کشتی ها در انتظار ورود به اروندرود/ خوزستان به بازسازی مجدد نیاز دارد

 به گزارش خبرنگار مهر در اهواز، قصد این مطلب پرداختن به پیشینه درخشان مناطق جنگ زده نیست چرا که آبادان با آن پالایشگاه باشکوه و سواحل زیبای کارون و اروندش، خرمشهر با آن بندر رویایی اش و دشت آزادگان با آن هورالعظیمش نقش انکار ناپذیری در رونق اقتصادی کشور ایفا می کردند که جای هیچ تردید و نادیده گرفتنی در آن وجود ندارد.

اما آیا می توان بازسازی مناطق جنگ زده خوزستان که بیشترین ضربات و لطمات ناشی از جنگ را در بین استانهای دیگر کشور متحمل شد را یک طرح موفق دانست، آیا با گذشت بیش از 20 سال از پایان جنگ که مدت کمی نیست شهرهای جنگ زده به وضعیت پیش از جنگ رسیده اند یا اینکه لطمات و صدمات جنگ از این شهرها پاک شده است.

این شهرها نه تنها در بعد اقتصادی به جایگاه سابق خویش یا حداقل 50 درصد آن برنگشته اند بلکه زیرساختها آسیب دیده و تخریب شده مناطق جنگ زده مثل آب، برق، جاده های ارتباطی و فاضلاب کماکان با وضعیت اسفباری مواجه هستند و حتی در شهری مثل خرمشهر آثار جنگ در اغلب خیابان با وجود خانه ها مخروبه و زمینهای متروکه که زخمها التیام نیافته جنگ هستند نشان می دهد که بازسازی در این شهر به هیچ وجه به صورت موفق و حتی نیمه موفق اجرا نشده است.

رئیس مجمع نمایندگان استان خوزستان در مجلس در خصوص بازسازی مناطق جنگ زده اظهار داشت: بازسازی مناطق جنگ زده یک پروسه کاملا ناموفق بوده است و هیچ یک از دولتهای بعد از پایان جنگ در رسیدن به اهداف اصلی خود در بازسازی موفق عمل نکردند.

مصطفی مطورزاده به خبرنگار مهر در اهواز گفت: به طور مثال 20 هزار از مساحت شهرهای بسیار مهم و اقتصادی قبل از جنگ یعنی آبادان و خرمشهر در جنگ به طور کلی تخریب شده اما هیچگاه به طور کامل بازسازی نشد و هنوز این شهرها از تبعات جنگ آسیبهای جدی می بینند.

نماینده مردم خرمشهر در مجلس با بیان اینکه بازسازی در چند بخش مختلف برنامه ریزی شد، عنوان کرد: طرح بازسازی در بخشهایی همانند نوسازی منازل شهری و روستایی، بازسازی صنایع، ایجاد زیرساختها، احیا و بازسازی نخیلات و زمینهای کشاورزی، لایروبی رودخانه های کارون و اروند و خارج کردن شناورهای مغروقه انجام گرفت که درصد پیشرفت کار در کل این بخشهای به صورت 100 درصد انجام نشده است.

وی ادامه داد: بهترین اقدامات بخش کار، بازسازی خانه های روستایی و احیا و ایجاد زیرساختهای روستایی صورت گرفت اما در سایر بخشها مثل لایروبی رودخانه های کارون و اروند در این مناطق هیچ کاری صورت نگرفت و تا به امروز حتی یک درصد از اهداف بازسازی در این بخشها محقق نشده است.

حل نشدن مشکل زیرساختهای مناطق جنگ زده

مطورزاده افزود: طرح بازسازی بخش کشاورزی این مناطق دیگر طرح ناموفق بود که تنها 20 درصد از اهداف بازسازی محقق شد و در بخش احیا و ایجاد زیرساختها مثل آب، برق، گاز، تلفن، فاضلاب، راه های ارتباطی، راه آهن و فرودگاه تنها 50 درصد کارهای انجام شد و تکمیل نشدن این بخش ضربات جبران ناپذیری بر پیکره این شهرها و مناطق جنگ زده وارد کرده است به گونه ای که زندگی در مناطق جنگی هم اکنون با مشقتهای فراوانی همراه است در حالیکه پیش از آغاز جنگ، شهرهای آبادان و خرمشهر بهترین شهرهای ایران برای یک زندگی بدون مشکل بودند.

اما شبکه فاضلاب مناطق جنگ زده بیشترین آسیب را در زمان جنگ به خود دید به طوریکه اکنون مشکل اصلی این شهرها به حساب می آید چرا که هیچگاه یک کار اصولی برای برطرف سازی این مشکل که یک کار زیربنایی و زیرساختی و نه یک کار ظاهرسازی است از سوی مسئولان شهر، استان و کشور انجام نشد.

تکمیل شبکه فاضلاب خرمشهر شاید 20 سال دیگر

رئیس مجمع نمایندگان استان خوزستان در مجلس با تاکید بر این موارد بیان داشت: اصلاح، نوسازی و ایجاد شبکه فاضلاب در مناطق جنگی در این سالها با بی توجهی محض مواجه بوده است و اکنون با افزایش مساحت شهرها، اجرای شبکه فاضلاب اعتبار هنگفتی را می طلبد به طور مثال برای اصلاح، بازسازی و ایجاد شبکه و تصفیه خانه فاضلاب در شهرستان خرمشهر به 700 میلیارد ریال اعتبار به قیمت روز نیاز است در حالیکه اعتبارات اختصاص یافته برای این کار سالی حداکثر 30 تا 40 میلیارد است یعنی برای اجرای این طرح حداقل به 20 سال زمان نیاز است و اگر افزایش قیمت سالانه اجرای این طرح را اضافه کنیم متوجه می شویم که اجرای طرح غیرممکن است.

