آیین پهلوانی ایران؛ پیشینه ای به درازای تاریخ

فردین معصومی" کشتی‌گیر گیلانی به تازگی از سوی فدراسیون جهانی کشتی با کسب ‪ ۴۴‬ امتیاز عنوان برترین کشتی‌گیر سنگین وزن سال ‪ ۲۰۰۸‬را کسب کرد.

همچنین " فردین معصومی " عنوان قهرمانی رقابتهای کشتی آزاد ارتشهای جهان را در اختیار دارد و در رقابتهای المپیک ‪ ۲۰۰۸‬پکن نیز عنوان پنجم را کسب کرده بود.

به هرحال آیین پهلوانی ایران سالهاست که از دلاوری، رادمردی، جانبازی، نیک اندیشی و راست کرداری فرزندان این سرزمین سخن می گوید.

پهلوانان ایران زمین در نبردگاه با نابخردان و دشمنان میهن از هیچ تلاشی فرو گذار نبوده و تا از این گود پیروز نمی آمدند دست از نبرد بر نمی داشتند و هرگز تن به بندگی، بردگی و سرسپردگی دیگری نمی سپردند.

پهلوانی از همان آغاز با جوانمردی و مردم دوستی همزاد و همراه بوده است و پهلوانان برای پاسداری از فرهنگ و میهن و خانواده تن و روان خود را نیرومند و چابک نگاه می داشتند و زیر نظر استادان فنون جنگی و پهلوانی به ورزشهایی چون شناوری، سوارکاری، راهپیمایی، چوگان بازی، کشتی گیری، فلاخن افکنی، شمشیر بازی، نیزه بازی، زوبین پرانی و تیراندازی می پرداختند.

ورزش باستانی زورخانه از ناب ترین یادگارهای نیاکان ماست

امروز مجموعه این اندیشه های ژرف در چهارچوب ورزش باستانی زورخانه به صورت یکی از ناب ترین و اصیل ترین یادگار نیاکان روشن اندیش و ژرف نگرمان به ما رسیده است.

ورزش باستانی ایران با پیشینه ای رزمی و آیینی اگر چه در دورهای مختلف تاریخی بنا به نیاز دچار دگرگونی های ظاهری شد ولی کالبد اصلی و چهارچوب نخستین خود را از دست نداد و اگر زنگارهای سدههای پسین (آخر) از پیکره آن زدوده شود یکی از بهترین و کارآمد ترین نهادهای فرهنگی ایرانیان خواهد بود.

بدین ترتیب، ورزش کشتی یکی از با سابقه ترین رشته های ورزشی است که از دوران باستان به اشکالی در نقاط مختلف ایران رواج داشته است.

آنچه بیش از هر چیز بر کشتی در سراسر ایران حکمفرما بوده نه تنهاجنبه بدنی و ورزشی آن بلکه بیشتر از آن به جهت روح جوانمردی و سلحشوری و انگیزه ای برای آمادگی بدنی در مقابل حوادث گوناگون از جمله جنگهای تن به تن و دفاع از کیان و مملکت و ایستادگی در مقابل زورمندان بوده است.

کشتی پهلوانی،  آشیرما، گرش،  لوچو، باچوخه و زوران پاتوله مشهورترین کشتی های محلی ایران هستند

کشتی های محلی ایران به نامهای گوناگون مشهور بوده و هر کدام برای خود لطف و منزلتی ویژه دارند و مشهورترین آنها شامل کشتی پهلوانی، کشتی آشیرما، کشتی گرش، کشتی لوچو، کشتی باچوخه، کشتی زوران پاتوله می باشد.

همچنین کشتی های پهلوانی به انواع کشتی دوستانه، خصمانه و کشتی دوره ای تقسیم می شود.

کشتی پهلوانی، معمولا" بین برترین کشتی گیران هر شهر یا بین شهرهای دیگر برگزار می شود و طی تشریفاتی در حضور پیشکسوتان ورزش محل، قدم به میدان می گذارند اما کشتی میدانی که اکنون به کشتی پهلوانی معروف شده در خارج از گود زورخانه انجام می گرفت که برای تعیین پهلوان کشور برگزار می شد.

