"حقیقت گمشده" محمد احمدی؛ فیلمی با روابط و مسائل ایرانی

به گزارش خبرنگار مهر، احمدی در دومین فیلم خود که این روزها روی پرده سینماها است تلاش کرده نگاه مستقل خود را به مضمون پیوند اعضا با تکیه بر ایده اولیه فیلم خارجی "21 گرم" به تصویر بکشد، هر چند خودش ارتباطی بین این دو فیلم نمی‌بیند.

او در اولین خود "شاعر زباله‌ها" نیز نگاه مستقل و علاقه‌اش به نوعی سینمای شخصی را مورد توجه همگان قرار داد. این فیلم با توجه به قصه کمرنگ و کم اوج و فرود و کندی متأثر از این وجه در ریتم، توانست تا حدی زیاد به دنیای درونی یک مأمور شهرداری راه پیدا کند و دغدغه‌های خاص او را در روال عادی زندگی روزمره‌اش به تصویر بکشد.

این فیلمساز ایده اصلی دومین فیلمش را از فیلم ساختارشکن "21 گرم" ساخته آلخاندرو گونزالس ایناریتو با فیلمنامه‌ای از گی‌یرمو آریاگا گرفته و بر بستر این ایده نگاه خاص و دغدغه‌های مستقل خود را وارد کرده است. "21 گرم" قصه‌ای متقاطع از سه خط داستانی دارد که بر محور موضوع اهدا عضو بنا شده است.

این سه خط رابطه در هم پیچیده یک گیرنده عضو با همسر دهنده عضو و فردی را که باعث مرگ همسر زن شده با تقدم و تأخر زمانی روایت می‌کنند که بر یک وجه اساسی بنا شده است. این نکته مهم که قلب پیوندی دارای هویت است و گیرنده عضو را به گونه‌ای غریب به سمت همسر مرد مرگ مغزی پیش می‌برد.

این همان وجه ماورایی است که متکی بر برداشت شخصی نویسنده و کارگردان وارد "21 گرم" شده و البته موتور پیش‌برنده فیلم است. احمدی در "حقیقت گمشده" این موقعیت را وامدار "21 گرم" است که یک گیرنده عضو به جستجوی کسی که کلیه‌اش را به او اهدا کرده برمی‌آید و چالش‌های پیش روی این شخصیت او را در مسیری ناخودآگاه پیش می‌برد.

اما مهمترین وجه و موتور پیشبرنده "21 گرم" در فیلم احمدی غایب است که می‌تواند بنا به دیدگاه و جهان‌بینی خاص او باشد. به این ترتیب که وجه ماورایی کشش‌های قلب پیوندی که شخصیت را به جستجو برای یافتن همسر دهنده قلب وامی‌دارد در "حقیقت گمشده" غایب است و محرک و پیشبرنده شخصیت اصلی در این جستجو شکایت او از ادامه زندگی بدون همسر و فرزندان است.

به این مفهوم که این شخصیت که در تصادف همسر و فرزندانش را از دست داده و با کلیه پیوند شده به زندگی بازگشته، در میان ناامیدی و اقدام به خودکشی تصمیم می‌گیرد فردی را که عضو را به او اهدا کرده پیدا کند و شکایت و اعتراض خود را به گوش او برساند که اجبار برای ادامه این زندگی را به او هدیه کرده است.

در واقع هر چند انگیزه قهرمان‌های هر دو فیلم درونی و شخصی است اما در "21 گرم" با رویکرد ماورایی به انگیزه‌های این جستجو موتور حرکت با پتانسیلی پرقدرت و البته با جذابیت‌های دراماتیک پررنگتر حرکت می‌کند. در حالیکه رویکرد نویسنده و کارگردان "حقیقت گمشده" به این وجه حرکت شخصیت اصلی را کمرنگ و حتی در لحظاتی بیرنگ کرده است.

انتخاب سه خط قصه اصلی که با تداخل در هم روایت و درام را می‌سازند در فیلم احمدی با تکیه بر ایده "21 گرم" انجام شده اما انتخاب و چگونگی این پرداخت نتوانسته به نتیجه‌ای بهتر منجر شود. رابطه مردی که کلیه را دریافت کرده و همسر مردی که کلیه را به او اهدا کرده در همین پیچ و خم‌ها و با تکیه بر انگیزه‌های اشاره شده پیش می‌رود.

اما برای انتخاب خط سوم به دلیل حذف حادثه تصادف به عنوان علت مرگ و حذف کاراکتر ضارب، احمدی و نویسنده‌اش خط فرعی زوج جوان همسایه را انتخاب کرده‌اند که این خط قصه نتوانسته در تعامل با دو خط قصه دیگر وارد روابط و انگیزه‌های شخصیت‌ها شود.

به این ترتیب زوج جوان با ایده الحاقی سقط جنین با اصرار به قصه سنجاق می‌شوند تا هم از ایده اولیه تخطی نشود و هم اینکه درام میان دو خط قصه به تنهایی جوابگو نیست. در این میان مهمترین وجه فیلم که منجر به حضور نگاه فیلمساز و شناسنامه‌دار شدن آن شده انتخاب دهنده عضو است که جانباز بودن او همراه با خود یک سری مفاهیم تازه را وارد فیلم می‌کند.

هر چند می‌توان کنار هم قرار گرفتن این زن و مرد تنها را از همان ابتدا نیز پیش‌بینی کرد، اما فیلمساز تلاش کرده این مسیر را با تقطیع روایت به گونه‌ای غیر قابل پیش‌بینی و جذاب برای پایان نگاه دارد. روایت متقاطع و ساختارشکن که وجه تعیین‌کننده در "21 گرم" دارد، در "حقیقت گمشده" تنها برای تقدم و تأخر اطلاعاتدهی و غافلگیری مخاطب کارکرد پیدا کرده است.

"حقیقت گمشده" دومین فیلم احمدی پس از "شاعر زباله‌ها" است. این فیلم بر اساس فیلمنامه محمود غلامی و رضا خطیبی در قالب سه داستان موازی نگاهی به زندگی سه خانواده دارد که تقدیر باعث ارتباط بین آنها می‌شود. حمید فرخ‌نژاد، پریوش نظریه، حبیب دهقان‌نسب، احمد مهرانفر، ستاره چالاکی و مریم رهبری بازیگران این فیلم هستند.

از دیگر عوامل فیلم می توان به احمدی مدیر فیلمبرداری، اصغر شاهوردی صدابردار، کیوان مقدم طراح صحنه و لباس، بابک شعاعی طراح گریم و حسین صابری تهیه‌کننده اشاره کرد. "حقیقت گمشده" در بخش میهمان بیست و ششمین جشنواره بین‌المللی فجر به نمایش درآمد و از چهارشنبه سی‌ام مرداد در گروه سینمایی آزاد اکران شد.