"ایران آینده به سوی الگویی مردم‌شناختی برای ابرقدرتی ایران" رونمایی شد

به گزارش خبرگزاری مهر در ابتدای این نشست مسئول بخش مطالعات فرهنگی جهان اسلام و پژوهشگران فرهنگ، هنر و ارتباطات با اشاره به اینکه بحث آینده‌نگری سالهاست که در اروپا به آن پرداخته می‌شود گفت:  متاسفانه این نوع پژوهش عمر طولانی در ایران ندارد و به تازگی به آن پرداخته می‌شود که کار درخور تاملی است.

حمیدرضا اخوان مفرد افزود: امروزه کمتر محیط علمی وجود دارد که جنبه‌های کاربردی دانش و آینده‌نگری را مورد نظر قرار نداده باشد و متاسفانه با توجه به وجود بسیاری از مفاهیم آینده‌نگری در دین، فرهنگ و گذشته ما، اما به لحاظ کاربردی از این آموزه‌ها غافل شده‌ایم.

اخوان مفرد با بیان اینکه آینده امری است که در مهمترین کتاب ما یعنی قرآن بارها تکرار شده اظهار داشت: به نظر می‌رسد نگاه به آینده امروز باید به صورت امری که به زودی به وقوع خواهد پیوست باشد.

وی با انتقاد از اینکه به علم آینده‌نگری در ایران خیلی پرداخته نشده است عنوان کرد: امروز این امر در دنیا ثابت شده کسانی آینده را می‌سازند که درباره آن پژوهش و فکر می‌کنند.

وی متذکر شد: امروزه کسی می‌‌تواند به کره ما پا بگذارد که از سالها پیش به آن فکر کرده و درباره آن پژوهش کرده باشد.

اخوان مفرد در پایان از کتاب "ایران آینده به سوی الگویی مردم شناختی برای ابرقدرتی ایران" به عنوان اقدامی در جهت علمی کردن آینده‌نگری در ایران یاد کرد و گفت: این کتاب یک حرکت ابتدایی در این زمینه است که امیدواریم ادامه داشته باشد.

در ادامه این نشست ابراهیم فیاض نویسنده کتاب گفت: رسالت من به عنوان یک مردمشناس در این فضایی که سراسر آن را قدرت رسانه احاطه کرده است طرح امیدی برای آینده ایران است.

وی با اشاره به سریال جومونگ که با تخیل و آینده‌نگری به کشور کره می‌پردازد اظهار کرد: آینده از آن کسانی است که با تخیل خود آن را پیش‌بینی و ترسیم می‌کنند.

این نویسنده ادامه داد: امروزه کشورها با قدرت رسانه‌‌ای خود در حال به رخ کشیدن اسطوره‌هایشان در فرهنگ آینده خود هستند.
فیاض با بیان اینکه این کتاب فقط یک طرح مردمشناسی است که بیشتر فرهنگ آرمانی را نشان می‌دهد تا یک تصویر واقعی اظهار کرد: یک نوع پیشرفت در این کتاب مطرح شده که از ساختاری کاملا ایرانی استخراج شده است.

وی در ادامه علت نیاوردن ماخذ در کتاب را به عمد عنوان کرد و افزود: چون قصد نداشتم یک کار استدلالی بکنم از آوردن ماخذ‌ها پرهیز کردم چرا که با استدلالی کردن صفحات کتاب به 500 یا 600 صفحه می‌رسید و کمتر خوانده می‌شد اما الان با 133 صفحه به نظر می‌رسد بیشتر خوانده شود.

این پژوهشگر ندانستن نقش ایران در جهان را مشکلی اساسی خواند و تصریح کرد: در آمریکا بر اساس کوچکترین حرکت فرهنگی صدها کتاب نوشته می‌شود اما در ایران این نوع تفکر وجود ندارد.  

فیاض در پایان با انتقاد از اینکه ایران امروز دچار یک تاخر فرهنگی است چرا که این اثر خیلی پیشتر از این باید نقد می‌شد عنوان کرد: رشد و توسعه اقتصادی و سیاسی بدون توجه به فرهنگ و آینده‌نگری موجب سستی نظام می‌شود و گسترش ارزشهای اصیل فرهنگی باید بیش از پیش مورد نظر قرار گیرد.

در ادامه این نشست منوچهر ‌آشتیانی به عنوان آخرین سخنران گفت: بررسیهای فوتولوژیکی یعنی بررسی‌ای که آینده در آن پیش‌بینی می‌شود و این نوع بررسی دو جنبه دارد که یکی آمارگرایانه و آرزومند است و دیگری جنبه‌ای از استقرائات (منطق) است.

وی با اشاره به اینکه تفحص جامعه‌شناسی به شناخت نیاز دارد که این شناخت در تقابل با جریان فرهنگ عمومی ممکن است سوءتفاهم ایجاد کند گفت: جامعه شناسی بررسی استقرایی ساختارها و تئوری ماست که باید دید این تئوریها چطور می‌توانند پاسخگوی جامعه باشند.

این استاد دانشگاه متذکر شد: جامعه‌شناسی علم بررسی نمادها و نهادها است که متأسفانه در این کتاب این دو مبحث از یکدیگر تمیز داده نشده‌اند.

وی در ادامه با بیان اینکه جامعه شناسی یک علم است که به لحاظ تئوری و نظریه‌پردازی جا افتاده است افزود: اما امروزه باید دید این تئوریها چقدر در جامعه قابل بررسی است.

این نویسنده  افزود: اینکه کتاب "ایران آینده به سوی الگویی مردمشناختی برای ابرقدرتی ایران" چقدر آینده را با توجه به آرزوها و منطق بررسی کرده امر مهمی است و باید در این نوع بررسی توجه داشت که اگر انسان‌شناسی به قومگرایی غلبه کند نتیجه این می‌شود که یک جزئیت به کلیت غلبه کرده و این از اساس غلط است.

آشتیانی در پایان عنوان کرد: نوآوریها و امیدواریهایی در این کتاب وجود دارد و به نظر می‌رسد زمانی ایران بتواند پرچمدار جامعه بشری باشد اما بین آنچه که باید در آینده انجام شود و آنچه امروزه در حال اتفاق است فاصله بسیار است که باید با یک بررسی عقلی به آن پرداخت نه عاطفی.

در پایان این مراسم با حضور آشتیانی، اخوان‌فر و فیاض از کتاب "ایران آینده به سوی الگویی مردم شناختی برای ابرقدرتی ایران" رونمایی شد و اسدی رئیس فرهنگسرای رسانه با اهدای لوح از ابراهیم فیاض قدردانی کرد.