در قدیم پهلوانان نامی از سراسر ایران به پایتخت می آمدند تا در یکی از روزهای عید در حضور بزرگان مملکت و پهلوانان پیشکسوت به میدان بروند و پس از کشتی گرفتن با یکدیگر معلوم کنند که کدام یک از آنها زورمندتر از دیگران است و به عنوان پهلوان کشور لقب گیرد.

نشان مخصوص پهلوان کشور "بازوبند پهلوانی" است که به او داده می شود و چنانکه پهلوانی بتواند سه سال متوالی پهلوان کشور انتخاب شود، در این صورت بازوبند برای همیشه به ایشان واگذار  و برای مسابقات بعدی بازوبند جدیدی تهیه می کنند.

پهلوانان صاحب بازوبند از یک قرن گذشته به این سو شامل پهلوان عسگر یزدی، پهلوان ابراهیم یزدی، پهلوان اکبر خراسانی، پهلوان محمد عبدل، پهلوان ابوالقاسم قمی، پهلوان حاج محمد صادق بلور فروش، پهلوان حاج سید حسن رزاز، پهلوان مصطفی طوسی است.

پهلوان احمد وفادار، پهلوان عباس زندی ، پهلوان غلامرضا تختی ، شورورزی ، حریر فروش، مهدیزاده، فیلابی، انصاری، محبی، توپچی، سوخته سرای، سلیمانی، ایوب بنی نصرت از دیگر پهلوانان صاحب بازوبند هستند.

احیاء و توسعه فرهنگ پهلوانی در کشور ضروری است

به هرحال احیاء و توسعه فرهنگ پهلوانی با هدف پر کردن خلاهای اخلاقی و رفتاری، احیاء و توسعه زورخانه ها، رونق کشتی پهلوانی، رسیدگی به پهلوانان از دو بعد مادی و معنوی و ترویج فرهنگ پهلوانی امروز یک ضرورت انکارناپذیر در کشورمحسوب می شود.

بررسی چالشها و موانع بر سر مسیر توسعه ورزش پهلوانی و زورخانه ای با دقت نظر بسیار و توسط کارشناسان این رشته، احیاء، احداث و بازسازی زورخانه ها ، تدوین آئین نامه پهلوانی، بازیابی قوانین در کشتی پهلوانی به عنوان مهمترین اقدام در توسعه این رشته ورزشی است.

ورزش زورخانه ای، ورزش ملی، تاریخی و آئینی  ایرانی هاست و  قله ورزش زورخانه ای، در واقع پهلوان و فرهنگ پهلوانی است.

پهلوان در ورزش زورخانه ای و در بین مردم ایران، حرمت و جایگاه ویژه و خاصی دارد و پهلوانان واقعی می توانند الگویی تمام عیار و کامل برای جوانان، قهرمانان ورزش و حتی مردم کشورمان باشند.

پهلوان و واژه پهلوانی، نقطه اوج و قله رفیع ورزش کهن و باستانی  ایرانیان است و این واژه بسیار مهم می تواند خلاء موجود در ورزش ایران و حتی جهان را به خوبی پر کند.

برای حفظ پهلوانی هیچ راهی  جز احیای دوباره  زورخانه ها نیست

پهلوانی پیش از آنکه یک ورزش باشد، یک فرهنگ غنی است از اینرو برای حفظ پهلوانی هیچ راهی جزو احیای دو باره  زورخانه ها نیست.

احیا و توسعه زورخانه ها، بازگشت دوباره کشتی پهلوانی به گود زورخانه، استقلال کشتی پهلوانی از کشتی آزاد و فرنگی، برگزاری مسابقه های کشتی پهلوانی در سنین و وزنهای مختلف و دادن امتیازات مادی و معنوی و پرداخت حق سفره مکفی به پهلوان را از جمله راههای احیا و ترویج موضوع فرهنگ پهلوانی است.

ثبت یک روز در تقویم و سررسید کشور به " ترویج فرهنگ پهلوانی در کشور" برای ترویج و گسترش فرهنگ پهلوانی ضروری است.