هفتم با موضوع توسعه دریامحور و ابلاغ مقام معظم رهبری، موضوع جذب گردشگر در محدوده بندر چابهار در اولویت‌های وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی است، به همین دلیل ثبت این اثر در فهرست جهانی آیسسکو، اهمیت ویژه‌ای دارد.

اجرایی شدن طرح تاکسی گردشگری تا پایان سال

این هفته جلسه مشترک رئیس ستاد گردشگری و مدیر عامل سازمان تاکسیرانی برگزار شد و در آن تمهیدات اجرایی فاز اول طرح تاکسی گردشگری مورد توافق قرار گرفت. طرح تاکسی گردشگری در چند سال اخیر مطرح و مورد پایش و پژوهش قرار گرفته است. در جلسه اخیر با مدیر عامل سازمان تاکسیرانی مقرر شد، این سازمان در مرحله نخست ضمن اعلام فراخوان از رانندگان علاقمند ثبت نام به عمل آورده و مشارکت کنندگان جهت ارزیابی به ستاد گردشگری معرفی شوند.

طی نظرهای کارشناسی مقرر شد این طرح به صورت داوطلبانه و با رانندگان واجد شرایط سنی، و اتومبیل‌های جدید و تمیز شروع شود.

جای خالی گردشگری در میان سیاست‌های کلی نظام

محمد فرزاد میرزایی قلعه، مدیر کل گردشگری، میراث فرهنگی و صنایع دستی شورایعالی مناطق آزاد کشور در گفتگو با خبرنگار مهر مطالبه و نیاز به سیاست‌های کلی گردشگری، میراث فرهنگی و صنایع دستی را از حاکمیت، یک مطالبه بر حق دانست.

میرزایی قلعه ضمن اشاره به ظرفیت‌های طبیعی تاریخی توسعه گردشگری از نیاز به ظرفیت‌های کلان حقوقی سیاستی برای تبدیل شدن به یک قطب و مقصد گردشگری سخن گفت و بیان کرد: از میان تمامی احکام و بندهای سیاستی موجود در سیاست‌های کلی نظام که تا امروز بالغ بر ۷۰ سیاست کلی وجود دارد؛ تنها ۱۶ حکم سیاستی در ۱۱ بند از کل ۷۰ سیاست‌های کلی نظام اشاره کرده که ضعف کامل این حوزه نسبت به جایگاه اقتصادی و فرهنگی صنعت گردشگری برای کشوری مانند ایران مشخص است.

میرزایی بیان کرد: روح جمهوری اسلامی توسط سیاست‌های کلی نظام در قوانین و دستورالعمل‌های سازمانی جاری است. نبود یک بسته سیاستی مجزا برای حوزه گردشگری عملاً این حوزه را از هرگونه فعالیت تراز را ناامید ساخته و امکان جریان سازی حقوقی سیاسی را فراهم نمی‌کند. البته این مورد نشان از سطح چانه زنی بسیار پایین متولیان این امر است که لازم است متولی اصلی گردشگری کشور سطح چانه زنی را بالا برده و از مجمع تشخیص مصلحت نظام و مجلس شورای اسلامی پیگیر سیاست‌های کلی با ابلاغ مقام معظم رهبری باشد.

وی افزود: توجه به تأکیدات مقام معظم رهبری در دهه ۷۰ و بعد از آن اهمیت توسعه گردشگری با نگاه و مدیریت و جهت‌گیری صحیح، نشان از استقبال حاکمیت بر هر نگاه پیشران در این عرصه است.

تهیه پیش‌نویس نقشه راه گردشگری کشورهای ACD توسط ایران

مسلم شجاعی به عنوان رئیس کمیته گردشگری و فرهنگ ACD در نشست برخط کارشناسان ارشد مجمع گفت‌وگوی همکاری آسیا با اشاره به اینکه ایران در زمینه همکاری‌های گردشگری در ACD تلاش کرده است تا مشارکت پررنگ و فعالی داشته باشد، تصریح کرد: انتخاب شهر همدان به عنوان پایتخت گردشگری مجمع گفت‌وگوی همکاری آسیا در سال ۲۰۱۸ و میزبانی اجلاس وزرای گردشگری در تبریز در سال ۱۳۹۵ و برگزاری نشست وزرای گردشگری در همدان در سال ۱۳۹۷ با هدف تبادل تجارب اقتصادی و تاکید بر حضور فعال بخش‌های خصوصی و همکاری کشورهای عضو در معرفی قابلیت‌های گردشگری یکدیگر مؤثر بوده و موجب شکل‌گیری همکاری‌های عمیق در میان بخش خصوصی فعال در گردشگری کشورهای عضو نیز شده است.

