به گزارش خبرگزاری مهر، حمیدرضا شاه‌آبادی در نشست "بررسی جایگاه کانون در ادبیات کودک و نوجوان ایران" که در حاشیه جشنواره یک هفته با کانون برگزار شد، گفت: تعریف آرمانی ما از اهداف کانون خیلی بزرگ است. از نظر منطقی در شرایط امروز فعالیتهای کانون پذیرفتنی‌ا‌ست. اگر نمره آرمان منطقی و واقعگرایانه‌ای که در ذهن من است 20 باشد انتشارات کانون امروز 14 یا 15 می‌گیرد.
وی با مقایسه فعالیتهای کانون در حال حاضر با سال 44، اظهار کرد: کانون در سالهای آغاز فعالیت خود در سال، دو کتاب چاپ می‌کرد و اکنون در سال 100 کتاب چاپ می‌کند که البته این 100 کتاب کافی نیست.
وی با اشاره به این‌که برخی می‌گویند امروز با وجود فعالیت ناشران دولتی و خصوصی چه نیازی به فعالیت کانون در حوزه انتشار کتاب است؟ گفت: واقعیت این است که امروز شاهد ظهور بسیاری از نویسندگان و شاعران حوزه کودک هستیم که در کانون بالیده‌اند و نخستین آثارشان از طریق کانون منتشر شده است. من با اطمینان می‌گویم بالای 80درصد از فعالان ادبیات کودک از کانون برخاسته‌اند یا عضو کتابخانه‌های کانون بوده‌اند.
شاه‌آبادی ادامه داد: مشابهت کتابهای سایر انتشارات با کتابهای کانون به راحتی دیده می‌شود. کتاب کانون ژانر و تعاریف خاص خود را دارد و گاهی ناشران دیگر از روش کانون پیروی می‌کنند. مهم این است که کانون امروز توانسته به بخشی از رسالت خود یعنی ترویج ادبیات کودک دست پیدا کند. در چنین شرایطی نخستین وظیفه کانون ادامه الگوسازی و ارائه الگوی جدید است.
این نویسنده افزود: کانون باید باعث ایجاد تعامل مثبت با فعالان حوزه ادبیات شود که این تعامل در شیوه‌های مختلف امکانپذیر می‌شود. کانون در دومین قدم فضایی را که توسعه داده هدایت می‌کند.
شاه‌آبادی در پایان سخنان خود گفت: همه ما که در کانون کار می‌کنیم باید توجه داشته باشیم که قرار نیست با فعالان خارج از کانون در حوزه ادبیات کودک رقابت کنیم. این جایگاه پدرانه را باید همیشه برای کانون در نظر بگیریم و به دیگران اجازه دهیم که حرکت کنند.
شهرام اقبال‌زاده نویسنده و مترجم حوزه ادبیات کودک نیز که در این نشست حضور داشت گفت: از کانون حرف‌زدن کار بسیار دشواری‌ا‌ست چون تاریخ تاسیس آن با آغاز ادبیات کودک در ایران گره خورده است. اگر بخواهم از کانون تعریفی ارایه بدهم باید نگاهی به روند شکل‌گیری ادبیات کودک در ایران و جهان داشته باشم.
این منتقد ادامه داد: ادبیات کودک با گره‌خوردن سه قلمرو نهاد، نظریه و خلق ادبی شکل می‌گیرد. در این‌جا باید این سوال مطرح شود که آیا پدیده‌ای به نام ادبیات کودک در ایران و جهان وجود داشته است؟
وی با اشاره به شکل‌گیری ادبیات کودک در دوران مشروطیت در ایران، افزود: تا دهه 40 هیچ نهادی به جز آموزش و پرورش، مسوول امور کودکان و نوجوانان نبود. با شکل‌گیری کانون پرورش در سال 44 ما وارد دوران جدیدی شدیم و توانستیم استقلال ادبیات کودک را از آموزش رسمی اعلام کنیم. شکل‌گیری نهادی چون کانون، نشان‌دهنده ضرورت تاریخی، اجتماعی و فرهنگی توجه به ادبیات کودک بود.
این منتقد ادبیات کودک با اشاره به فعالیتهای مفید کانون در سالهای آغاز فعالیت اظهار کرد: اگر بخواهیم فارغ از نگاههای سیاسی به شکل‌گیری کانون بنگریم، کانون در آن سالها خدمات بی شماری ارائه داد. گسترش کتابخانه‌ها، شکل‌گیری انتشارات، اهمیت دادن به تصویرگری، اهمیت دادن به انیمیشن و ترویج کتاب و کتابخوانی از دستاوردهای کانون در سالهای آغاز پیدایش بود. پس از انقلاب ـ با گسستی که پس از هر انقلابی ایجاد می‌شودـ سرانجام کانون راه خود را پیدا کرد و به نیاز مستقل فرهنگی کودکان متمرکز شد.
اقبال‌زاده با اشاره به این‌که کانون پیش و پس از انقلاب جایگاهی انحصاری و ممتاز داشته است و ضعف و قوتهایش هم ناشی از همین جایگاه است ادامه داد: تا جایی که من اطلاع دارم کانون یکی از سازمانهای کم‌نظیر در کشورهای موسوم به جهان سوم یا در حال توسعه است.
وی با انتقاد از موج واگذاری نهادهای دولتی به بخش خصوصی گفت: این‌که عده‌ای بگویند کانون یا بخش انتشارات آن به بخش خصوصی واگذار شود ناشی از کج‌فهمی است که به دنبال کج‌فهمی‌های کلان شکل گرفته است. بخش دولتی مجبور است وابسته به بخش خصوصی باشد. اینها مشکلات ساختاری است که دست کانون هم نیست.
دبیر انجمن نویسندگان کودک و نوجوان در پایان تاکید کرد: در دوره درخشان انتشارات کانون، مدیران مختلفی آمدند و هر کدام در حد توان خود کارهایی کردند و البته قصورهایی نیز داشتند اما در نهایت کانون به سالهای درخشان تولیدات تخصصی برگشت.
در این نشست مترجمان، نویسندگان و شاعران عرصه کودک و نوجوان حضور داشتند و درباره فعالیتهای این مرکز انتشاراتی و نقش آن در توسعه و رسمیت بخشیدن به ادبیات کودک در ایران نکاتی را یادآور شدند.
این نشست در حاشیه جشنواره یک‌هفته با کانون در مرکز آفرینش‌های فرنگی‌هنری کانون برگزار شد. این جشنواره تا 19 مهرماه ادامه دارد.
نظر شما