صنایع دستی خاش در لایه های زیرین تاریخ مدفون شده اند

به گزارش خبرنگار مهر در زاهدان، صنایع دستی بومی و اصیل منطقه برگرفته از واقعیات زندگی مردم، محیط اطراف، باورهای قومی و الهام گرفته از حیوانات و گیاهانی هستند که نقوش آنها نسل به نسل در ذهن ها حفظ شده و به یادگار مانده است .

صنایع دستی خاش اوج هنر، ظرافت و قصه دلدادگی زنان و مردانی را روایت می کند که دستان پینه بسته، چشمان بی فروغ شده و چروک چهره های آنان رنج دوران و گنجینه های عشق و شیدایی را در تاریخ به ثبت رسانده اند.

پیشرفت تمدنهای بشری، افزایش جمعیت، رشد جوامع بشری، قرار گرفتن در عصر تکنولوژی، نداشتن ذوق هنری در جوانان و از همه مهمتر ضعف اقتصادی خانواده ها و عدم توجه و حمایت جدی مسئولان عوامل عمده در به فراموشی سپردن صنایع دستی به شمار می روند.

اما به رغم بی مهریهای زمانه، هنوز در برخی نقاط شهرستان خاش هنرمندان بی نام و نشانی عاشقانه هنر پردازی می کنند تا چراغ این میراث کهن و قدیمی همچنان پر فروغ بماند.

سوزن دوزی، حصیر بافی، گلیم بافی، قالی بافی، پشتی و خورجین بافی، سکه و آیینه دوزی، پرده بافی، زرگری، سیاه چادر بافی، نمد مالی، منبت کاری، پارچه بافی، جواهر سازی، خامه، سیاه و پریوار دوزی، تولید ابزار آلات موسیقی و ساخت آویز دیواری از عمده هنرهای صنایع دستی در شهرستان خاش به شمار می روند که بسیاری از این هنرها در گذر زمان، روند تغییرات در الگوهای مصرف جامع و برخی عوامل فوق الذکر منسوخ شده و اکنون کمتر کسی به آنها می پردازد.

شماری از هنرمندان صنایع دستی شهرستان خاش در گفتگو با خبرنگار مهر در زاهدان توجه، حمایت، برنامه ریزی اصولی، آموزش و دعوت از استادکاران رشته های مختلف را در احیاء و رونق این میراث قدیمی و کهن ضروری عنوان کردند .

این هنرمندان با تاکید بر اینکه کاربردی شدن، توجه به صادرات، ارائه تسهیلات مناسب، راه اندازی بازارچه ها و موزه های منطقه ای و ملی در پویایی و رشد صنایع دستی تاثیر بسزایی دارد، خاطرنشان کردند: در صورت حمایتهای دولت بسیاری از هنرهای منسوخ شده دوباره احیاء می شوند و سهم صنایع دستی در سبد خانوار ها نیز افزایش می یابد.

رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان خاش در این خصوص گفت: برای رونق و احیای دوباره هنرهای صنایع دستی قدیمی به دست فراموشی سپرده شده در شهرستان خاش دولت برنامه های ویژه ای را در دستور کار قرار دارد که استفاده از تجربیات استاد کاران، ارائه تسهیلات مناسب شناسایی و ساماندهی هنرمندان و بیمه آنان از جمله این برنامه ها محسوب می شوند.

ملک مسعود ریگی افزود: شناخت ضرورت ها و رفع چالش های فرا روی هنرهای دستی به برنامه اصولی و جدی نیاز دارد.

وی اظهار داشت: استاندارد سازی رشته های صنایع دستی برای تدریس در هنرستان های کار و دانش، توسعه مراکز آموزش صنایع دستی و برپای آثار هنرمندان در نمایشگاه ها از مهمترین راهکارها در جهت احیاء و توسعه هنرهای دستی به شمار می رود.

رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان خاش با بیان اینکه به دلیل پراکندگی جمعیت، وسعت منطقه و برخی آداب و رسوم مردم بسیاری از هنرها ناشناخته مانده و هنرمندان بسیاری نیز در گمنامی به سرمی برند اعلام کرد: بر اساس برخی آمار بیش از 15 هزار نفر به صورت غیر رسمی در30 رشته هنرهای صنایع دستی شهرستان خاش اشتغال دارند.