سران عرب در محك صداقت

چرا نشست سران عرب در هر نقطه و زماني محكوم به شكست است؟
عبدالباري عطوان سردبير روزنامه القدس العربي معتقد است نشست سران درهر زمان و مكاني كه برگزار شود محكوم به شكست است.
وي با اشاره به تعويق نشست سران در تونس و اينكه برخي علت اين تعويق را بروز اختلافات بر سر مساله اصلاحات در جهان عرب و به ويژه اصلاحات مدنظر آمريكايي عنوان كرده است، تاكيد مي كند سران عرب در اين مساله صادق نيستند زيرا چطور مي شود از يك سو پول آمريكايي ها و هداياي مالي آنها را دريافت كرد و از سوي ديگر دم از مخالفت با آمريكا زد.
شايد مسخره ترين چيزي كه در روزنامه ها از قول مسوولين عرب كه از ذكر نام خود وحشت كرده اند، اين جمله است كه علت شكست نشست سران آمريكا بوده است زيرا در وارد كردن بندي در مورد اصلاحات دمكراتيك از طريق دولت ميزبان(تونس) اصرار كرده است ، گويي كه سران ديگر آمريكايي نيستند اگر واقعا ضد آمريكايي هستند چرا براي دريافت كمك هاي مالي آمريكا دست هاي خود را به گدايي دراز كرده اند و نظاميان آمريكايي را درخاك خود ميزباني مي كنند به ويژه در خليج( فارس) و صحراي سينا، آيا حكومت مصر با عقب نشيني نظاميان آمريكا از صحراي سينا مخالفت نكرد و بر ماندن آنها اصرار نكرده است؟ چرا موافقت با حضور نظاميان و كمك هاي مالي آمريكايي و مخالفت با بند مربوط به اصلاحاتي كه آمريكا خواسته است چه معنايي دارد؟"
حكام عرب كمك هاي مالي آمريكا را مي پذيرند زيرا تنها به جيب خود و فرزندان و نورچشمانشان مي رود و نظاميان و پايگاه هاي آمريكايي چتر حمايت از رژيم هاي آنها را گسترانده است ، اما اصلاحات چون ممكن است به نفع ملت هايشان باشد و به كاسته شدن از رنج هايشان منجر شود به طور كامل از سوي آنها رد مي شود و هر كس آن را قبول كند نوكر آمريكا است
وي در  مورد سفر برخي سران عرب به شرم الشيخ مصر با حالتي كنايه آميز مي گويد: هواپيماهاي حامل سران عرب يكي پس از ديگري در فرودگاه شرم الشيخ در چند روز اخير به زمين مي نشستند، گويي كه رژيم هاي عرب درصدد ورود به جنگ جهاني سوم يا مجهز كردن ارتش هاي خود براي آزاد سازي قدس اشغالي و اخراج يهوديان از فلسطين هستند.
سران عرب به ويژه حسني مبارك يك كشف مهم انجام داده اند و اينكه نشست سران خيلي مهم است و بايد در اسرع وقت بدون توجه به مكان آن برگزار شود، تا تبعات تعويق نشست توسط تونس مهار شود.
به اعتقاد عطوان، سران عرب كه در شرم الشيخ گرد هم آمدند، خواهان خارج ساختن امت عرب از بحران هايشان و بازيابي اعتبار و جايگاه سازمان هاي عربي و فعاليت عربي مشترك نيستند آنها تنها به دنبال نجات خويش و آبروي خويش هستند زيرا آنها ملت هاي خود را تنها گذاشتند و فعاليت عربي مشترك را كم اهميت تلقي كردند و از انجام كمترين وظيفه خود به عنوان سران در قبال امت تحقير شده تحت اشغال در فلسطين و عراق شانه خالي كردند.
چرا سران عرب زماني كه تانك هاي آمريكايي به سوي بغداد پيشروي مي كردند و هواپيماهاي آمريكايي ها از پايگاه هاي خود در قطر و عربستان شهرهاي عراق را بمباران مي كردند،نشستي برگزار نكردند، آيا آن زمان ارزش اين را نداشت كه اعراب نشست تشكيل دهند يا نه، از ديد سران عرب اشغال يك كشور عربي از سوي آمريكا حلال و امري عادي و معمولي است در حالي كه حمله يك كشور عربي به كشور ديگر عرب حرام و فاجعه زشت است.