مدیرکل بازاریابی و توسعه گردشگری خارجی با اشاره به اینکه یکی از رویکردهای اصلی ما در این سال تلاش برای نظم بخشیدن به مستندات این مجمع در ۵ سال آینده است، یادآور شد: پیرو هدف مذکور پیش‌نویسی برای نقشه راه گردشگری در کشورهای عضو مجمع توسط ایران آماده شده است. این پیش‌نویس در نشست تخصصی که با حضور و مشارکت نمایندگان بیش از ۳۰ کشو عضو در تاریخ ۱۶ سپتامبر ۲۰۲۴ به صورت آنلاین برگزار شد، بررسی و نهایی شده است.

اعلام آمار ورود گردشگران به ایران

مرکز آمار ایران در گزارشی پیرامون وضعیت اجتماعی و فرهنگی ایران در تابستان ۱۴۰۳ که چند روز پیش آن را منتشر کرده است؛ نقبی هم به آمار گردشگران داخلی و خارجی و بازدیدکنندگان از مراکز تاریخی و موزه‌ها و صادرات و آموزش صنایع دستی داشته است. در این گزارش ضمن بیان تعاریف و مفاهیمی که درباره هر کدام از اصطلاحات گردشگری و سفر و اقامتگاه داشته، آماری هم منتشر کرده است.

در حوزه گردشگری و سفرها این آمارها نشان می‌دهد: از کل خانوارهای ایرانی به سفر رفته در سال ۱۴۰۰ حدود ۷۵ درصد دارای وسیله نقلیه شخصی بوده‌اند همچنین از تعداد خانوارهایی که سفر نرفته‌اند حدود ۶۰ درصد وسیله نقلیه شخصی داشته‌اند.

تعداد اماکن اقامتی کشور در دوره زمانی ۱۳۹۶ تا ۱۴۰۲ از ۳ هزار و ۲۳۵ به ۱۲ هزار و ۵۰۸ اقامتگاه رسیده است. در این دوره تعداد اتاق اقامتگاه‌های از ۹۲ هزار و ۴۰۲ به ۱۵۰ هزار و ۴۹۱ و تعداد تخت از ۲۴۵ هزار و ۷۱۸ به ۳۷۳ هزار و ۹۶۵ تخت رسیده است.

موزه‌ها نباید درگیر خرید و فروش آثار شوند

پنجاه و نهمین نشست‌های ایکوم با موضوع تجارت اموال تاریخی و فرهنگی در محل ساختمان خانه پروین برگزار شد در این نشست احمد محیط طباطبایی رئیس ایکوم ایران گفت: موزه ممکن است اشیایی را خریداری کند یا به امانت بگیرد یا برای نمایشگاه اقدام کند و یک رویداد برگزار کند اما مجاز نیست که فضایی را برای حراج و خرید و فروش اموال بگذارد.

وی گفت: اگر الان در کشورهای حاشیه خلیج فارس که حراج در سال‌های اخیر شکل پر رنگی گرفته، می‌بینیم آنها هم در موزه‌های خود این کار را نمی‌کنند بلکه در هتل یا در جاهای دیگر حراج انجام می‌دهند این یک امر مسلم است که موزه مجاز به چنین کاری نیست و معاونت میراث فرهنگی و نهادهای ذی ربط در ایران هم این را به عنوان پیش فرض مد نظر قرار خواهند داد که موزه‌ها را درگیر امر خرید و فروش نکنند چون این کار غلط است.

منیر خلقی انجمن دوستداران قانون‌مدار نیز در این نشست درباره قوانین مربوط به منع خرید و فروش و تجارت آثار تاریخی صحبت کرد و گفت: مهم‌ترین قانون در هر کشور قانون اساسی هست ما اصل ۸۳ را داریم که می‌گوید بناها و اموال دولتی قابل انتقال به غیر نیستند مگر با تصویب مجلس آن هم در صورتی که جزو نفایس نباشد.

وی گفت: در قانون اساسی یا مدنی ماده ۲۶ را نیز داریم که می‌گوید موزه‌های عمومی و دولتی نباید وارد فضای تجاری شوند. این نکته هم قابل تأمل هست. قانون دیگر جزو قوانین عام هست اما قانون مهم درباره حفظ آثار مربوط به قانون ۱۳۰۹ می‌شود. ماده ۱۷ قانون حفظ آثار اشاره می‌کند اگر کسانی بخواهند تجارت اشیای عتیقه را کسب خود قرار دهند باید با اجازه دولت باشد و اگر کسی بدون اجازه دولت اقدام به خارج کردن اشیای تاریخی ثبت ملی شده کند این اموال ضبط خواهد شد. این قانون نظامنامه ای داشته که در فصل چهارم باز هم درباره مجوزها صحبت کرده است. تا اینکه می رسیم به آئین نامه مربوط به دستورالعمل درباره حمایت از دارندگان اموال منقول مجاز است.

