فیلسوفان بزرگ بیشترین تأثیر را در حوزه فرهنگ دارند

به گزارش خبرنگار مهر، دومین جلسه از مراسم روز جهانی فلسفه عصر دیروز به همت "انجمن حکمت و فلسفه ایران " و با همکاری کمیسیون ملی یونسکو برگزار شد. این مراسم به بزرگداشت دکتر رضا داوری اردکانی اختصاص داشت و با سخنرانی  دکتر غلامرضا اعوانی دکتر مصطفی محقق داماد، دکتر جهانگیری، دکتر کریم مجتهدی، دکتر ابراهیم دینانی، دکتر حداد عادل،  دکتر جواد مصلح و حجت‌الاسلام صادقی رشاد برگزار شد.

در ابتدای این مراسم دکتر غلامرضا اعوانی رئیس مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران سخنرانی کرد. وی سخنش را چنین آغاز کرد: چرا برای دکتر داوری لقب فیلسوف فرهنگ را انتخاب کردند و نگفتند فیلسوف. این انتخاب خود استاد است وقتی در سال 1354 کتاب "فارابی" را نوشت. ایشان فارابی را فیلسوف فرهنگ نامید. فارابی با اینکه یک حکیم الهی است و در قسمتهای مختلف فلسفه، علم الهی، منطق و طبیعیات تفحص کرده با این حال دکتر داوری وی را فیلسوف فرهنگ نامید و این دلیل خاصی دارد. ماهم به همین دلیل ایشان را فیلسوف فرهنگ می‌نامیم . این البته هیچ دلالتی بر این ندارد که استاد در حکمت الهی و در مسائل دیگر فلسفه مانند فارابی تسلط نداشته باشند.

وی تصریح کرد: فارابی چرا فیلسوف فرهنگ است با اینکه او یک مابعدالطبیعه است. فلسفه بر خلاف آنچه تصور می‌شود با فرهنگ رابطه تام و تمام دارد. اگر چنین ارتباطی میان فرهنگ و فلسفه نباشد فلسفه یک امر انتزاعی شده و یک امر تصوری و مفهومی می‌ماند. فلاسفه بزرگ افرادی هستند که تأثیر بیشتری بر حوزه فرهنگ داشته باشند، برای مثال افلاطون بر فرهنگ غرب بیشترین تأثیر را داشته است.

رییس انجمن حکمت و فلسفه ایران در ادامه به آثاری اشاره کرد که تأثیر افرادی چون افلاطون و ارسطو را بر فرهنگ مورد بررسی قرار داده‌اند. به نظر دکتر اعوانی تفکر فیلسوف حقیقی باید در فرهنگ و تمام مسائلی که مربوط به زمان است تأثیرگذار باشد، به طوری که همین امر در فارابی نیز قابل مشاهده است.

دکتر غلامرضا اعوانی همچنین تصریح کرد: دکتر داوری در این چند نسل بیشترین تأثیر را بر فرهنگ داشته است. دکارت می‌گوید ارزیابی معیار هر فرهنگی به فلسفه آن است، به واقع اگر بخواهیم وضعیت فرهنگ کشوری را بررسی کنیم باید وضعیت تفکر، شأن و جایگاه فلسفه را در آن مورد ارزیابی قرار دهیم. بنابراین به نوعی می‌توان گفت که معیار سنجش فرهنگ همان فلسفه است.

اعوانی اضافه کرد: در 50 سال گذشته دکتر داوری بسیار تأثیرگذار فعالیت کرده و با تمام جریانهای فکری در ایران از نزدیک آشنا بوده ودر باره آنها مطلب نوشته است. دکتر داوری در این 50 سال پر فراز و نشست درباره اموری چون مواجهه با غرب، مکتبهای مختلف غربی، ماتریالیسم و مکتبهای مختلف آن مطالبی منتشر کرده است و در این راه آماج حملات زیادی هم بوده اما هیچگاه از جایگاه خود عدول نکرده است.

دکتر اعوانی در پایان سخنرانی خود به موفقیت دکتر داوری در تربیت شاگران موفق اشاره کرد و اظهار داشت که در دو نسل گذشته به‌ندرت می توان استادی یافت که به طور مستقیم و غیرمستقیم شاگرد وی یا شاگرد شاگرد وی نبوده باشد.