سردبير القدس العربي با انتقاد از سفر برخي سران عرب به شرم الشيخ مصر و اينكه آنها همان كساني هستند كه از شركت در نشست به تعويق افتاده تونس امتناع كرده بودند، معتقد است : اينها همان كساني هستند كه عامل شكست نشست تونس شدند، زيرا نمايندگان درجه چهار يا پنج خود را براي مشاركت اعزام كرده بودند ، آنها به نمايندگان اشغالگران آمريكايي در عراق اجازه دادند در كنار آنها در نشست هايشان حاضر شوند و در تصميم گيري هاي آنها سهيم باشند.
 حتي يكي از اين سران عرب از ترور شيخ احمد ياسين رهبر معنوي حماس خم به ابرو نياوردند و هيچ واكنشي از خود نشان ندادند.
بنابراين چه زماني اصلاحات دمكراتيك محصول آمريكايي و نشانه آمريكايي متمايزي بوده است آيا اين اصلاحات مورد درخواست امت عرب طي پنج دهه گذشته نبوده است، پيش از آنكه آمريكا يك دولت استعمارگر بزرگ شود و به بزرگترين حامي و هم پيمان ديكتاتورهاي فاسد و سركوبگر عرب تبديل شود.
وي با ابراز شگفتي از تلاش هاي گسترده سران عرب براي برگزاري نشست جديد سران عرب مي گويد: چرا نشست تونس اگر برگزار مي شد بهتر از نشست هاي گذشته مي شد آيا قرار بود گرفتن انتقام خون شيخ احمد ياسين از اسراييل تصويب شود يا اينكه به اسراييل هشدار دهند كه از جنايات بر ضد ملت فلسطين دست بكشد در غير اين صورت شهرها و شهرك هايش را اعراب بمباران خواهند كرد، يا اينكه  آمريكا تهديد شود كه بهاي سنگيني براي اشغال يك كشور عربي بايد بپردازد؟

سردبير القدس العربي در مقاله خود مي نويسد: فرض كنيم كه تماس هاي كنوني سران مصر با عربستان و سوريه به برگزاري نشست جديد طي هفته هاي آينده در تونس يا شرم الشيخ منجر شود ،آيا اين نشست خيلي با نشست هاي قبلي تفاوت خواهد داشت دراينكه اعتبار از دست رفته اعراب را به آنها بازگردانده و با عربده كشي آمريكا و اسراييل مقابله كرده و دست به اصلاحات در اتحاديه عرب و جهان عرب و تسليم در مقابل مطالبات اساسي امت هاي خود شامل  دمكراسي، حقوق بشر و دادگاه مستقل و توزيع عادلانه ثروت بزنند؟
وي معتقد است با توجه به ناتواني كامل سران عرب در تصميم گيري مستقل در موضوعات حساس، هيچ اميدي به برآورده شدن مطالبات اساسي ملت هاي عرب نيست.
عطوان علت اين ناتواني را وابستگي بسياري از سران عرب به آمريكا مي داند و اينكه آنها جرات انتقاد آشكارا از آمريكا و اسراييل را ندارند.
"اعتقادي نداريم كه نشست آينده يكي از اين مطالبات را برآورده خواهد كرد، زيرا سراني در آن با حالت ناتواني كامل شركت مي كنند كه  هرگز توان گفتن يك جمله در انتقاد از آمريكا و اسراييل را ندارند جزهمان بيانيه هاي محكوميت و تقبيح كه تكراري شده است".
بنابراين چه زماني اصلاحات دمكراتيك، محصول آمريكايي و نشانه آمريكايي متمايزي بوده است، آيا اين اصلاحات مورد درخواست امت عرب طي پنج دهه گذشته نبوده است، پيش از آنكه آمريكا يك دولت استعمارگر بزرگ شود و به بزرگترين حامي و هم پيمان ديكتاتورهاي فاسد و سركوبگر عرب تبديل شود.
اين تحليلگر عرب معتقد است : نظام عربي فاسد و آشفته و سردگم و فاقد اراده و حاكميت است لذا ملت هاي عرب هيچ گونه اعتنا وتوجهي به آن نمي كنند خوشخبتي اين ملت  زماني كه نشست سران عرب به ويژه در تونس شكست خورد افزايش يافت.
وي با بيان اينكه اگرچه سران عرب عامل شكست نشست شدند اما امت هاي عرب بايد تاوان پيامدهاي آن را بپردازند زيرا بدترين پيامد آن چند قطبي شدن جهان عرب و تفرقه و دودستگي در ميان آنها است.