وی گفت: عدم لایروبی اروندرود و کارون باعث شده عملا کشتیرانی که یکی از عوامل رونق تجاری شهرهای آبادان و خرمشهر در قبل از جنگ بود غیرممکن شود به همین دلیل تا زمانی که این کار به ثمر نرسد نمی توان شاهد رونق تجارت در این شهرها باشیم در حالیکه این دو شهر به خصوص خرمشهر پتانسیل تجارت دریایی را داشته و شرایطی بهتر از شهرها و بنادر دیگر کشور دارد.

سقوط سهم بارگیری و تخلیه خرمشهر از 40 به یک درصد

نماینده خرمشهر در مجلس افزود: قبل از جنگ 40 درصد تخلیه و بارگیری بنادر کشور در خرمشهر انجام می شد اما اکنون خرمشهر تنها یک درصد از این مقدار را به خود اختصاص داده است البته در بخش تجهیزات و بازسازی به خوبی به این بندر رسیدگی شده اما به علت عدم لایروبی اروندرود و عدم ورود کشتی هایی با حمل تناژ بالا، عملا امکان فعالیت گسترده تجاری در این بندر غیرممکن است.

وی به لزوم لایروبی رودخانه کارون در کل استان خوزستان اشاره کرد و گفت: این رودخانه میراث ملی همه ایرانیان است و ما در کل کشور تنها کارون را به عنوان رودخانه ای قابل کشتیرانی در اختیار داریم که تا سال 1359 تا اهواز کشتی های باربری و تجاری تردد می کردند اما اکنون به علت بی توجهی سالیان طولانی و عدم لایروبی آن حتی قایقهای کوچک نیز به سختی در آن حرکت می کنند که این مسئله پیامدهای منفی فراوانی برای شهرهای مسیر کارون از جمله مناطق جنگ زده در پی داشته است البته لایروبی کارون به علت بی توجهی سالیان طولانی بسیار مشکل شده است و اکنون به یک عزم ملی و اعتبار کلان نیاز دارد.

مطورزاده کاهش تعداد سینماها، اماکن فرهنگی، بیمارستان ها و فعالیت های راه آهن را از جلمه تبعات جنگ در شهرهای جنگ زده عنوان کرد و گفت: این کاهش شاخص در این شهرها در حالی صورت می گیرد که شهرهای آبادان و خرمشهر پیش از جنگ در این بخشها حرف اول در کشور را می زدند.

رئیس مجمع نمایندگان استان خوزستان در مجلس بی توجهی به استفاده کامل از ظرفیت های پالایشگاه و فرودگاه بین المللی آبادان را از دیگر موارد منفی بعد از جنگ در شهر آبادان عنوان کرد و گفت: تمام ناکامی این شهر به ناموفقیت دولت در انجام تمام و کمال طرح بازسازی در شهرهای جنگ زده برمی گردد چرا که اگر این طرح به خوبی و با موفقیت نسبی انجام می شد اکنون شهرهای جنگ زده شکوه گذشته خود را داشتند و کسب و کار در آنها رونق فراوانی داشت.

اختصاص مجدد اعتبار بازسازی به مناطق جنگی

نماینده مردم خرمشهر در مجلس گفت: البته دولت نهم با نیل با این کمبودها و مشکلات مجددا اعتباری تحت عنوان بازسازی به شهرهای جنگ زده اختصاص داده است که انتظار داریم این اعتبار ضمن تداوم، در سالهای آینده به رقم قابل قبولی برسد.

پیش از این استاندار خوزستان از اختصاص مبلغ 350 میلیارد ریال به عنوان اعتبارات بازسازی به شهرهای آسیب دیده در جنگ در دولت نهم خبر داد و گفت: مقرر شد این مبلغ در ردیف های اعتباری بودجه سال 1388 استان خوستان منظور شود.

سید محمد جعفر حجاری با تاکید بر اینکه اعتبارات بازسازی در چند سال اخیر متوقف شده بود، افزود: این مبلغ در دور دوم سفر هئیت دولت به استان خوزستان به تصویب رسید.

با این وجود تبعات و لطمات ناشی از جنگ در شهرهای استان خوزستان مثل آبادان، خرمشهر، شادگان، دشت آزادگان، شوش، سوسنگرد، هویزه، اهواز و در کل استان قابل توجه است و هنوز استان از این تبعات ضربه می خورد که نمونه آنها مهاجرت پزشکان، معلمان باتجربه، هنرمندان، اساتید و بسیاری از متخصصین از استان در سالهای جنگ و خالی ماندن جای اینگونه افراد در این سالها بوده است.

به دلیل وجود این مشکلات، رتبه استان در بخش قبولی در دانشگاه ها 29 و همچنین در بخش بهداشت رده 26 تا 24 کشور را در اختیار دارد و همه اینها نشان از عدم التیام زخمهای جنگ است که باید با توجه ویژه مسئولان ترمیم شود.