مخالفت وزارت میراث‌فرهنگی با الحاق باغ عباس‌آباد به حریم بهشهر

فاطمه داوری، سخنگوی معاونت میراث فرهنگی گفت: قائم مقام وزیر و معاون میراث‌فرهنگی کشور در جلسه شورای عالی شهرسازی و معماری تیرماه سال ۱۴۰۱، صراحتاً مخالفت خود را با الحاق باغ ثبت جهانی عباس آباد به حریم شهر اعلام و مکتوب کرده است. علیرغم این مخالفت و مکاتبات متعدد قبلی، متأسفانه در ابلاغ نقشه‌های طرح جامع بهشهر که اخیراً توسط وزارت راه و شهر سازی انجام شده محدوده باغ به حریم شهر الحاق شده است.

وی افزود: طی مکاتبه‌ای با وزارت راه و شهرسازی، بار دیگر صراحتاً مخالفت وزارت میراث‌فرهنگی با الحاق باغ عباس‌آباد به حریم شهر بهشهر اعلام و وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خواستار اصلاح و بازنگری بند ۱۱ مصوبه طرح جامع شهر بهشهر شده است.

داوری تصریح کرد: به وزارت راه و شهر سازی یادآوری شده از آنجایی که قرارگیری محدوده و حریم حفاظتی مجموعه باغ در حریم شهر بهشهر، کمکی به حفاظت از اثر نکرده و با توجه به ضوابط ملی و جهانی، تهدیدی برای آن اثر ثبت جهانی نیز محسوب خواهد شد، به همین دلیل از وزارت راه و شهر سازی خواسته شده نسبت به اصلاح و بازنگری بند ۱۱ مصوبه طرح جامع شهر بهشهر و عدم الحاق عرصه و حریم حفاظتی باغ عباس آباد به حریم شهر اقدام شود.

میزبانی کیش از گردشگران سلامت تاجیکستان

این هفته سیدرضا صالحی امیری در دیدار با زاهدی نظام‌الدین شمس‌الدین‌زاده سفیر تاجیکستان در ایران با بیان اینکه ایران علاقه‌مند به توسعه روابط با تاجیکستان است، اظهار کرد: خوشبختانه در دولت چهاردهم موضوع توسعه روابط با همسایگان جز اولویت‌ها بوده و برای توسعه روابط با تاجیکستان آمادگی کامل وجود دارد.

وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی ادامه داد: برنامه‌ای برای سفر رئیس‌جمهور به تاجیکستان پیش‌بینی شده که این سفر می‌تواند فصل جدیدی از روابط ایران و تاجیکستان را فراهم کند.

وی افزود: یکی از موضوعات مهم برای توسعه روابط بین دو کشور، افزایش ارتباطات و سفر گردشگران است. میزان تردد و سفر بین مردم دو کشور، علی رغم قرابت‌های زیاد بین ایران و تاجیکستان چشمگیر نیست لذا در این باره باید برنامه‌ریزی و توافقات مناسبی صورت پذیرد.

این مقام مسئول یادآور شد: ما فقط در تهران بیش از ۳ هزار آژانس مسافرتی داریم و این آمادگی را داریم که آژانس‌ها، تبلیغات خود را در این باره انجام دهند. خوشبختانه ایران و تاجیکستان هم‌زبان هستند و در حوزه‌های فرهنگی و تمدنی اشتراکات زیادی دارند ضمن اینکه سابقه روابط بین دو کشور ایران و تاجیکستان مثبت است.

وی در ادامه به سیاست‌های ایران در قبال همسایگان اشاره کرد و افزود: اولویت ما توسعه روابط با همسایگان است پژوهش و مرمت آثار می‌تواند یکی از موضوعات همکاری‌های دو جانبه ایران با تاجیکستان باشد.

بررسی نمدمالی سنتی در سال ۲۰۲۶

در این هفته سیما حدادی رئیس اداره ثبت و پایداری میراث ناملموس در نشست رسانه‌ای دفتر ثبت آثار تاریخی گفت: در اجرای کنوانسیون‌های یونسکو اتفاقاتی در حوزه ثبت آثار ملی و جهانی افتاده است در حوزه میراث ناملموس در سطح ملی ۳۸۰ عنصر و در حوزه جهانی ۲۶ اثر ثبت شده است ما از رتبه هفتم به ۵ رسیده و امسال به رتبه چهارم رسیده‌ایم در سال فقط یک پرونده می‌تواند پیشنهاد شود یک سال سهمیه ملی و یک سال پرونده چند ملیتی باید ارائه شود. امسال توانستیم ارتقای رتبه داشته باشیم.

وی گفت: در آذر ماه سال آینده پرونده آیینه کاری در حوزه میراث ناملموس که کشور هندوستان میزبان آن هست ارائه می‌شود همچنین از سهمیه ارمنستان استفاده کرده و پرونده تیرگان را ارائه کردیم. نمدمالی سنتی هم با هفت کشور ارسال شده که در سال ۲۰۲۶ بررسی می‌شود. امسال هم پرونده‌های چند ملیتی را داریم‌.