"كساني كه عامل شكست اين نشست شدند، سران بودند اما ما ملت هاي عرب بايد تاوان اين شكست را بپردازيم و مسووليت پيامدهاي خطير اين عمل هم بر دوش ما است و خطرناك ترين پيامد آن تلاش براي ايجاد رخنه و شكاف ميان مغرب  و مشرق عربي است به خاطر چند قطبي شدن جهان عرب، طرفداران نشست شرم الشيخ كساني هستند كه در نشست تونس شركت نكردند روي سخن ما با حسني مبارك و امير عبدالله و امير بحرين است زيرا اين امر شايد باعث شود كه رهبران مغرب عربي(تونس، الجزاير ، ليبي) هم در هر نشستي كه در مشرق عربي برگزار شود، شركت نكنند.
وي ضعف و ناتواني سران عرب درتصميم گيري و نقش بي تاثير آنها را به نفع طرح هاي سلطه جويانه آمريكا و اسراييل مي داند.
"معضل جديدي به معضلات و مشكلات حاد و انباشته جهان عرب به دليل ناداني و ضعف سران عرب ونقش آنها كه به نفع پروژه هاي سلطه جويي آمريكا و اسراييل است"
احمد منسي كارشناس امور سياسي مركز تحقيقات سياسي و راهبردي الاهرام به عكاظ گفته است آنچه براي ملت هاي عرب اهميت دارد، كارايي داشتن اتحاديه عرب و ضمانت اجرايي داشتن تصميمات آن براي حل مشكلات جهان عرب و مقابله با چالش هاي آن است، و اينكه مكان آن  قاهره باشد يا تونس هر مكاني ديگر براي ملت هاي عرب اهميتي ندارد.
مردم عرب ديگر از اينكه نشست هاي سران تنها به محيطي براي تازه كردن ديدارها و صدور بيانيه بدون ضمانت اجرايي منجر مي شود به ستوه آمده اند.
ناموفق بودن سفر عمرو موسي به تونس، مخالفت الجزاير با پذيرش وي
عمرو موسي جمعه گذشته به تونس سفر كرد تا شايد سران اين كشور را براي ميزباني مصر از نشست به تعويق افتاده سران عرب البته با رياست تونس متقاعد كند، اما سران تونس همچنان بر حق خود در ميزباني و رياست اين اجلاس تاكيد كردند و در حقيقت عمرو موسي دست خالي از تونس به قاهره بازگشت.
به گفته منابع مذكور، پيش از آنكه عمرو موسي سفر خود به كشورهاي تونس، الجزاير و ليبي را آغاز كند، مسوولان الجزايري در اقدامي ناگهاني از پذيرش وي عذرخواستند .
اين منابع احتمال دادند كه يكي از دلايلي كه الجزاير از پذيرش عمرو موسي عذرخواست در پيش بودن انتخابات رياست جمهوري اين كشور است كه قرار است هشتم آوريل( پنج شنبه 20 فروردين) برگزار شود.
 اما تغيير برنامه هاي سفر موسي، پيشگويي ها در مورد وجود شكاف در مواضع برخي كشورهاي مغرب عربي و حكومت هاي  شرق جهان عرب را افزايش داد.
اين منابع از توافق ميان عمرو موسي و عبدالعزيز بلخادم وزير امور خارجه الجزاير بر اينكه ديدار عمرو موسي در زمان ديگري برگزار شود، خبر دادند.
حسام زكي سخنگوي دبير كل اتحاديه عرب مي گويد: عمرو موسي ديروز(شنبه) تونس را به سوي ليبي ترك كرد تا با معمر قذافي رهبر ليبي ديدار و گفتگو كند، قرار است دبير كل اتحاديه عرب امروز يكشنبه به مغرب سفر كند،  تمام وقت هاي ويژه سران الجزاير در روزهاي آينده به مبارزات انتخاباتي براي انتخابات رياست جمهوري اين كشور اختصاص يافته است و وقتي براي ديدار آنها با عمرو موسي نمي ماند، لذا اكنون زمان مناسبي براي ديدار عمرو موسي نيست .
عمرو موسي در ديدار روز جمعه خود با زين العابدين بن علي ديدار كرد كه با تصميم خود در تعويق نشست سران عرب به زمان نامشخصي صدمه اي به جهان عرب وارد كرد.
تونس اعلام كرده برخي كشورهاي عربي در نشست وزيران امور خارجه عرب كه مختص آماده سازي براي نشست بود، التزام به اصلاحات در زمينه دمكراسي و حقوق بشر را نپذيرفتند اما برخي ديگر خلاف اين مساله را انجام دادند.
الجزاير همبستگي خود يا بهتر بگوييم حمايت خود را از تصميم  و مواضع تونس ابراز كرده است، عبدالعزيز بوتفليقه رئيس جمهور الجزاير هم گفته است كه برخي كشورهاي عربي از تعويق نشست سران حمايت كرده اند اما ائتلاف محوري كشورهاي عربي به رياست مصر و سوريه و عربستان خواهان برگزاري فوري نشست جديد در هر مكاني هستند تا اين گونه برداشت نشود كه جهان عرب دچار اختلاف و شكاف شده اند.
هرچند رئيس جمهور تونس پس از ديدار با عمرو موسي تاكيد كرد كه تونس از حق خود در ميزباني نشست سران عرب و رياست آن دست نخواهد كشيد ، وي محتواي كنفرانس را مهمتر از زمان آن خواند.
يك مسوول در اتحاديه عرب كه خواستار عدم افشاي نامش شد، اقرار كرد كه تنها انجام يك سفر از سوي عمرو موسي به كشورهاي مغرب عربي (تونس، الجزاير وليبي) براي دستيابي به توافق بر سر مكان و زمان نشست سران و تصميماتي كه در آن گرفته خواهد شد، كافي نخواهد بود.
به گفته وي ، اين امر به ديپلماسي بسيار ماهرانه و انعطاف بيش از حد نياز دارد .

خوش بيني مصر ، ادامه سفر سران عرب به شرم الشيخ 
وزيرامور خارجه مصر همچنان نسبت به برگزاري نشست سران عرب در اسرع وقت ابراز خوش بيني كرده است.
احمد ماهر هم ابراز اطمينان كرده كه رايزني ها وتماس هاي فعلي سران عرب منجر به برگزاري نشست سران خواهد شد، وي هيچ اشاره اي به مكان و زمان اين نشست نكرد و وجود هرگونه اختلاف ميان كشورهاي مشرق و مغرب عربي را انكار كرد.
ماهر گفت: رايزني ها همچنان براي پشت سرگذاشتن تبعات تعويق نشست سران به دليل تصميم يكجانبه تونس ادامه دارد.
وزير امور خارجه مصر از هرگونه اظهار نظر در مورد تاكيد تونس بر حق ميزباني و رياست خود پس از تعويق اين نشست خودداري كرد، اما در عين حال گفت: تماس ها و رايزني هاي پياپي براي پشت سرگذاشتن تبعات اين تصميم با هدف دستيابي به موضع و تصميم گروهي ادامه دارد.
وزير امور خارجه مصر همچنين سفر شنبه آينده مبارك به آمريكا را به دليل بررسي پرونده ها و موضوعات مهم در سطح منطقه اي يا دو جانبه مهم ارزيابي كرد.
وزير كشور تونس اظهار كرده است كه مساله اصلاحات سياسي و اقتصادي عامل تعويق اين اجلاس بوده، اما حالا زمان آن رسيده كه اعراب به شيوه اصلاحات متلزم شوند.
امروز شرم الشيخ بازهم شاهد  نشست هاي سران عرب با يكديگر بود تا شايد موانع پيش روي نشست سران برطرف شود و هر چه زودتر نشست سران عرب چه در تونس يا مصر برگزار شود.
بشار اسد و عمر البشير روساي جمهور سوريه و سودان با  حسني مبارك همتاي مصري خود در شرم الشيخ بر ضرورت برگزاري فوري نشست سران عرب تاكيد كردند.
مبارك، اسد و البشير جملگي خواستار دستيابي به اتفاق نظر فوري در مورد برگزاري نشست سران شدند.
فرودگاه شرم الشيخ از روز چهارشنبه گذشته ميزبان هواپيماهاي اختصاصي برخي سران ذي نفوذ عرب بوده است، سران عربستان، اردن و بحرين چهارشنبه در شرم الشيخ با مبارك ديدار كرده بودند.
اينكه چرا پادشاه بحرين و وليعهد عربستان در شرم الشيخ حاضر مي شوند و با مبارك ديدار مي كنند اما حاضر نشدند در نشست سران به تعويق افتاده تونس شركت كنند، به عنوان يك سوال براي تونسي ها بي پاسخ مانده است.
رسانه هاي اسراييلي اخيرا مدعي شدند كه يكي از دلايل تعويق نشست سران عرب، تهديد شبكه القاعده به انجام عمليات انفجاري به هنگام برگزاري شانزدهيمن نشست سران بوده است و اين تهديد بسيار جدي بوده است، هنوز هيچ واكنشي در قبال اين ادعاي رسانه هاي صهيونيستي صورت نگرفته است.